ทำไมเริมถึงกำเริบบ่อย? ปัจจัยกระตุ้นมีอะไรบ้าง และจะป้องกันอย่างไร?

เริมกำเริบบ่อยคืออะไร?   โรคเริม (Herpes Simplex Virus – HSV) ไม่ได้หายขาดหลังติดเชื้อครั้งแรก เพราะไวรัสสามารถ “แฝงตัว” อยู่ในร่างกาย และกลับมาแสดงอาการซ้ำได้เมื่อมีปัจจัยกระตุ้นที่เหมาะสม

ผู้ที่เป็นเริมหลายคนประสบปัญหา “แผลกำเริบบ่อย” เช่น ขึ้นที่เดิมซ้ำ ๆ ปีละหลายครั้ง ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตและความมั่นใจ

สาเหตุหลักที่ทำให้เริมกำเริบบ่อย

1. ภูมิคุ้มกันต่ำชั่วคราว
   • พักผ่อนไม่พอ, ป่วยบ่อย, มีโรคประจำตัว
2. ความเครียดทางจิตใจหรือร่างกาย
   • เช่น ความเครียดสะสม, สูญเสีย, ภาวะซึมเศร้า, ออกกำลังกายหนักเกิน
3. การสัมผัสแดดจัดหรืออุณหภูมิร้อน
   • โดยเฉพาะเริมที่ริมฝีปาก แสงแดดสามารถกระตุ้นให้ไวรัสกำเริบ
4. รอบประจำเดือน (ในผู้หญิง)
   • การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนอาจกระตุ้นเริม
5. เจ็บป่วยหรือได้รับวัคซีนบางชนิด
   • อาจกระตุ้นให้ไวรัสแฝงตัวกลับมาแสดงอาการ
6. ขาดยาต้านไวรัสหรือใช้ยาไม่ครบ
   • เริ่มใช้ยาช้าเกินไป หรือหยุดยาเอง

ลักษณะของผู้ที่เสี่ยงกำเริบบ่อย

• เคยติดเชื้อเริมครั้งแรกในวัยเด็กหรือวัยรุ่น
• มีแผลเริมขึ้นซ้ำที่เดิมบ่อยครั้ง เช่น ปาก มุมปาก หรืออวัยวะเพศ
• เคยมีประวัติเริมกำเริบ > 6 ครั้ง/ปี
• อยู่ในกลุ่มภูมิคุ้มกันอ่อนแอ เช่น ผู้ป่วย HIV, เบาหวาน, เคมีบำบัด

วิธีลดความถี่ของการกำเริบ

1. พักผ่อนให้เพียงพอทุกวัน
2. จัดการความเครียด ด้วยการผ่อนคลายหรือออกกำลังกายเบา ๆ
3. หลีกเลี่ยงแดดจัด หรือใช้ลิปที่มีค่า SPF หากเป็นเริมปาก
4. ทานอาหารที่มีไลซีน วิตามิน C และ Zinc
5. พิจารณาใช้ ยาต้านไวรัสแบบต่อเนื่อง (Suppressive Therapy)
6. ปรึกษาด้านยา หรือเภสัชกรได้ที่ร้านขายยาคุณภาพ เพื่อวางแผนป้องกันอย่างเหมาะสม

สิ่งที่ไม่ควรทำ

• 🚫 ละเลยอาการเตือน เช่น ตึง แสบ หรือคัน
• 🚫 ใช้ยารักษาเฉพาะตอนมีแผลเท่านั้น
• 🚫 ใช้ยาทาไม่สม่ำเสมอหรือหยุดยาเร็วเกินไป
• 🚫 ใช้ยาสเตียรอยด์บนแผลโดยไม่ปรึกษาแพทย์

อ่านเพิ่มเติม:[หลังแผลเริมหายแล้ว ยังแพร่เชื้ออยู่ไหม? ต้องป้องกันอย่างไรต่อ?]

ข้อมูลอ้างอิง (References):

1. Mayo Clinic. Frequent herpes outbreaks and prevention. mayoclinic.org
2. CDC. Herpes recurrence: Causes and suppressive treatment. cdc.gov
3. NHS. Recurrent herpes and lifestyle triggers. nhs.uk

เรียบเรียงข้อมูลโดย  www.chulalakpharmacy.com