โรคเริมในเด็ก: เข้าใจสาเหตุ อาการ การป้องกัน และวิธีรักษา

โรคเริม (Herpes Simplex Virus: HSV) เป็นภาวะติดเชื้อไวรัสที่พบได้บ่อยในเด็กเล็ก แม้จะฟังดูน่ากังวล แต่หากได้รับการวินิจฉัยและดูแลอย่างถูกต้อง โรคนี้สามารถควบคุมและรักษาได้อย่างปลอดภัย

โรคเริมในเด็กคืออะไร?

โรคเริมเกิดจากเชื้อไวรัส Herpes Simplex Virus (HSV) ซึ่งมี 2 ชนิดหลัก คือ

• HSV-1 มักทำให้เกิดเริมบริเวณปากและใบหน้า
• HSV-2 พบได้น้อยในเด็ก มักเกี่ยวข้องกับการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ แต่สามารถเกิดจากการถ่ายทอดจากแม่สู่ลูกระหว่างคลอดได้เช่นกัน
  

เด็กส่วนใหญ่มักติดเชื้อ HSV-1 ผ่านการสัมผัสน้ำลายหรือผิวหนังของผู้ติดเชื้อ

สาเหตุของโรคเริมในเด็ก

โรคเริมแพร่กระจายได้ผ่าน:

• การจูบหรือใช้ภาชนะร่วมกับผู้ติดเชื้อ
• การสัมผัสของเล่นหรือของใช้ที่มีเชื้อไวรัส
• การติดเชื้อจากแม่ขณะคลอด (กรณี HSV-2)
  

เด็กเล็กที่ระบบภูมิคุ้มกันยังพัฒนาไม่เต็มที่มีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อและมีอาการรุนแรงมากกว่าผู้ใหญ่

อาการของโรคเริมในเด็ก

อาการของโรคเริมในเด็กอาจแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่ติดเชื้อ แต่โดยทั่วไปมักพบ:

• ตุ่มใสหรือแผลบริเวณริมฝีปาก แก้ม เหงือก หรือภายในปาก
• อาการเจ็บแสบหรือปวดบริเวณแผล
• มีไข้ อ่อนเพลีย หรือเบื่ออาหาร
• ต่อมน้ำเหลืองโตบริเวณคอหรือหลังใบหู
• อาจมีน้ำลายมากกว่าปกติ
  

อาการมักเกิดขึ้นในช่วง 2–12 วันหลังติดเชื้อ และอาจอยู่ได้นาน 1–2 สัปดาห์

การป้องกันโรคเริมในเด็ก

แม้จะไม่สามารถป้องกันได้ 100% แต่เราสามารถลดความเสี่ยงได้โดย:

• หลีกเลี่ยงการให้เด็กสัมผัสกับผู้มีแผลเริม
• ไม่ใช้ภาชนะ ผ้าเช็ดตัว หรือของใช้ส่วนตัวร่วมกัน
• สอนให้เด็กล้างมือบ่อย ๆ โดยเฉพาะก่อนรับประทานอาหาร
• หากผู้ใหญ่มีแผลเริม ควรหลีกเลี่ยงการจูบเด็กหรือใกล้ชิดเกินไป
  

การรักษาโรคเริมในเด็ก

• อาการส่วนใหญ่มักหายได้เองภายใน 7–14 วัน
• แพทย์อาจให้ยาต้านไวรัส เช่น Acyclovir เพื่อลดความรุนแรงและระยะเวลาของโรค
• ยาแก้ปวดหรือยาลดไข้ เช่น พาราเซตามอล สามารถช่วยบรรเทาอาการไม่สบาย
• ให้เด็กดื่มน้ำมาก ๆ และพักผ่อนให้เพียงพอ
• หลีกเลี่ยงการแกะแผลเริม เพราะอาจทำให้เชื้อแพร่กระจายไปยังส่วนอื่น ๆ
  

คำแนะนำสำหรับพ่อแม่

• หากลูกมีอาการต้องสงสัยว่าเป็นเริม ควรรีบพาไปพบแพทย์เพื่อวินิจฉัย
• หมั่นสังเกตอาการ โดยเฉพาะหากมีไข้สูง ซึม หรือกินอาหารไม่ได้
• หลีกเลี่ยงการส่งลูกไปสถานรับเลี้ยงหรือโรงเรียนจนกว่าแผลจะหายดี เพื่อป้องกันการแพร่กระจาย
  
  
  

สรุป

โรคเริมในเด็กเป็นภาวะที่พบได้บ่อย และมักไม่รุนแรงหากได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม การรู้เท่าทันเกี่ยวกับสาเหตุ อาการ การป้องกัน และแนวทางรักษาจะช่วยให้พ่อแม่สามารถดูแลลูกน้อยได้อย่างมั่นใจ และลดความเสี่ยงในการแพร่เชื้อสู่ผู้อื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แหล่งข้อมูลอ้างอิง:

1. StatPearls (ผ่าน NCBI Bookshelf)

• Herpetic Gingivostomatitis อธิบายอาการเริมในช่องปาก–เหงือกที่พบในเด็ก (6 เดือน–5 ปี) โดยเน้นอาการสำคัญ เช่น ไข้สูง แผลในปาก และแนวทางดูแล เช่น การให้การบรรเทาอาการ ปริมาณน้ำ และการประสานกับทีมแพทย์ ncbi.nlm.nih.gov+1en.wikipedia.org+1
• Congenital HSV ให้รายละเอียดเกี่ยวกับการวินิจฉัยและให้ยา acyclovir เมื่อทารกติดเชื้อ HSV โดยตรงจากแม่ รวมถึงแนวทางยืดระยะการรักษาเพื่อป้องกันการกลับมา 

2. Medscape / eMedicine

• บทความ “Pediatric Herpes Simplex Virus Infection” ระบุสถิติโรค เช่น การติดเชื้อ HSV-1 จากน้ำลายในเด็ก และสาเหตุร่วมถึงวิธีการแพร่เชื้อ emedicine.medscape.com

3. Boston Children’s Hospital

• ให้ข้อมูลระดับลึกเกี่ยวกับ Herpes Simplex Encephalitis (การอักเสบของสมอง) จาก HSV-1/2 ในเด็ก เน้นความสำคัญในการวินิจฉัยและการรักษาแบบฉุกเฉิน

เรียบเรียงข้อมูลโดย  www.chulalakpharmacy.com