ผลของนิโคตินต่อสมอง หัวใจ และระบบประสาท

นิโคตินส่งผลต่อสมองและหัวใจอย่างไร? อันตรายแค่ไหน? บทความนี้อธิบายกลไกทางชีวภาพของสารเสพติดนี้ พร้อมความเสี่ยงระยะสั้นและระยะยาวที่คุณควรรู้

นิโคติน: สารที่เดินทางเร็ว และมีอิทธิพลสูงต่อระบบประสาท

หลังจากรับนิโคตินเข้าสู่ร่างกาย (ไม่ว่าจะสูบ ดูด หรือแปะบนผิวหนัง) สารนี้จะ:

• เข้าสู่กระแสเลือดอย่างรวดเร็ว
• ผ่านแนวกั้นสมอง (blood-brain barrier) ภายใน 10–20 วินาที
• ออกฤทธิ์ทันทีต่อสมอง หัวใจ และระบบประสาทอัตโนมัติ

ผลของนิโคตินต่อสมอง

1. กระตุ้น Dopamine อย่างรุนแรง
   • ทำให้รู้สึกดี ผ่อนคลาย เพิ่มสมาธิ
   • เป็นเหตุผลหลักที่ทำให้เกิด การเสพติด
2. ลดระดับ Monoamine oxidase (MAO)
   • ทำให้ dopamine อยู่ในสมองนานกว่าปกติ
   • ส่งผลต่ออารมณ์ระยะยาว เช่น หงุดหงิดง่ายหากไม่ได้รับ
3. เปลี่ยนโครงสร้างของระบบรางวัล (Reward Pathway)
   • เมื่อใช้บ่อย สมองจะ “เคยชิน” และต้องการเพิ่มปริมาณ

ผลของนิโคตินต่อหัวใจและหลอดเลือด

• หัวใจเต้นเร็วขึ้น 10–20 ครั้ง/นาที
• ความดันโลหิตสูงขึ้นทันที
• เส้นเลือดหดตัว → เพิ่มความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด
• เพิ่มโอกาสการเกิด หัวใจวายเฉียบพลัน หากมีโรคประจำตัว

ผลต่อระบบประสาทอัตโนมัติ

• เร่งระบบซิมพาเทติก (Sympathetic Nervous System)
  • มือสั่น เหงื่อออก ตื่นตัวเกินเหตุ
• ระบบย่อยอาหารทำงานผิดปกติ → คลื่นไส้ ท้องเสียในบางราย
• นอนไม่หลับ วิตกกังวลมากขึ้นในระยะยาว  (อ่านต่อ: – นิโคตินคืออะไร? ทำไมร่างกายติดได้ง่ายขนาดนั้น”)
  

ความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญ

“นิโคตินไม่ได้ทำร้ายแค่สมอง แต่มันรบกวนสมดุลของหัวใจและระบบอัตโนมัติในร่างกายอย่างน่ากลัว โดยเฉพาะเมื่อใช้เป็นเวลานาน”  — แพทย์อายุรกรรม-ระบบหัวใจ

ข้อมูลอ้างอิง (References)

1. WHO. Nicotine: Effects on brain and heart. who.int
2. Mayo Clinic. How nicotine affects cardiovascular and neurological function. mayoclinic.org
3. CDC. Nicotine’s impact on the body. cdc.gov
4. NIDA. The effects of nicotine on the brain. nida.nih.gov

เรียบเรียงข้อมูลโดย  www.chulalakpharmacy.com