บรรเทาอาการริดสีดวงเบื้องต้นด้วยตัวเอง: 5 วิธีง่ายๆ ที่บ้าน
อาการริดสีดวงทวาร ไม่ว่าจะเป็นอาการปวด คัน บวม หรือมีเลือดออก สร้างความรู้สึกไม่สบายและรบกวนชีวิตประจำวันได้ไม่น้อยเลยทีเดียว แต่ข่าวดีคือริดสีดวงทวารส่วนใหญ่ โดยเฉพาะในระยะเริ่มต้น สามารถ บรรเทาอาการและดูแลตัวเองได้ง่ายๆ ที่บ้าน ก่อนที่จะต้องพึ่งพาการรักษาที่ซับซ้อน วันนี้เรามี 5 วิธีปฏิบัติง่ายๆ ที่คุณสามารถทำได้เอง เพื่อลดความไม่สบายตัวจากริดสีดวงทวารครับ
5 วิธีง่ายๆ บรรเทาริดสีดวงด้วยตัวเองที่บ้าน
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่างในชีวิตประจำวัน สามารถช่วยลดแรงดันบริเวณทวารหนัก และบรรเทาอาการริดสีดวงได้อย่างมีนัยสำคัญ:
1. นั่งแช่น้ำอุ่น (Sitz Bath)
- ทำไมถึงช่วยได้: การนั่งแช่ก้นในน้ำอุ่นช่วยเพิ่มการไหลเวียนโลหิต ลดอาการปวด บวม คัน และช่วยคลายกล้ามเนื้อหูรูดบริเวณทวารหนักได้ดีเยี่ยม [1]
- วิธีทำ: เตรียมกะละมังขนาดพอดี หรืออ่างอาบน้ำสะอาด เติมน้ำอุ่น (ไม่ใช่น้ำร้อนจัด) ให้พอท่วมก้น นั่งแช่ประมาณ 15-20 นาที วันละ 2-3 ครั้ง โดยเฉพาะหลังขับถ่ายเสร็จ อาจเติมด่างทับทิมอ่อนๆ ลงในน้ำเพื่อช่วยฆ่าเชื้อและลดการอักเสบได้ (ควรปรึกษาเภสัชกรก่อนใช้) [2]
2. เพิ่มใยอาหารในอาหารและดื่มน้ำให้เพียงพอ
- ทำไมถึงช่วยได้: สาเหตุหลักของริดสีดวงคือท้องผูก การรับประทานอาหารที่มีใยอาหารสูงและดื่มน้ำเยอะๆ จะช่วยให้อุจจาระนิ่มลง ขับถ่ายง่ายขึ้น ไม่ต้องเบ่งมาก ลดแรงดันบริเวณทวารหนัก [3]
- วิธีทำ:
- ใยอาหาร: เน้นผักใบเขียว ผลไม้สด (เช่น มะละกอ กล้วย ส้ม แอปเปิ้ล) ธัญพืชไม่ขัดสี (ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต) และถั่วต่างๆ
- น้ำ: ดื่มน้ำเปล่าอย่างน้อย 8-10 แก้วต่อวัน หรือประมาณ 2 ลิตร
3. หลีกเลี่ยงการเบ่งถ่ายและไม่นั่งนานในห้องน้ำ
- ทำไมถึงช่วยได้: การเบ่งอุจจาระแรงๆ และการนั่งบนโถส้วมนานเกินไป (เช่น เล่นโทรศัพท์) เป็นสาเหตุสำคัญที่เพิ่มแรงดันให้หลอดเลือดดำบริเวณทวารหนัก ทำให้ริดสีดวงแย่ลง [4]
- วิธีทำ:
- เมื่อรู้สึกปวดถ่าย ควรรีบไปเข้าห้องน้ำทันที อย่าอั้น
- ใช้เวลาในการขับถ่ายไม่เกิน 5-10 นาที
- หากถ่ายไม่ออก ลองลุกขึ้นยืนพักแล้วค่อยกลับไปใหม่
- อาจพิจารณาใช้ที่วางเท้าช่วยยกเข่าให้สูงขึ้นเล็กน้อยขณะขับถ่าย เพื่อให้ลำไส้ตรงมากขึ้น [5]
4. รักษาสุขอนามัยที่ดีบริเวณทวารหนัก
- ทำไมถึงช่วยได้: ความสะอาดช่วยป้องกันการระคายเคือง การอักเสบ และการติดเชื้อ ซึ่งจะทำให้อาการริดสีดวงแย่ลง
- วิธีทำ:
- หลังขับถ่าย ให้ล้างทำความสะอาดบริเวณทวารหนักด้วยน้ำเปล่าและสบู่อ่อนๆ โดยไม่ต้องขัดถูแรงๆ
- ซับให้แห้งสนิทด้วยผ้าสะอาดนุ่มๆ หรือกระดาษชำระแบบนุ่มที่ไม่ผสมน้ำหอม
- หลีกเลี่ยงการใช้กระดาษชำระที่หยาบหรือมีสารเคมีรุนแรง
5. ใช้ยาบรรเทาอาการเฉพาะที่ (ตามคำแนะนำจากเภสัชกร)
- ทำไมถึงช่วยได้: ยาทาหรือยาเหน็บจะช่วยลดอาการปวด คัน บวม และการอักเสบได้โดยตรงที่บริเวณริดสีดวง
- วิธีทำ:
- ปรึกษาเภสัชกร ที่ ร้านขายยา เพื่อเลือกใช้ยาที่เหมาะสม เช่น ยาที่มีส่วนผสมของสารลดการอักเสบ ยาชาเฉพาะที่ หรือยาที่ช่วยหดตัวของหลอดเลือด [6]
- ปฏิบัติตามคำแนะนำการใช้ยาอย่างเคร่งครัด
เมื่อไหร่ที่ต้องไปพบแพทย์?
แม้ว่าวิธีข้างต้นจะช่วยบรรเทาอาการได้ดี แต่หากคุณมีอาการริดสีดวงที่รุนแรงขึ้น เช่น มีเลือดออกปริมาณมาก ปวดรุนแรง ก้อนริดสีดวงยื่นออกมาแล้วไม่สามารถดันกลับเข้าไปได้ หรือมีอาการอื่นๆ ที่น่ากังวล เช่น น้ำหนักลดผิดปกติ ควร ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทันที เพื่อรับการวินิจฉัยและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม เพื่อให้คุณกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างสบายใจและไร้กังวลครับ
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
- Mayo Clinic. (2024, May 14). Hemorrhoids – Symptoms & causes. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hemorrhoids/symptoms-causes/syc-20360262
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). (2024, February). Hemorrhoids. Retrieved from https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/hemorrhoids
- Harvard Health Publishing. (2023, January 10). Hemorrhoids and what to do about them. Retrieved from https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/hemorrhoids-and-what-to-do-about-them
- Cleveland Clinic. (2023, September 29). Hemorrhoids. Retrieved from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15124-hemorrhoids
- American Society of Colon and Rectal Surgeons (ASCRS). (n.d.). Hemorrhoids. Retrieved from https://fascrs.org/patients/diseases-and-conditions/hemorrhoids
- National Health Service (NHS). (2023, November 28). Piles (haemorrhoids) – Treatment. Retrieved from https://www.nhs.uk/conditions/piles-haemorrhoids/treatment/
เรียบเรียงข้อมูลโดย www.chulalakpharmacy.com