สงสัยว่า หูดหงอนไก่คืออะไร หรือคุณมีความเสี่ยงหรือไม่? ทำความเข้าใจ อาการหูดหงอนไก่ ที่สังเกตได้ สาเหตุ หลักจากเชื้อ HPV พร้อมแนวทาง การรักษา และ การป้องกัน ที่มีประสิทธิภาพเพื่อสุขภาพทางเพศที่ดี
หูดหงอนไก่คืออะไร? อาการ สาเหตุ การรักษา และการป้องกันที่คุณต้องรู้ เมื่อพูดถึงโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ หลายคนอาจนึกถึงซิฟิลิสหรือหนองใน แต่ยังมีอีกโรคหนึ่งที่พบบ่อยไม่แพ้กัน และสร้างความกังวลใจให้กับผู้ติดเชื้อไม่น้อย นั่นคือ “หูดหงอนไก่” หรือ Genital Warts ครับ โรคนี้เกิดจากการติดเชื้อไวรัสที่อาจไม่แสดงอาการทันที ทำให้ยากต่อการสังเกตและอาจแพร่เชื้อโดยไม่รู้ตัว บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจอย่างละเอียดว่า หูดหงอนไก่คืออะไร อาการ ที่ควรสังเกต สาเหตุ ที่แท้จริง วิธี การวินิจฉัย แนวทาง การรักษา และที่สำคัญที่สุดคือ การป้องกัน เพื่อสุขภาพทางเพศที่ปลอดภัยของคุณ
หูดหงอนไก่คืออะไร? ทำความรู้จักกับโรคนี้
หูดหงอนไก่ คือโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส Human Papillomavirus (HPV) โดยเฉพาะ HPV สายพันธุ์ความเสี่ยงต่ำ เช่น สายพันธุ์ 6 และ 11 ซึ่งเป็นสาเหตุของหูดหงอนไก่มากกว่า 90% [1, 2] เชื้อ HPV สามารถแพร่กระจายได้จากการสัมผัสผิวหนังสู่ผิวหนัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งระหว่างกิจกรรมทางเพศ
ลักษณะของหูดหงอนไก่ที่พบบ่อยคือ ตุ่มเนื้อเล็กๆ หรือก้อนเนื้อนิ่มๆ ที่มีลักษณะคล้ายหงอนไก่ ดอกกะหล่ำ หรือตุ่มเล็กๆ เรียบๆ ซึ่งอาจมีสีชมพู สีเนื้อ หรือสีน้ำตาลก็ได้
อาการหูดหงอนไก่: สังเกตอย่างไร? อาการ ของ หูดหงอนไก่ มักไม่ปรากฏทันทีหลังการติดเชื้อ อาจใช้เวลาหลายสัปดาห์ หลายเดือน หรือแม้กระทั่งหลายปีหลังจากได้รับเชื้อกว่าจะแสดงอาการ [1, 3] ผู้ป่วยบางรายอาจไม่มีอาการเลย ทำให้ไม่รู้ว่าตนเองติดเชื้อและอาจแพร่เชื้อต่อไปได้
เมื่อมีอาการที่สังเกตได้ มักพบเป็น:
ตุ่มเนื้อนูน: ขนาดเล็ก สีชมพูหรือสีเนื้อ อาจเป็นเม็ดเดียวหรือหลายเม็ดรวมกันเป็นกลุ่ม คล้ายดอกกะหล่ำหรือหงอนไก่ตำแหน่งที่พบ: ในเพศชาย: บริเวณอวัยวะเพศชาย (ปลายอวัยวะเพศ, ลำอวัยวะเพศ, ถุงอัณฑะ), บริเวณขาหนีบ, รอบทวารหนักในเพศหญิง: บริเวณอวัยวะเพศภายนอก, ปากช่องคลอด, ผนังช่องคลอด, ปากมดลูก, ฝีเย็บ, รอบทวารหนักทั้งสองเพศ: บริเวณปาก ลำคอ ลิ้น และภายในทวารหนัก (จากการมีเพศสัมพันธ์ทางปากหรือทางทวารหนัก)อาการอื่นๆ: โดยทั่วไปหูดหงอนไก่มักไม่เจ็บปวด แต่บางรายอาจมีอาการคัน ระคายเคือง เลือดออกง่าย หรือรู้สึกไม่สบายตัวได้
สำคัญ: หากคุณสังเกตเห็นตุ่มเนื้อผิดปกติบริเวณอวัยวะเพศหรือทวารหนัก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้อง อย่าละเลยหรือพยายามรักษาเอง
สาเหตุหูดหงอนไก่: จากเชื้อ HPV เป็นหลัก สาเหตุ หลักของ หูดหงอนไก่ คือการติดเชื้อไวรัส Human Papillomavirus (HPV) [1, 4] โดยเฉพาะสายพันธุ์ที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่ำต่อมะเร็ง (Low-risk HPV types) เช่น HPV type 6 และ 11
ช่องทางการติดต่อ:
การมีเพศสัมพันธ์: เป็นช่องทางการติดต่อหลัก ทั้งทางช่องคลอด ทางทวารหนัก และทางปากการสัมผัสผิวหนัง: สามารถติดเชื้อได้จากการสัมผัสผิวหนังบริเวณอวัยวะเพศที่มีเชื้อ แม้จะไม่มีการสอดใส่ก็ตามการแพร่จากแม่สู่ลูก: ทารกสามารถติดเชื้อ HPV จากมารดาขณะคลอดได้ แต่พบได้น้อย
ปัจจัยเสี่ยงที่เพิ่มโอกาสในการติดเชื้อและเกิดหูดหงอนไก่:
การมีคู่นอนหลายคน: เพิ่มโอกาสในการสัมผัสเชื้อการมีเพศสัมพันธ์ตั้งแต่อายุน้อย: การไม่ใช้ถุงยางอนามัยอย่างสม่ำเสมอและถูกวิธี: (แม้ถุงยางอนามัยจะลดความเสี่ยง แต่ไม่สามารถป้องกันได้ 100% เพราะเชื้ออาจอยู่บริเวณผิวหนังที่ถุงยางอนามัยคลุมไม่ถึง)ภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอ: เช่น ผู้ป่วย HIV ผู้ที่ปลูกถ่ายอวัยวะ หรือผู้ที่กินยากดภูมิคุ้มกันใส่แบรนด์เนอ DRC
การสูบบุหรี่: อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดหูดและทำให้รักษาได้ยากขึ้น
การวินิจฉัยหูดหงอนไก่: โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ การวินิจฉัย หูดหงอนไก่ ส่วนใหญ่ทำได้โดยการตรวจดูลักษณะของรอยโรคโดยแพทย์ผิวหนังหรือแพทย์ทางเดินปัสสาวะ/สูตินรีแพทย์ [1, 5]
การตรวจร่างกาย: แพทย์จะตรวจบริเวณอวัยวะเพศ ทวารหนัก และพื้นที่ใกล้เคียงเพื่อหารอยโรคการใช้กรดอะซิติก (Acetic Acid Solution): แพทย์อาจทากรดอะซิติกเจือจางลงบนบริเวณที่สงสัย เพื่อให้รอยโรคของหูดหงอนไก่เด่นชัดขึ้นการตัดชิ้นเนื้อ (Biopsy): ในบางกรณีที่รอยโรคมีลักษณะไม่ชัดเจน หรือสงสัยความผิดปกติอื่น แพทย์อาจพิจารณาตัดชิ้นเนื้อไปตรวจทางพยาธิวิทยาเพื่อยืนยันการวินิจฉัยและแยกจากโรคอื่นๆการตรวจภายในและ Pap Smear (สำหรับผู้หญิง): เพื่อตรวจหารอยโรคที่ปากมดลูกและเก็บตัวอย่างเซลล์ไปตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก (หากสงสัยการติดเชื้อ HPV ชนิดความเสี่ยงสูงร่วมด้วย)
การรักษาหูดหงอนไก่: เพื่อกำจัดหูดและลดการแพร่เชื้อ การรักษาหูดหงอนไก่ มีหลายวิธี ขึ้นอยู่กับขนาด ตำแหน่ง จำนวน และความรุนแรงของหูด รวมถึงความพึงพอใจของผู้ป่วยและแพทย์ [1, 6] การรักษาไม่สามารถกำจัดเชื้อ HPV ออกจากร่างกายได้ทั้งหมด แต่จะช่วยกำจัดตัวหูด ซึ่งเป็นอาการแสดงของโรค และช่วยลดโอกาสในการแพร่เชื้อได้
วิธีการรักษาที่พบบ่อย ได้แก่:
ยาทา (Topical Medications): Podofilox (Condylox): เป็นยาที่ใช้ทาหูดโดยตรง ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์Imiquimod (Aldara, Zyclara): เป็นยาที่ช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้ไปกำจัดเชื้อTrichloroacetic Acid (TCA): เป็นกรดเข้มข้นที่แพทย์จะทาบริเวณหูดเพื่อทำลายเนื้อเยื่อการจี้ทำลาย (Ablative Therapies): การจี้ไฟฟ้า (Electrocautery): ใช้กระแสไฟฟ้าจี้ทำลายหูดการจี้เย็น (Cryotherapy): ใช้ไนโตรเจนเหลวแช่แข็งหูดให้ตายไปการผ่าตัด (Surgical Excision): ใช้มีดผ่าตัดหูดออกไป เหมาะกับหูดขนาดใหญ่หรือเป็นก้อนการใช้เลเซอร์ (Laser Therapy): ใช้แสงเลเซอร์ทำลายหูด มักใช้ในกรณีที่หูดมีขนาดใหญ่ หรืออยู่ลึกเข้าไปในช่องคลอดหรือทวารหนัก
สิ่งสำคัญหลังการรักษา: หูดหงอนไก่สามารถกลับมาเป็นซ้ำได้อีก เนื่องจากเชื้อ HPV ยังคงอยู่ในร่างกาย ผู้ป่วยจึงควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ และมาตรวจติดตามผลตามนัดอย่างสม่ำเสมอ
การป้องกันหูดหงอนไก่: ลดความเสี่ยง เพื่อสุขภาพทางเพศที่ปลอดภัย การป้องกันหูดหงอนไก่ และการติดเชื้อ HPV เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดหูดหงอนไก่และมะเร็งที่เกี่ยวข้องกับ HPV [1, 7]:
การฉีดวัคซีน HPV: วัคซีนป้องกัน HPV เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพสูงที่สุดในการป้องกันการติดเชื้อ HPV สายพันธุ์ที่ก่อให้เกิดหูดหงอนไก่ (และสายพันธุ์ที่ก่อให้เกิดมะเร็ง)แนะนำให้ฉีดในเด็กหญิงและเด็กชายตั้งแต่อายุ 9-14 ปี (ก่อนเริ่มมีเพศสัมพันธ์) และสามารถฉีดในผู้ใหญ่ได้ตามคำแนะนำของแพทย์
มีทั้งวัคซีน 2 สายพันธุ์ (ป้องกันมะเร็งปากมดลูกเป็นหลัก), 4 สายพันธุ์ (ป้องกันมะเร็งปากมดลูกและหูดหงอนไก่), และ 9 สายพันธุ์ (ป้องกันมะเร็งและหูดหงอนไก่ได้ครอบคลุมมากขึ้น) การมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย: ใช้ถุงยางอนามัยอย่างสม่ำเสมอและถูกวิธีทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์: แม้ถุงยางอนามัยจะไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อ HPV ได้ 100% (เพราะเชื้ออาจอยู่บริเวณที่ถุงยางอนามัยคลุมไม่ถึง) แต่ก็ช่วยลดความเสี่ยงโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ ได้ลดจำนวนคู่นอน: การมีคู่นอนคนเดียว และทั้งสองฝ่ายไม่มีการติดเชื้อ จะช่วยลดความเสี่ยงได้มากที่สุดหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์เมื่อมีอาการหรือรอยโรค: เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อการตรวจคัดกรองเป็นประจำ (สำหรับผู้หญิง): การตรวจ Pap Smear และ HPV DNA Test: เป็นสิ่งสำคัญในการคัดกรองมะเร็งปา
ยารักษาหูดหงอนไก่ ควรได้รับการวินิจฉัยและสั่งจ่ายโดยแพทย์เท่านั้น เนื่องจากหูดหงอนไก่เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
(STD) ที่เกิดจากเชื้อ Human Papillomavirus (HPV) และการรักษาต้องเหมาะสมกับตำแหน่ง ขนาด และจำนวนของหูด รวมถึงสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วยครับ การซื้อยามาใช้เองอาจไม่ถูกวิธี ไม่ได้ผล หรืออาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายได้
อย่างไรก็ตาม ข้อมูลเกี่ยวกับประเภทของยารักษาหูดหงอนไก่ที่มีจำหน่ายในโรงพยาบาลหรือร้านขายยา ซึ่งคุณสามารถนำไปปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร ได้
ยารักษาหูดหงอนไก่ชนิดทา (Topical Medications) ที่พบบ่อยในประเทศไทย:
Imiquimod cream (อิมิควิโมด ครีม) ชื่อสามัญ: Imiquimodตัวอย่างชื่อการค้า: Aldara (อัลดารา), Siquoderm (ซิคัวเดิร์ม)กลไกการออกฤทธิ์: กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้ไปกำจัดเชื้อไวรัส HPV และทำลายเซลล์ที่ติดเชื้อวิธีใช้: ทาบริเวณหูดบางๆ ก่อนนอน 3 ครั้งต่อสัปดาห์ (เช่น วันจันทร์ พุธ ศุกร์) ทิ้งไว้ 6-10 ชั่วโมง แล้วล้างออก ทำติดต่อกันจนกว่าหูดจะหายไป หรือตามคำแนะนำของแพทย์ (อาจใช้ได้นานถึง 16 สัปดาห์)ข้อดี: สามารถทาเองได้ที่บ้าน, ไม่ทำลายเนื้อเยื่อปกติโดยตรงผลข้างเคียงที่พบได้: แดง บวม คัน ระคายเคือง ผิวลอกบริเวณที่ทา (ซึ่งเป็นปฏิกิริยาปกติที่แสดงว่ายากำลังทำงาน), อาจมีอาการคล้ายไข้หวัดPodophyllotoxin solution/cream (โพโดฟิลโลท็อกซิน โซลูชั่น/ครีม) ชื่อสามัญ: Podophyllotoxinตัวอย่างชื่อการค้า: Condylox (คอนดิล็อกซ์), Warticon (วอร์ทิคอน)กลไกการออกฤทธิ์: ยับยั้งการเจริญเติบโตและการแบ่งตัวของเซลล์หูด ทำให้เซลล์หูดตายและหลุดลอกไปวิธีใช้: ทาบริเวณหูด วันละ 2 ครั้ง ติดต่อกัน 3 วัน แล้วเว้น 4 วัน (เป็น 1 รอบ) สามารถทำซ้ำได้ 4-5 รอบ หรือตามคำแนะนำของแพทย์ข้อดี: ออกฤทธิ์ได้ค่อนข้างเร็ว สามารถทาเองได้ที่บ้านผลข้างเคียงที่พบได้: แดง บวม เจ็บแสบ ระคายเคืองบริเวณที่ทา ห้ามใช้ในสตรีมีครรภ์ และระวังไม่ให้ยาโดนผิวหนังปกติ
Trichloroacetic acid (TCA) solution (กรดไตรคลอโรอะซิติก) ชื่อสามัญ: Trichloroacetic acid (TCA)ตัวอย่างชื่อการค้า: เป็นสารละลายที่มักเตรียมโดยเภสัชกร หรือมีในคลินิก/โรงพยาบาล (ไม่ได้มาในรูปแบบผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปสำหรับผู้ป่วยทั่วไป)กลไกการออกฤทธิ์: เป็นกรดที่รุนแรง ทำให้เซลล์หูดถูกทำลายและเกิดการกัดกร่อน ทำให้หูดหลุดลอกไปวิธีใช้: ต้องให้แพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์ทาเท่านั้น โดยจะทาอย่างระมัดระวังเฉพาะบริเวณหูดเท่านั้นข้อดี: ออกฤทธิ์เร็ว เห็นผลค่อนข้างไวผลข้างเคียงที่พบได้: เจ็บแสบมาก ปวด แดง เกิดแผลไหม้บริเวณที่ทา หากโดนผิวหนังปกติ
ยารักษาหูดหงอนไก่ชนิดอื่นๆ (ไม่ใช่ยาหลักที่ผู้ป่วยซื้อเองได้)
Sinecatechins ointment (กรีนทีสกัด) ชื่อสามัญ: Sinecatechinsตัวอย่างชื่อการค้า: Veregen (เวเรเจน)กลไกการออกฤทธิ์: สารสกัดจากชาเขียว มีฤทธิ์ต้านไวรัสและกระตุ้นภูมิคุ้มกันวิธีใช้: ทาบางๆ 3 ครั้งต่อวัน นานถึง 16 สัปดาห์
วิธีการรักษาอื่นๆ ที่ไม่ใช่ยา (ทำโดยแพทย์):
นอกจากการใช้ยา แพทย์อาจพิจารณาวิธีการรักษาอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น
จี้เย็น (Cryotherapy): ใช้ไนโตรเจนเหลวแช่แข็งหูดให้ตายและหลุดไปจี้ไฟฟ้า (Electrocautery): ใช้กระแสไฟฟ้าจี้ทำลายหูดเลเซอร์ (Laser Therapy): ใช้เลเซอร์ทำลายหูดผ่าตัด (Surgical Excision): ตัดหูดออกโดยตรง
สิ่งสำคัญที่สุด:
หากสงสัยว่าเป็นหูดหงอนไก่ หรือมีเพศสัมพันธ์ที่เสี่ยง ควรไปพบแพทย์ (สูตินรีแพทย์, แพทย์ผิวหนัง, หรือแพทย์ระบบทางเดินปัสสาวะ) เพื่อการวินิจฉัยที่ถูกต้องและการรักษาที่เหมาะสม การรักษาหูดหงอนไก่ไม่ได้หมายความว่ากำจัดเชื้อ HPV ออกจากร่างกายได้ทั้งหมด เชื้ออาจยังคงอยู่และหูดอาจกลับมาเป็นซ้ำได้
การฉีดวัคซีนป้องกัน HPV เป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันการติดเชื้อ HPV ที่เป็นสาเหตุของหูดหงอนไก่และมะเร็งปากมดลูกในสตรี สรุป: หูดหงอนไก่ป้องกันและรักษาได้ด้วยความเข้าใจ
หูดหงอนไก่ เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่พบได้บ่อย แต่ไม่ใช่เรื่องที่ต้องอับอายหรือสิ้นหวัง การทำความเข้าใจว่า หูดหงอนไก่คืออะไร รู้จัก อาการ สาเหตุ และแนวทาง การรักษา ที่มีประสิทธิภาพ รวมถึงการให้ความสำคัญกับ การป้องกัน โดยเฉพาะการฉีดวัคซีน HPV จะช่วยให้คุณสามารถดูแลสุขภาพทางเพศของตัวเองได้อย่างปลอดภัย ห่างไกลจากความกังวล และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น อย่าลืมว่าการปรึกษาแพทย์ตั้งแต่เนิ่นๆ เป็นสิ่งสำคัญที่สุดหากสงสัยว่ามีการติดเชื้อ
“หากคุณสงสัยว่าตนเองมีอาการของ หูดหงอนไก่ หรือต้องการคำแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับการฉีด วัคซีน HPV และการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกรใกล้บ้านคุณ เพื่อรับคำแนะนำที่ถูกต้องและเหมาะสมกับสุขภาพของคุณ”
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2022, November 17). Genital Warts (HPV) . Retrieved from https://www.cdc.gov/std/hpv/stdfact-hpv.htm
Mayo Clinic. (2024, May 09). Genital warts . Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/genital-warts/symptoms-causes/syc-20355234
American Academy of Dermatology Association. (n.d.). Genital Warts: Symptoms . Retrieved from https://www.aad.org/public/diseases/a-z/genital-warts-symptoms
สถาบันบำราศนราดูร กรมควบคุมโรค. (น.ด.). โรคหูดหงอนไก่ . เข้าถึงได้จาก: https://www.bamras.go.th/web/bamras/knowledge-detail/1500
American Academy of Dermatology Association. (n.d.). Genital Warts: Diagnosis and Treatment . Retrieved from https://www.aad.org/public/diseases/a-z/genital-warts-diagnosis-treatment
World Health Organization (WHO). (2023, July 14). Human papillomavirus (HPV) and cervical cancer . Retrieved from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/human-papillomavirus-(hpv)-and-cervical-cancer (อ้างอิงข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับ HPV และการป้องกัน)
Royal Thai College of Obstetricians and Gynaecologists. (น.ด.). แนวทางการให้วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก (HPV Vaccine) . (ข้อมูลจากหน่วยงานแพทย์ไทยที่น่าเชื่อถือ)
เรียบเรียงข้อมูลโดย www.chulalakpharmacy.com
Post Views: 78
