อาการปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์ เป็นหนึ่งในอาการที่ทุกคนเคยเจอมาแล้ว แต่หลายคนอาจยังไม่รู้ว่าอาการปวดศีรษะนั้น มีหลายรูปแบบ หนึ่งในนั้นคืออาการปวดศีรษะแบบชุด ๆ หรือปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์ (Cluster Headache) ที่อาจร้ายแรงและสร้างความทรมานจนไม่สามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ ดังนั้นการรู้เท่าทันจะช่วยให้รับมือได้อย่างถูกต้อง
👉 สาเหตุของคลัสเตอร์เฮดแอค
สาเหตุที่แท้จริงของอาการปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์ยังไม่แน่ชัด แต่เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับการทำงานผิดปกติของ ไฮโปทาลามัส (Hypothalamus) ซึ่งเป็นศูนย์ควบคุมการนอนหลับและนาฬิกาชีวภาพของร่างกาย
🔬ปัจจัยกระตุ้นที่อาจเกี่ยวข้อง
- การดื่มแอลกอฮอล์ (โดยเฉพาะในช่วงที่มีอาการ)
- การสูบบุหรี่
- กลิ่นฉุน เช่น น้ำหอมหรือสีทา
- อุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
- ความเครียดหรือการเปลี่ยนแปลงเวลานอน
👨อาการของปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์
ลักษณะอาการเฉพาะของอาการปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์ ได้แก่:
- ปวดศีรษะอย่างรุนแรง มักเกิด ข้างเดียวของศีรษะ รอบดวงตา หรือขมับ
- อาการปวดมัก เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยไม่เตือนล่วงหน้า
- ระยะเวลาการปวด 15 นาที ถึง 3 ชั่วโมง ต่อครั้ง
- มักเกิดใน เวลาเดิมของวัน เช่น ช่วงกลางคืน
💊การบรรเทาอาการปวด (Acute treatment)
- การสูดออกซิเจนบริสุทธิ์ (100%) ผ่านหน้ากากอย่างน้อย 15 นาที: ช่วยลดอาการปวดได้อย่างรวดเร็ว
- ยาฉีด Sumatriptan (หรือในรูปแบบพ่นจมูก): ใช้ในกรณีปวดรุนแรง
📍 การป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ (Preventive treatment)
- ยา Verapamil (ยาควบคุมความดัน) มักเป็นตัวเลือกแรก
- ยาอื่น ๆ เช่น Lithium, Topiramate หรือ Corticosteroids อาจใช้ในบางราย
- ในบางกรณีแพทย์อาจพิจารณาการกระตุ้นเส้นประสาท หรือการรักษาเฉพาะทางอื่น ๆ
⚠️ การป้องกันและการดูแลตนเอง
- หลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้น เช่น แอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่
- รักษาเวลาเข้านอนให้สม่ำเสมอ
- หลีกเลี่ยงสถานที่มีแสงจ้า เสียงดัง หรือกลิ่นแรง
- สังเกต “รอบของอาการ” และเตรียมตัวหากรู้ว่าใกล้ฤดูที่มักมีอาการ
หากท่านมีปัญหาสุขภาพ หรือต้องการปรึกษาการใช้ผลิตภัณฑ์และการใช้ยาอย่างถูกวิธี สามารถเข้ามาปรึกษาได้ที่หน้าร้านขายยาจุฬาลักษณ์เภสัชทุกสาขา หรือใช้บริการให้คำปรึกษา ช่องทางออนไลน์ได้ทุกช่องทางของเรานะคะ
ข้อมูลอ้างอิง (References):
- อ.นพ.อดิศักดิ์ กิตติสาเรศ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคระบบประสาทและสมอง ศูนย์ศรีพัฒน์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- นพ. คชา เรือนขวัญ แพทย์ประจำสาขาโรคระบบประสาทและสมอง โรงพยาบาลไทยนครินทร์
- ศูนย์สมองและระบบประสาท ศูนย์สมองและระบบประสาท
เรียบเรียงข้อมูลโดย : www.chulalakpharmacy.com