หลายคนอาจเคยรู้สึกคัน ระคายเคือง หรือมีผื่นแดงบริเวณที่สวมเครื่องประดับ โดยเฉพาะต่างหู สร้อยคอ หรือนาฬิกาข้อมือ อาการเหล่านี้อาจไม่ใช่แค่เรื่องบังเอิญ แต่คือ “อาการแพ้เครื่องประดับ” ที่เกิดจากการแพ้โลหะบางชนิดโดยเฉพาะ นิกเกิล (Nickel) ซึ่งพบได้บ่อยที่สุด
เครื่องประดับที่อาจเสี่ยงต่อการแพ้ได้แก่
- เครื่องประดับราคาถูก : มักผลิตจากโลหะผสมที่มีนิกเกิลเป็นส่วนประกอบหลัก
- ต่างหูและแหวน : เนื่องจากสัมผัสกับผิวหนังโดยตรงและต่อเนื่อง
- นาฬิกาข้อมือหรือสายรัดโลหะ : ที่อาจมีชิ้นส่วนของนิกเกิล
อาการแพ้เครื่องประดับเป็นอย่างไร?
อาการสามารถเกิดขึ้นได้ภายในไม่กี่ชั่วโมงหลังสวมเครื่องประดับ หรืออาจใช้เวลาหลายวัน ขึ้นอยู่กับระดับความไวของผิวและปริมาณสารก่อภูมิแพ้ที่สัมผัสผิว โดยอาการที่พบบ่อย ได้แก่
- คันบริเวณที่สัมผัสกับเครื่องประดับ
- ผื่นแดง บวม หรือปื้นแดง
- ตุ่มน้ำเล็ก ๆ หรือผิวลอกเป็นขุย
- มีน้ำซึมหรือแสบในบางกรณี
ใครบ้างที่มีความเสี่ยงแพ้เครื่องประดับ?
- ผู้ที่มี ประวัติแพ้โลหะ หรือผิวแพ้ง่าย
- ผู้ที่ สวมใส่เครื่องประดับตลอดเวลา โดยไม่ถอดออกเลย เช่น ใส่ตอนอาบน้ำ นอน หรือออกกำลังกาย
- เด็กและวัยรุ่นที่เริ่มเจาะหูหรือใส่เครื่องประดับเป็นครั้งแรก
ใครบ้างที่มีความเสี่ยงแพ้เครื่องประดับ?
- ผู้ที่มี ประวัติแพ้โลหะ หรือผิวแพ้ง่าย
- ผู้ที่ สวมใส่เครื่องประดับตลอดเวลา โดยไม่ถอดออกเลย เช่น ใส่ตอนอาบน้ำ นอน หรือออกกำลังกาย
- เด็กและวัยรุ่นที่เริ่มเจาะหูหรือใส่เครื่องประดับเป็นครั้งแรก
วิธีป้องกันอาการแพ้เครื่องประดับ
- เลือกเครื่องประดับที่ไม่ผสมนิกเกิล
- เช่น เครื่องประดับจากทองคำแท้ 14K ขึ้นไป, เงินแท้ (Sterling Silver), แพลตินัม หรือสแตนเลสเกรดทางการแพทย์
- เช่น เครื่องประดับจากทองคำแท้ 14K ขึ้นไป, เงินแท้ (Sterling Silver), แพลตินัม หรือสแตนเลสเกรดทางการแพทย์
- ทาสารเคลือบป้องกัน
- ใช้ผลิตภัณฑ์เคลือบเครื่องประดับที่ช่วยป้องกันผิวไม่ให้สัมผัสโลหะโดยตรง
- ใช้ผลิตภัณฑ์เคลือบเครื่องประดับที่ช่วยป้องกันผิวไม่ให้สัมผัสโลหะโดยตรง
- ถอดเครื่องประดับเมื่อไม่จำเป็น
- โดยเฉพาะตอนนอน ออกกำลังกาย หรืออาบน้ำ เพื่อหลีกเลี่ยงการสะสมของเหงื่อและสารเคมี
- โดยเฉพาะตอนนอน ออกกำลังกาย หรืออาบน้ำ เพื่อหลีกเลี่ยงการสะสมของเหงื่อและสารเคมี
- หมั่นทำความสะอาดเครื่องประดับ
- เพื่อลดการสะสมของสิ่งสกปรกหรือโลหะที่อาจระคายเคืองผิว
การรักษาเมื่อเกิดอาการแพ้
- ล้างบริเวณที่ระคายเคืองด้วยน้ำสะอาดและสบู่อ่อน ๆ
- ทายาสเตียรอยด์ (Steroid Cream) เช่น hydrocortisone เพื่อลดอาการอักเสบ
- หยุดใช้เครื่องประดับทันที ที่สงสัยว่าเป็นต้นเหตุ
- หากอาการไม่ดีขึ้นใน 3-5 วัน หรือมีอาการรุนแรง ควร พบแพทย์ผิวหนัง เพื่อวินิจฉัยและรับยารักษาเพิ่มเติม
อาการแพ้เครื่องประดับอาจดูเหมือนเรื่องเล็ก ๆ แต่หากละเลย อาจนำไปสู่การติดเชื้อหรือผิวอักเสบเรื้อรังได้ การเลือกใช้เครื่องประดับที่ปลอดภัยต่อผิว และรู้จักวิธีดูแลตนเองเมื่อเกิดอาการแพ้ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม
หากท่านมีปัญหาสุขภาพ หรือต้องการปรึกษาการใช้ผลิตภัณฑ์และการใช้ยาอย่างถูกวิธี สามารถเข้ามาปรึกษาได้ที่หน้าร้านขายยาจุฬาลักษณ์เภสัชทุกสาขา หรือใช้บริการให้คำปรึกษาช่องทางออนไลน์ได้ทุกช่องทางของเรานะคะ
แหล่งข้อมูลอ้างอิง :
- พญ. พรภุชงค์ เลาห์เกริกเกียรติ โรงพยาบาลพญาไท
- Contact dermatitis [cited 2024 02/05]. Available from: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/contact-dermatitis/symptoms-causes/syc-20352742.
- Contact Dermatitis [Internet]. 2023 [cited 20/11/2024]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459230/#article-20379.s18.
เรียบเรียงข้อมูลโดย : www.chulalakpharmacy.com