เคยรู้สึกแสบตา คันตา หรือตาแดงในบางช่วงเวลาของปีหรือเมื่อเจอฝุ่นไหม? นั่นอาจไม่ใช่แค่ “ตาอักเสบธรรมดา” แต่เป็นอาการของ โรคภูมิแพ้ขึ้นตา (Allergic Conjunctivitis) หนึ่งในโรคที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะในผู้ที่มีประวัติภูมิแพ้ เช่น แพ้ฝุ่นละออง เกสรดอกไม้ หรือขนสัตว์
🧪โรคภูมิแพ้ขึ้นตา (Allergic Conjunctivitis) เกิดจากร่างกายมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อสิ่งที่แพ้ โดยมักเกิดการอักเสบที่บริเวณเยื่อบุตาขาว สามารถเกิดจากหลายสาเหตุ ได้แก่
- แพ้ตามฤดูกาล อาการผิดปกติมักเกิดขึ้นตามสภาพอากาศ มักเกิดซ้ำ ๆ ในช่วงเวลาเดิมของแต่ละเดือน
- แพ้สารต่าง ๆ เช่น ไรฝุ่น อาหาร เกสรดอกไม้ น้ำยาปรับผ้านุ่ม ขนตุ๊กตา เครื่องสำอาง ขนสัตว์ เป็นต้น
- แพ้คอนแทคเลนส์ มักเจอเม็ดขนาดใหญ่ที่บริเวณเยื่อบุตา จึงต้องตรวจพื้นผิวเยื่อบุตาอย่างละเอียด
🦠 สาเหตุของโรค
โรคภูมิแพ้ขึ้นตาเกิดจาก ปฏิกิริยาภูมิไวเกินของร่างกาย ต่อสารก่อภูมิแพ้ (Allergen) ซึ่งเมื่อสัมผัสเข้ากับเยื่อบุตาขาว
จะทำให้เกิดการอักเสบและระคายเคือง
สารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อย ได้แก่:
- ฝุ่นละออง
- เกสรดอกไม้
- ขนสัตว์
- ไรฝุ่น
- ควันบุหรี่
- เครื่องสำอาง หรือสารเคมีบางชนิด
👉อาการแพ้ที่พบ
- มีอาการคันตามาก รู้สึกเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมอยู่ในตา
- น้ำตาไหล ขี้ตาเหนียว
- ตาแดง ตามัว สู้แสงไม่ได้
- ผิวหนังบริเวณเปลือกตาจะเป็นขุย แดง บวม
- มีเมือก และตุ่มที่เยื่อบุตาด้านบนข้างในของเปลือกตา (มักพบในผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์)
👉ภูมิแพ้ขึ้นตา มีวิธีรักษาอย่างไร และสามารถหายขาดได้หรือไม่?
การรักษาภูมิแพ้ขึ้นตา มีทั้งแบบใช้ยา และไม่ต้องใช้ยา แต่สิ่งสำคัญที่สุดในการรักษาและป้องกันภูมิแพ้ขึ้นตา คือ การหลีกเลี่ยงสิ่งที่เราแพ้ ถ้าหากเราหลีกเลี่ยงได้ อาการแพ้ก็จะไม่มารังควาญเราอีก แต่ถ้าหากเราไม่หลีกเลี่ยงต่อให้รักษาด้วยยา หรือไปพบแพทย์มาแล้ว สุดท้ายก็จะไม่หาย และก่อให้เกิดอาการเรื้อรังอีกด้วย!
💊วิธีรักษาอาการแพ้ด้วยยา
- หากมีอาการคันที่ผิวหนัง คันตา ไอ จาม เนื่องจากภูมิแพ้ สามารถกิน “ยาแก้แพ้ชนิดไม่ง่วง” เพื่อบรรเทาอาการ
- การใช้ยาหลอดยา ซึ่งมีให้เลือกหลายประเภท ควรใช้ตามคำแนะนำจากแพทย์ หรือ เภสัชกรเท่านั้น
* ยากลุ่มสเตียรอยด์ หากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานอาจทําให้เกิดโรคต้อหิน ซึ่งทําให้ตาบอดได้
🔬วิธีรักษาแบบไม่ใช้ยา
- หลีกเลี่ยงสารที่แพ้ เช่น ละอองเกสรพืช อากาศ ไรฝุ่น เป็นต้น ผ้าปูที่นอนควรใช้แบบกันไรฝุ่นได้ด้วย
- ใช้น้ำสะอาดหรือน้ำเกลือ ล้างตาเพื่อเอาสารที่แพ้ออกทันที
ใครที่เป็นภูมิแพ้เกี่ยวกับจมูก หรือหอบหืดด้วย ก็ควรรักษาไปด้วยพร้อม ๆ กัน เพราะจะทำให้ได้ผลการรักษาดีขึ้น
🛡️ วิธีป้องกันโรคภูมิแพ้ขึ้นตา
- หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ เช่น ปิดหน้าต่างในฤดูเกสรดอกไม้, ใช้เครื่องฟอกอากาศ
- ไม่ขยี้ตา เพราะอาจทำให้การอักเสบรุนแรงขึ้น
- ล้างมือบ่อย ๆ และหลีกเลี่ยงการสัมผัสตา
- ทำความสะอาดบ้านเป็นประจำ เพื่อลดฝุ่น ไรฝุ่น และขนสัตว์
- ใส่แว่นกันแดดเมื่อต้องเผชิญฝุ่น ลม หรือแดดจัด
หากท่านมีปัญหาสุขภาพ หรือต้องการปรึกษาการใช้ผลิตภัณฑ์และการใช้ยาอย่างถูกวิธี สามารถเข้ามาปรึกษาได้ที่หน้าร้านขายยาจุฬาลักษณ์เภสัชทุกสาขา หรือใช้บริการให้คำปรึกษา ช่องทางออนไลน์ได้ทุกช่องทางของเรานะคะ
ข้อมูลอ้างอิง (References):
- พญ. รัติยา พรชัยสุรีย์ จักษุวิทยา โรงพยาบาลกรุงเทพ สำนักงานใหญ่
- พญ. กิตติกมล วงศ์ไพศาลสิน ศูนย์ตา โรงพยาบาลพญาไท 3 ชั้น 4
เรียบเรียงข้อมูลโดย : www.chulalakpharmacy.com