“หาวบ่อย” เสี่ยงโรค? เช็กด่วน!

หาวบ่อยแค่ไหนถึงควรกังวล?

การหาวเป็นปฏิกิริยาธรรมชาติของร่างกายที่เกิดขึ้นเมื่อสมองต้องการออกซิเจนเพิ่ม หรือเมื่อร่างกายต้องการพักผ่อน แต่หากคุณพบว่าตัวเอง หาวบ่อยเกินปกติ ทั้งที่นอนหลับเพียงพอ ไม่ได้ง่วง หรือเกิดขึ้นระหว่างวันซ้ำๆ ก็ไม่ควรมองข้าม

หาวบ่อยอาจสื่อถึงอะไร?

ภาวะขาดการนอนหลับ (Sleep Deprivation)

• นอนหลับไม่เพียงพอเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้สมองล้า เกิดภาวะออกซิเจนในสมองต่ำ ร่างกายจึงหาวเพื่อกระตุ้นตัวเองให้ตื่น

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Obstructive Sleep Apnea)

• พบมากในคนที่กรนเสียงดังหรือมีน้ำหนักเกิน ผู้ป่วยมักไม่รู้ตัว แต่จะมีอาการหาวบ่อย ง่วงตอนกลางวัน อ่อนเพลียเรื้อรัง
  
  

ภาวะซีดจากโลหิตจาง (Anemia)

• เม็ดเลือดแดงไม่พอ ทำให้ร่างกายส่งออกซิเจนไปเลี้ยงสมองได้น้อย ส่งผลให้หาวบ่อย เพลีย หน้ามืดง่าย
• ปัญหาสุขภาพหัวใจหรือระบบไหลเวียนโลหิต
• เช่น ความดันต่ำ หัวใจเต้นผิดจังหวะ ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอ ผู้ป่วยอาจมีอาการหาวบ่อยร่วมกับเหนื่อยง่าย เวียนหัว
  
  

ภาวะเครียด วิตกกังวล หรือภาวะซึมเศร้า

• สภาพจิตใจก็มีผลโดยตรงต่อระบบประสาทอัตโนมัติ ซึ่งควบคุมการหายใจ หัวใจ และพฤติกรรมการหาวโดยไม่รู้ตัว
  
  

 เมื่อไหร่ที่ควรไปพบแพทย์?

• หาวบ่อยแม้จะนอนหลับเต็มที่
• มีอาการร่วม เช่น เวียนหัว ใจสั่น เหนื่อยง่าย เหงื่อออกผิดปกติ หรือหมดสติ
• ง่วงระหว่างวันจนนั่งทำงานหรือขับรถไม่ได้
  
  

สิ่งที่คุณควรเริ่มทำตอนนี้

• นอนให้ครบ 7–9 ชั่วโมง/คืน
• งดกาแฟ แอลกอฮอล์ ก่อนนอน
• ออกกำลังกายเบาๆ อย่างสม่ำเสมอ
• ตรวจสุขภาพประจำปี โดยเฉพาะหากมีประวัติโรคหัวใจ หรือโลหิตจาง
  
  
  

สรุป

การหาวบ่อยไม่ใช่เรื่องเล็ก หากเกิดขึ้นเรื้อรังและรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน ควรหาสาเหตุและรับคำแนะนำจากแพทย์ การใส่ใจสัญญาณเล็กๆ ของร่างกาย อาจช่วยป้องกันโรคร้ายได้ตั้งแต่เนิ่นๆ

ภาพรวมเกณฑ์การเช็กจากโรงพยาบาล

• เกณฑ์ความถี่ที่น่ากังวล: > 3 ครั้ง/15 นาที หรือหลายสิบครั้งต่อวัน
• โรคที่เกี่ยวข้อง: หยุดหายใจขณะหลับ, โรคนอนไม่หลับ, โรคหัวใจ, ปัญหาเส้นเลือดสมอง, โรคทางระบบประสาท (ชัก, MS, เนื้องอก) 
• สาเหตุจากยา: SSRIs, opioids, antihistamines, ยาโรคซึมเศร้า ฯลฯ 
• อาการร่วมที่ต้องเฝ้าสังเกต: ง่วงผิดปกตินอกเวลาปกติ, หัวใจเต้นผิดจังหวะ, หน้ามืด, เวียน, เจ็บหน้าอก, มีอาการของโรคสมอง เช่น แขนขาอ่อนแรง
  
  
  

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

1. Cleveland Clinic
   ผู้ใหญ่หาวเฉลี่ยวันละ ~9 ครั้ง แต่หากหาวมากกว่า 3 ครั้งต่อ 15 นาที ซ้ำหลายครั้งต่อวัน ถือว่าเยอะเกินปกติ ซึ่งอาจเชื่อมโยงกับภาวะง่วงนอนในตอนกลางวัน หยุดหายใจขณะหลับ หรือผลข้างเคียงจากยา และมีความเกี่ยวข้องกับโรคทางระบบประสาท เช่น โรคลมชัก MS หรือโรคหลอดเลือดสมอง
   
2. MedlinePlus (ห้องสมุดแพทย์สหรัฐฯ)
   ระบุว่า “excessive yawning” คือการหาวถี่กว่าปกติ แม้ไม่ง่วง หลักๆ เกิดจากการเหนื่อยง่ายหรือภาวะง่วงในตอนกลางวัน และอาจเกี่ยวกับโรคทางหัวใจ (vasovagal), สมอง (เช่น เนื้องอก, เส้นเลือดสมองตีบ, ลมชัก)
   
3. Mount Sinai Health System
   สรุปว่าการหาวบ่อยจัดเป็นสัญญาณเตือนของหลายภาวะ เช่น ปัญหาการนอน โรคหัวใจ เส้นเลือดสมอง หรือยา โดยแนะนำให้พบแพทย์หากไม่ทราบสาเหตุหรือมีอาการร่วม
   
4. Sleep Foundation & Baptist Health
   ระบุจำนวนครั้งปกติประมาณ 5–10 ครั้งต่อวัน แต่ในรายที่หาวมากถึง 100 ครั้งต่อวัน ถือว่าเกินขีดจำกัด sleepfoundation.org
   สาเหตุหลัก ได้แก่ การนอนไม่เพียงพอ, ยาบางชนิด (เช่น SSRIs, ยาแก้แพ้), และโรคทางระบบประสาท เช่น ไมเกรน, MS, ชัก, โรคหลอดเลือดสมอง รวมถึงภาวะหัวใจ เช่น vasovagal หรือหัวใจล้มเหลว medlineplus.gov+1quality.healthfinder.fl.gov+1
   
5. Other Reputable Sources
   WebMD, Healthgrades, Medical News Today สรุปสาเหตุได้คล้ายคลึงกัน รวมถึงความผิดปกติของหลอดเลือดหัวใจ โรคเครียด/ซึมเศร้า ใช้ยา และโรคต่าง ๆ เช่น ตับวาย โดยเน้นว่าการหาวบ่อยโดยไม่ทราบสาเหตุควรเช็คสุขภาพทันที

เรียบเรียงข้อมูลโดย  www.chulalakpharmacy.com