Ceftriaxone (เซฟไตรอะโซน)  ยารักษาหนองใน  ข้อบ่งใช้ และข้อควรระวัง

Ceftriaxone (เซฟไตรอะโซน) เป็นยาปฏิชีวนะในกลุ่ม Cephalosporin รุ่นที่ 3 ซึ่งมีฤทธิ์กว้างในการฆ่าเชื้อแบคทีเรียชนิดแกรมลบและแกรมบวก ใช้ในการรักษาการติดเชื้อรุนแรงหลายระบบ โดยมีข้อดีคือสามารถฉีดวันละ 1 ครั้ง และมีครึ่งชีวิตในร่างกายยาวนาน

ข้อบ่งใช้ของ Ceftriaxone

Ceftriaxone ใช้รักษาการติดเชื้อที่เกิดจากแบคทีเรียที่ไวต่อยา ได้แก่:

1. โรคหนองใน (Gonorrhea) – ใช้เป็นยาหลักในการรักษา
2. การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ (UTI)
3. การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง เช่น ปอดอักเสบ
4. การติดเชื้อในช่องท้อง เช่น เยื่อบุช่องท้องอักเสบ
5. การติดเชื้อในกระแสเลือด (Septicemia)
6. เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรีย (Bacterial meningitis)
7. โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์บางชนิด
8. ใช้เป็นยาป้องกันการติดเชื้อก่อนผ่าตัด (Surgical prophylaxis)

ขนาดและวิธีใช้ยา (Dosage & Administration)

Ceftriaxone เป็นยาที่ใช้ ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ (IM) หรือ ฉีดเข้าหลอดเลือดดำ (IV) เท่านั้น โดยแพทย์หรือพยาบาลเป็นผู้ดำเนินการ

ตัวอย่างขนาดการใช้:

• ผู้ใหญ่ทั่วไป: 1–2 กรัม วันละครั้ง (หรือแบ่งวันละ 2 ครั้ง ทุก 12 ชั่วโมง ในบางกรณี)
• หนองใน (Gonorrhea): ฉีด 500 มก. เข้า IM ครั้งเดียว
• เยื่อหุ้มสมองอักเสบ: 2 กรัม IV ทุก 12 ชั่วโมง
• ป้องกันก่อนผ่าตัด: ฉีด 1 กรัม ก่อนผ่าตัดประมาณ 30–60 นาที

ขนาดยาอาจต้องปรับตามน้ำหนักตัว อายุ และภาวะไต/ตับของผู้ป่วย

ข้อควรระวังในการใช้ Ceftriaxone

• ห้ามใช้ในผู้ที่แพ้ยากลุ่ม Cephalosporin หรือ Penicillin อย่างรุนแรง
• ใช้อย่างระวังในผู้ป่วยโรคตับ ไต หรือทารกแรกเกิด
• ห้ามผสม Ceftriaxone กับ Calcium IV ในทารกแรกเกิด
• อาจเกิดอาการข้างเคียง เช่น ท้องเสีย ผื่น ปวดบริเวณที่ฉีด
• หากมีอาการแพ้รุนแรง เช่น หายใจไม่ออก ลมพิษ บวม ควรรีบพบแพทย์ทันที

คำแนะนำจากเภสัชกร

Ceftriaxone เป็นยาที่ต้องใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์และเภสัชกรเท่านั้น ไม่ควรซื้อยามาใช้เอง หรือหยุดยาเองแม้อาการดีขึ้น เพราะอาจทำให้เกิดการดื้อยา

หากคุณหรือคนใกล้ตัวจำเป็นต้องรับยาฉีดนี้ ควรปรึกษาแพทย์หรือ เภสัชกรที่ร้านขายยาคุณภาพ เพื่อให้มั่นใจว่าการใช้ยาเหมาะสมและปลอดภัย

ข้อมูลอ้างอิง (References)

1. World Health Organization (WHO). Essential medicines: Ceftriaxone. who.int/medicines
2. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Gonorrhea Treatment Guidelines. cdc.gov/std/gonorrhea/treatment.htm
3. Lexicomp. Ceftriaxone: Drug information. uptodate.com/contents/ceftriaxone-drug-information
4. Drugs.com. Ceftriaxone (Rocephin) – Uses, Dosage, Side Effects. drugs.com/ceftriaxone.html
5. Medscape. Ceftriaxone (Rx). medscape.com/druginfo/ceftriaxone

เรียบเรียงข้อมูลโดย  www.chulalakpharmacy.com