หยุดกิน ฟิแนสเทอไรด์ (Finasteride) ผมจะกลับมาร่วงไหม? คำตอบที่คุณควรรู้

สำหรับผู้ชายที่ใช้ยา ฟิแนสเทอไรด์ (Finasteride) เพื่อรักษาภาวะผมร่วงผมบางจากพันธุกรรม (Androgenetic Alopecia) หนึ่งในคำถามที่สำคัญที่สุดที่มักเกิดขึ้นคือ “ถ้าหยุดกินยาแล้ว ผมจะกลับมาร่วงไหม?” คำตอบที่ชัดเจนและตรงไปตรงมาคือ “ใช่ ผมจะกลับมาร่วงและกลับไปสู่สภาพก่อนการรักษา หรือแย่กว่านั้น” [1, 2, 3]

ทำไมผมถึงกลับมาร่วงหลังหยุด Finasteride?

เพื่อให้เข้าใจว่าทำไมผมถึงกลับมาร่วง เราต้องย้อนกลับไปที่กลไกการออกฤทธิ์ของ ฟิแนสเทอไรด์ (Finasteride):

1. การทำงานของ Finasteride คือการยับยั้ง DHT: ยา ฟิแนสเทอไรด์ ทำหน้าที่ยับยั้งเอนไซม์ 5-alpha reductase ชนิดที่ 2 ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่เปลี่ยนฮอร์โมนเทสโทสเทอโรน (Testosterone) ไปเป็น DHT (Dihydrotestosterone) ซึ่งเป็นฮอร์โมนตัวหลักที่ทำให้รูขุมขนฝ่อและผมร่วงในผู้ชายที่มีพันธุกรรมผมบาง [4]
2. ฤทธิ์ยาไม่คงอยู่ถาวร: ฟิแนสเทอไรด์ ออกฤทธิ์โดยการยับยั้งเอนไซม์นี้ ตราบใดที่ยายังอยู่ในร่างกายของคุณและออกฤทธิ์อยู่ เมื่อคุณหยุดกินยา ระดับยาในร่างกายจะค่อยๆ ลดลงจนหมดไปภายในเวลาประมาณ 2 สัปดาห์ [5]
3. ระดับ DHT กลับสู่ภาวะปกติ: เมื่อยาไม่ได้อยู่ในระบบอีกต่อไป เอนไซม์ 5-alpha reductase ชนิดที่ 2 ก็จะกลับมาทำงานตามปกติ ทำให้ร่างกายกลับมาสร้าง DHT ในระดับเดิมก่อนที่จะเริ่มใช้ยา [2, 5]
4. รูขุมขนถูกโจมตีอีกครั้ง: เมื่อระดับ DHT เพิ่มสูงขึ้นอีกครั้ง รูขุมขนที่เคยได้รับการฟื้นฟูหรือปกป้องไว้ก็จะกลับมาถูกฮอร์โมน DHT โจมตีอีกครั้ง กระบวนการฝ่อของรูขุมขน (Miniaturization) ก็จะดำเนินต่อไปอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ทำให้เส้นผมอ่อนแอลง บางลง และหลุดร่วงในที่สุด [2, 5]
   
   

Timeline: ผมจะกลับมาร่วงเมื่อไหร่หลังหยุดยา?

ระยะเวลาที่ผมจะเริ่มกลับมาร่วงหลังหยุดยา ฟิแนสเทอไรด์ อาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล แต่โดยทั่วไปแล้วจะเป็นดังนี้: [1, 2, 5]

• ภายใน 2 สัปดาห์: ระดับยา ฟิแนสเทอไรด์ ในร่างกายจะลดลงจนแทบไม่เหลือ และระดับ DHT จะเริ่มกลับมาเพิ่มสูงขึ้นสู่ระดับก่อนการรักษา
• 1-3 เดือน: บางคนอาจเริ่มสังเกตเห็นอาการผมร่วงกลับมามากขึ้น หรือผมดูบางลงเล็กน้อย
• 3-12 เดือน: เป็นช่วงที่อาการผมร่วงจะกลับมาอย่างชัดเจน และความหนาแน่นของเส้นผมจะค่อยๆ กลับไปสู่ระดับเดียวกับก่อนที่คุณจะเริ่มใช้ยา หรืออาจแย่กว่านั้นตามการดำเนินของภาวะผมร่วงจากพันธุกรรมตามธรรมชาติ [2]
• หลังจาก 12 เดือน: เส้นผมที่เคยงอกขึ้นมาใหม่หรือได้รับการฟื้นฟูจากยาจะร่วงไปหมด และคุณจะกลับไปมีสภาพผมเหมือนที่คุณจะเป็นตามพันธุกรรมหากไม่เคยได้รับการรักษาใดๆ เลย
  
  

ข้อสังเกต: การหยุดยา ฟิแนสเทอไรด์ จะไม่ทำให้เกิด “อาการถอนยา” ในแง่ของการขาดสารเคมีเหมือนยาเสพติดอื่นๆ และสามารถหยุดได้ทันทีโดยไม่ต้องค่อยๆ ลดขนาด [6] แต่ผลกระทบที่ตามมาคือการที่ผมจะกลับมาร่วงเท่านั้น

แล้วถ้าต้องการหยุดยา Finasteride ต้องทำอย่างไร?

หากคุณกำลังคิดจะหยุดใช้ยา ฟิแนสเทอไรด์ ไม่ว่าด้วยเหตุผลใดก็ตาม สิ่งสำคัญที่สุดคือการปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนเสมอ [2, 5]

แพทย์อาจ:

• ประเมินผลการรักษา: ดูว่ายาได้ผลดีแค่ไหน และอาการผมร่วงของคุณอยู่ในระดับใด
• ประเมินผลข้างเคียง: หากคุณหยุดยาเพราะผลข้างเคียง แพทย์จะช่วยประเมินว่าอาการเหล่านั้นเกี่ยวข้องกับยาจริงหรือไม่ และให้คำแนะนำในการจัดการ
• วางแผนการรักษาทางเลือก: หากคุณไม่ต้องการใช้ยา ฟิแนสเทอไรด์ ต่อไป แพทย์อาจแนะนำทางเลือกอื่น ๆ เพื่อชะลอการหลุดร่วงของเส้นผม เช่น:
  • ไมนอกซิดิล (Minoxidil): ทั้งชนิดทาภายนอกหรือชนิดรับประทาน (ภายใต้การดูแลของแพทย์) [2]
  • การรักษาด้วยเลเซอร์ระดับต่ำ (Low-Level Laser Therapy – LLLT):
  • การฉีด PRP (Platelet-Rich Plasma):
  • การปลูกผม (Hair Transplant): ซึ่งมักจะแนะนำให้ใช้ยา ฟิแนสเทอไรด์ และ/หรือ ไมนอกซิดิล ควบคู่กันไปหลังปลูกผม เพื่อรักษาเส้นผมเดิมและผมที่ปลูกไว้
    
    

สรุป:ยาฟิแนสเทอไรด์ (Finasteride) ทำงานโดยการยับยั้งฮอร์โมน DHT ซึ่งเป็นสาเหตุของผมร่วงจากพันธุกรรม ผลลัพธ์ของยาจะคงอยู่ตราบเท่าที่คุณใช้ยาอย่างต่อเนื่องเท่านั้น หากคุณหยุดกินยา ระดับ DHT ในร่างกายจะกลับมาสูงขึ้น และผมที่เคยได้รับการปกป้องหรือฟื้นฟูจากการใช้ยาจะกลับมาร่วงเหมือนเดิมภายในเวลาไม่กี่เดือนถึงหนึ่งปี ดังนั้น การตัดสินใจหยุดยาควรทำร่วมกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเสมอ เพื่อประเมินทางเลือกที่ดีที่สุดในการดูแลเส้นผมของคุณต่อไป

ข้อมูลอ้างอิง

1. Absolute Hair Clinic. (n.d.). ยา Finasteride รักษาผมร่วง มีผลข้างเคียงอย่างไร เหมาะกับใครบ้าง?. Retrieved from https://absolutehairclinic.com/finasteride-for-hair-loss/
2. Oxford Online Pharmacy. (n.d.). What happens when you stop taking Finasteride. Retrieved from https://www.oxfordonlinepharmacy.co.uk/blog/what-happens-when-you-stop-taking-finasteride
3. The Skin Clinic. (n.d.). กินยาแล้วผมร่วงอยู่! ยา Finasteride จำเป็นแค่ไหนสำหรับทุกคน?. Retrieved from https://www.theskinclinic-hair.com/blog.html/im-still-losing-hair-even-though-i-m-taking-finasteride
4. Hims. (n.d.). How Does Finasteride Work?. Retrieved from https://www.hims.com/blog/how-does-finasteride-work
5. Xyon Health. (n.d.). Stopping Finasteride | How Long After Will Hair Fall Out?. Retrieved from https://xyonhealth.com/blogs/library/stopping-finasteride
6. Dr.Oracle AI. (n.d.). Does finasteride (a 5-alpha-reductase inhibitor) require tapering off or can it be discontinued abruptly?. Retrieved from https://www.droracle.ai/articles/22711/does-finasteride-requiring-weaning-off-or-can-you-just-stop-it-

เรียบเรียงโดย (Compiled by)  : www.chulalakpharmacy.com