ผ่าตัดริดสีดวง: เตรียมตัวอย่างไร? ฟื้นตัวนานแค่ไหน?
สำหรับผู้ที่มีอาการ ริดสีดวงทวาร รุนแรง หรือวิธีอื่น ๆ ไม่ได้ผล การ ผ่าตัดริดสีดวง มักเป็นทางออกสุดท้ายที่แพทย์แนะนำ แม้จะฟังดูน่ากังวล แต่หากคุณมีความเข้าใจและเตรียมตัวอย่างถูกวิธี ทั้งก่อนและหลังการผ่าตัด กระบวนการนี้ก็จะราบรื่นขึ้น และช่วยให้คุณกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างสบายใจ วันนี้เราจะมาดูกันว่าการผ่าตัดริดสีดวงต้องเตรียมตัวอย่างไร และใช้เวลาฟื้นตัวนานแค่ไหนครับ
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัดริดสีดวง: พร้อมทั้งกายและใจ
การเตรียมตัวที่ดีจะช่วยลดภาวะแทรกซ้อนและทำให้การผ่าตัดประสบความสำเร็จ:
1. ปรึกษาแพทย์และแจ้งประวัติสุขภาพอย่างละเอียด
- โรคประจำตัวและยาที่ใช้: แจ้งให้แพทย์ทราบถึงโรคประจำตัวทั้งหมด เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ รวมถึงยา อาหารเสริม หรือสมุนไพรทุกชนิดที่คุณกำลังรับประทานอยู่ โดยเฉพาะยาละลายลิ่มเลือด ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs (เช่น แอสไพริน ไอบูโพรเฟน) ที่อาจต้องหยุดก่อนผ่าตัดตามคำแนะนำของแพทย์ [1]
- ประวัติการแพ้ยา: แจ้งประวัติการแพ้ยา หรือแพ้อาหารทุกชนิด
- สอบถามข้อสงสัย: ไม่ต้องลังเลที่จะถามคำถามกับแพทย์เกี่ยวกับประเภทการผ่าตัดที่เหมาะสม ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น การดูแลหลังผ่าตัด และระยะเวลาฟื้นตัว
2. การเตรียมลำไส้
- ยาระบายหรือการสวนทวาร: แพทย์อาจแนะนำให้รับประทานยาระบาย หรือสวนทวาร (Enema) ก่อนวันผ่าตัด เพื่อทำความสะอาดลำไส้และลดปริมาณอุจจาระในช่องท้อง [2] เพื่อลดความเสี่ยงของการติดเชื้อและช่วยให้แพทย์ทำงานได้สะดวกขึ้น
- งดอาหารและน้ำ: โดยทั่วไปจะต้องงดน้ำและอาหารอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงก่อนการผ่าตัด เพื่อป้องกันการสำลักอาหารเข้าสู่ปอดระหว่างการดมยาสลบ
3. การเตรียมตัวทั่วไป
- งดสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์: ควรหยุดล่วงหน้าตามคำแนะนำของแพทย์ เพราะอาจส่งผลต่อการฟื้นตัวของแผล [3]
- เตรียมเสื้อผ้าและของใช้ส่วนตัว: สำหรับการนอนโรงพยาบาล (ปกติอาจนอน 1-2 คืน)
มีผู้ดูแล: เตรียมผู้ดูแลหรือคนในครอบครัวให้พร้อมที่จะดูแลคุณในช่วงหลังผ่าตัด โดยเฉพาะในช่วง 1-2 วันแรก
การดูแลตัวเองหลังผ่าตัดริดสีดวง: ฟื้นตัวเร็ว หายขาดนาน
การดูแลตัวเองหลังผ่าตัดเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนและช่วยให้แผลหายเร็ว:
1. การจัดการความเจ็บปวด
- รับประทานยาแก้ปวด: แพทย์จะสั่งยาแก้ปวดให้ ซึ่งควรรรับประทานตามกำหนดอย่างเคร่งครัด เพื่อควบคุมอาการปวดที่มักเกิดขึ้นในช่วง 2-3 วันแรก [4]
- นั่งแช่น้ำอุ่น (Sitz Bath): เริ่มทำได้ภายใน 24-48 ชั่วโมงหลังผ่าตัด หรือเมื่อแพทย์อนุญาต การนั่งแช่ก้นในน้ำอุ่นวันละ 2-3 ครั้ง ครั้งละ 15-20 นาที ช่วยลดอาการปวด บวม คลายกล้ามเนื้อ และส่งเสริมการไหลเวียนโลหิต
2. การดูแลแผลผ่าตัดและสุขอนามัย
- ทำความสะอาดแผล: ทำความสะอาดแผลตามคำแนะนำของแพทย์และพยาบาลอย่างเคร่งครัด โดยทั่วไปจะล้างด้วยน้ำเปล่าหรือน้ำเกลือซับให้แห้ง
- ระบายน้ำเหลือง/เลือด: อาจมีน้ำเหลืองหรือเลือดซึมออกมาจากแผลเล็กน้อยเป็นเรื่องปกติ ให้ใช้ผ้าก๊อซหรือผ้าสะอาดรองไว้
- ระวังการเสียดสี: สวมใส่เสื้อผ้าหลวมๆ และกางเกงชั้นในที่ระบายอากาศได้ดี
3. การจัดการระบบขับถ่าย: หัวใจสำคัญของการฟื้นตัว
- ป้องกันท้องผูก: นี่คือสิ่งสำคัญที่สุด เพื่อหลีกเลี่ยงการเบ่งที่อาจทำให้แผลฉีกขาดหรือเจ็บปวดมากขึ้น
- ทานอาหารที่มีใยอาหารสูง: เน้นผัก ผลไม้ ธัญพืชไม่ขัดสี เพื่อให้อุจจาระนิ่ม [6]
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ: ดื่มน้ำเปล่าอย่างน้อย 8-10 แก้วต่อวัน
- รับประทานยาระบาย/ยาทำให้อุจจาระนิ่ม: แพทย์อาจสั่งยาระบาย หรือยาที่ทำให้อุจจาระนิ่มให้ในช่วงแรกหลังผ่าตัด ควรรับประทานตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด
- ขับถ่ายอย่างนุ่มนวล: อย่าเบ่งแรง และเมื่อรู้สึกปวดถ่าย ควรรีบเข้าห้องน้ำ
4. การเคลื่อนไหวและการพักผ่อน
- พักผ่อนให้เพียงพอ: ในช่วงแรกควรพักผ่อนให้มาก
เริ่มขยับตัวเบาๆ: เมื่ออาการดีขึ้น ควรลุกเดินเบาๆ เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตและป้องกันภาวะแทรกซ้อน แต่หลีกเลี่ยงการยกของหนักหรือออกแรงมาก
ระยะเวลาฟื้นตัวหลังผ่าตัดริดสีดวง: แตกต่างกันไปตามบุคคล
ระยะเวลาฟื้นตัวหลังผ่าตัดริดสีดวงทวารจะขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น วิธีการผ่าตัด ความรุนแรงของโรค และสภาพร่างกายของผู้ป่วยแต่ละราย
- อาการปวดและไม่สบายตัว: มักจะรุนแรงที่สุดในช่วง 2-3 วันแรก และจะค่อยๆ ดีขึ้นภายใน 1-2 สัปดาห์
- แผลหายสนิท: แผลผ่าตัดอาจใช้เวลาประมาณ 2-4 สัปดาห์ในการหายสนิท ขึ้นอยู่กับชนิดของการผ่าตัดและความซับซ้อนของแผล
- กลับไปทำงาน: ผู้ป่วยส่วนใหญ่อาจกลับไปทำงานที่ต้องใช้แรงน้อยได้ภายใน 1-2 สัปดาห์ และกลับไปทำงานหนักได้ภายใน 3-6 สัปดาห์
- กลับมาใช้ชีวิตปกติ: โดยรวมแล้ว ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะรู้สึกกลับมาเป็นปกติได้ภายใน 3-6 สัปดาห์หลังการผ่าตัด แต่การดูแลพฤติกรรมการขับถ่ายและอาหารยังคงต้องทำอย่างต่อเนื่องเพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ
การติดตามผลกับแพทย์
สิ่งสำคัญคือการ ไปพบแพทย์ตามนัดหมาย หลังการผ่าตัด เพื่อให้แพทย์ตรวจดูความก้าวหน้าของการหายของแผล และให้คำแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับการดูแลตัวเองอย่างเหมาะสม
การผ่าตัดริดสีดวงทวารเป็นการลงทุนเพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว การเตรียมตัวอย่างดีและการดูแลตัวเองอย่างถูกวิธีจะช่วยให้คุณผ่านช่วงเวลาการฟื้นตัวไปได้อย่างราบรื่น และกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างเต็มที่โดยไม่ต้องกังวลกับริดสีดวงอีกต่อไปครับ
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
- Mayo Clinic. (2024, May 14). Hemorrhoids – Symptoms & causes. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hemorrhoids/symptoms-causes/syc-20360262
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). (2024, February). Hemorrhoids. Retrieved from
https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/hemorrhoids - Cleveland Clinic. (2023, September 29). Hemorrhoids. Retrieved from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15124-hemorrhoids
- American Society of Colon and Rectal Surgeons (ASCRS). (n.d.). Hemorrhoids. Retrieved from https://fascrs.org/patients/diseases-and-conditions/hemorrhoids
- National Health Service (NHS). (2023, November 28). Piles (haemorrhoids) – Treatment. Retrieved from
https://www.nhs.uk/conditions/piles-haemorrhoids/treatment/
เรียบเรียงข้อมูลโดย www.chulalakpharmacy.com