การใช้ยาเพิ่มฮอร์โมนเพศชายหรือที่เรียกว่า การบำบัดด้วยฮอร์โมนทดแทน (Testosterone Replacement Therapy: TRT) เป็นวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพสำหรับผู้ชายที่มีภาวะพร่องฮอร์โมนเพศชาย (Hypogonadism) อย่างไรก็ตาม ยาประเภทนี้เป็นยาที่มีผลกระทบสูงและมีความเสี่ยง หากใช้ไม่ถูกต้อง ดังนั้นจึงต้อง ปรึกษาแพทย์และอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิดเสมอ
กลไกการออกฤทธิ์ของเทสโทสเตอโรน
ยาเพิ่มฮอร์โมนเพศชายจะทำงานโดยการส่งฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนสังเคราะห์เข้าสู่ร่างกายโดยตรง เพื่อชดเชยปริมาณฮอร์โมนที่ร่างกายผลิตได้ไม่เพียงพอ ซึ่งจะช่วยฟื้นฟูระดับฮอร์โมนให้กลับสู่ช่วงปกติและช่วยบรรเทาอาการที่เกี่ยวข้องกับภาวะพร่องฮอร์โมน เช่น ความต้องการทางเพศลดลง, อ่อนเพลีย, และมวลกล้ามเนื้อลดลง [1]
ประโยชน์เทสโทสเตอโรน
- เพิ่มความต้องการทางเพศและสมรรถภาพทางเพศ
- เพิ่มมวลกล้ามเนื้อและความแข็งแรง
- เพิ่มความหนาแน่นของมวลกระดูก
- ช่วยให้อารมณ์ดีขึ้นและลดอาการซึมเศร้าหรือหงุดหงิด
- เพิ่มระดับพลังงานและความกระฉับกระเฉง
ขนาดยาและการบริหารยา
แพทย์จะเป็นผู้กำหนดรูปแบบและปริมาณยาที่เหมาะสมสำหรับแต่ละบุคคล โดยพิจารณาจากผลการตรวจเลือดและอาการทางคลินิก รูปแบบของยา TRT ที่พบได้บ่อย ได้แก่:
- ยาฉีด: เป็นรูปแบบที่ได้รับความนิยมมากที่สุด เช่น Testosterone Enanthate (Testoviron Depot) ที่สามารถฉีดได้ทุก 2-4 สัปดาห์ หรือ Testosterone Undecanoate (Nebido) ที่ฉีดทุก 10-14 สัปดาห์
- เจลทาผิว: สำหรับทาลงบนผิวหนังเพื่อดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือด
- แผ่นแปะผิวหนัง: คล้ายแผ่นแปะนิโคตินที่ปล่อยฮอร์โมนเข้าสู่ร่างกายอย่างต่อเนื่อง [2]

ผลข้างเคียงเทสโทสเตอโรน
การใช้ยา TRT โดยไม่ปรึกษาแพทย์อาจนำไปสู่ผลข้างเคียงที่รุนแรงได้ เช่น:
- ภาวะคั่งน้ำและบวมตามร่างกาย
- หัวใจเต้นผิดปกติ หรือเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด [3]
- เพิ่มจำนวนเม็ดเลือดแดงมากเกินไป (Polycythemia) ซึ่งอาจทำให้เลือดข้น
- ปัญหาเกี่ยวกับต่อมลูกหมาก เช่น ต่อมลูกหมากโต หรือเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งต่อมลูกหมาก
- ภาวะอัณฑะฝ่อและจำนวนอสุจิลดลง
ข้อควรระวังและคำแนะนำเพิ่มเติมเทสโทสเตอโรน
- ห้ามซื้อยามาใช้เองเด็ดขาด: การใช้ยา TRT โดยไม่มีการตรวจเลือดและคำแนะนำจากแพทย์ถือเป็นอันตรายอย่างยิ่ง
- ต้องตรวจสุขภาพสม่ำเสมอ: ผู้ที่ใช้ยา TRT ต้องเข้ารับการตรวจเลือดและพบแพทย์ตามนัดอย่างสม่ำเสมอ เพื่อประเมินระดับฮอร์โมน, ค่าเลือด และความเสี่ยงต่อโรคต่างๆ
- ความจำเป็นในการใช้: ยานี้ใช้สำหรับผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีภาวะฮอร์โมนเพศชายต่ำเท่านั้น ไม่ใช่ยาสำหรับผู้ที่ต้องการเพิ่มสมรรถภาพทางกายโดยไม่มีความจำเป็นทางการแพทย์
ยี่ห้อยาที่มีส่วนประกอบในไทย
- Testoviron® Depot (เทสโตวิรอน ดีโปท์)
- Nebido® (เนบิโด)
- Sustanon® (ซัสตาโนน)
แหล่งซื้อยา (ระบุว่าต้องมีใบสั่งแพทย์)
ยาเพิ่มฮอร์โมนเพศชายเป็นยาควบคุมพิเศษและเป็นยาอันตรายที่ ต้องมีใบสั่งยาจากแพทย์และซื้อได้จากโรงพยาบาลหรือคลินิกที่ได้รับอนุญาตเท่านั้น
“ข้อมูลในบทความนี้เป็นเพียงความรู้เบื้องต้น ไม่สามารถใช้ทดแทนการปรึกษาและวินิจฉัยจากแพทย์หรือเภสัชได้ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้งเมื่อใช้ยา หรือมีปัญหาสุขภาพ”
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
- Mayo Clinic. (n.d.). Testosterone therapy: Potential benefits and risks as you age. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/sexual-health/in-depth/testosterone-therapy/art-20045728
- Cleveland Clinic. (n.d.). Testosterone Replacement Therapy (TRT). Retrieved from https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/22530-testosterone-replacement-therapy-trt
- American Heart Association. (n.d.). Testosterone and the Heart: What’s the Link?. Retrieved from https://www.heart.org/en/news/2021/06/17/testosterone-and-the-heart-whats-the-link
เรียบเรียงโดย (Compiled by) : www.chulalakpharmacy.com