ในโลกของสุขภาพและความงามสารต้านอนุมูลอิสระได้รับความสนใจอย่างมากในการปกป้องเซลล์และชะลอความเสื่อมของร่างกายและหนึ่งในสารต้านอนุมูลอิสระที่ทรงพลังที่สุดที่ได้รับการขนานนามว่าเป็น”ราชินีแห่งสารต้านอนุมูลอิสระ” นั่นคือ แอสตาแซนธิน (Astaxanthin) ซึ่งเป็นแคโรทีนอยด์ชนิดหนึ่งที่พบได้ตามธรรมชาติ
แอสตาแซนธินมีคุณสมบัติพิเศษที่เหนือกว่าสารต้านอนุมูลอิสระอื่นๆ อย่างวิตามินซี หรือเบต้าแคโรทีนหลายเท่าตัว มาดูกันว่าแอสตาแซนธินคืออะไร และมีประโยชน์ต่อสุขภาพของเราอย่างไรบ้าง
แอสตาแซนธินคืออะไร?
แอสตาแซนธินเป็นเม็ดสีแดงในกลุ่มแคโรทีนอยด์ ซึ่งเป็นสารที่ให้สีตามธรรมชาติที่พบในพืช สาหร่าย และสัตว์บางชนิด แหล่งที่มาหลักของแอสตาแซนธินคือ สาหร่ายฮีมาโตค็อกคัส พลูวิเอลิส (Haematococcus pluvialis) ซึ่งเป็นสาหร่ายน้ำจืดสีเขียวที่เมื่ออยู่ในสภาวะที่เครียด (เช่น ขาดน้ำ หรือได้รับแสงแดดจัด) จะผลิตแอสตาแซนธินออกมาเพื่อปกป้องตัวเองจากความเสียหาย
สัตว์ทะเล เช่น แซลมอน กุ้ง ล็อบสเตอร์ และปู จะได้รับแอสตาแซนธินจากการกินสาหร่ายหรือแพลงก์ตอนที่มีสารนี้ ทำให้เนื้อของสัตว์เหล่านั้นมีสีแดงอมส้ม
ทำไมแอสตาแซนธินถึงเป็น “ราชินีแห่งสารต้านอนุมูลอิสระ”?
ความพิเศษของแอสตาแซนธินอยู่ตรงโครงสร้างโมเลกุลที่ทำให้มันสามารถปกป้องเซลล์ได้ทั้งส่วนที่เป็นไขมันและส่วนที่เป็นน้ำ ต่างจากสารต้านอนุมูลอิสระส่วนใหญ่ที่มักจะปกป้องได้เพียงด้านใดด้านหนึ่ง ทำให้แอสตาแซนธินมีประสิทธิภาพในการต่อต้านอนุมูลอิสระสูงกว่า:
- วิตามินซี ประมาณ 6,000 เท่า
- โคเอนไซม์คิวเทน (CoQ10) ประมาณ 800 เท่า
- วิตามินอี ประมาณ 550 เท่า
- เบต้าแคโรทีน ประมาณ 40 เท่า
ประโยชน์ของแอสตาแซนธินต่อสุขภาพ
ด้วยคุณสมบัติการเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ทรงพลัง แอสตาแซนธินจึงมีประโยชน์ต่อสุขภาพในหลายๆ ด้าน:
- บำรุงสุขภาพดวงตา: แอสตาแซนธินสามารถผ่านเข้าสู่จอประสาทตาได้ ช่วยปกป้องดวงตาจากอนุมูลอิสระ แสงแดด และแสงสีฟ้าจากอุปกรณ์ดิจิทัล ลดอาการตาแห้ง ตาพร่ามัว ตาล้า และ ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคจอประสาทตาเสื่อม (AMD) รวมถึงต้อกระจก
- ดูแลสุขภาพผิวพรรณ: แอสตาแซนธินช่วยปกป้องเซลล์ผิวจากรังสียูวีและความเสียหายจากแสงแดด ลดเลือนริ้วรอย จุดด่างดำ เพิ่มความยืดหยุ่นและความชุ่มชื้น ให้กับผิว ทำให้ผิวดูอ่อนเยาว์และกระจ่างใสขึ้น
- เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน: การที่แอสตาแซนธินช่วยลดความเสียหายจากอนุมูลอิสระและลดการอักเสบในร่างกาย สามารถช่วย เสริมสร้างการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายต่อสู้กับเชื้อโรคได้ดีขึ้น
- บำรุงสุขภาพสมองและระบบประสาท: แอสตาแซนธินสามารถผ่านเข้าสู่สมองได้ ช่วยปกป้องเซลล์ประสาทจากความเสียหาย ลดความเสี่ยงของโรคเกี่ยวกับสมองเสื่อม เช่น อัลไซเมอร์ และอาจช่วยเพิ่มความจำและสมาธิ
- ปกป้องหัวใจและหลอดเลือด: แอสตาแซนธินช่วย ลดการอักเสบในหลอดเลือด ลดระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL) และ เพิ่มคอเลสเตอรอลชนิดดี (HDL) ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด
- เพิ่มประสิทธิภาพในการออกกำลังกายและลดอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ:แอสตาแซนธินช่วยลดความเสียหายของกล้ามเนื้อที่เกิดจากการออกกำลังกายหนักเพิ่มความทนทานและความแข็งแรง ของกล้ามเนื้อ และช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวเร็วขึ้น หลังการออกกำลังกาย
แหล่งที่มาของแอสตาแซนธิน
นอกจากการรับประทานอาหารเสริมแล้วคุณยังสามารถได้รับแอสตาแซนธินจากแหล่งอาหารธรรมชาติได้แก่:
- สาหร่ายฮีมาโตค็อกคัส พลูวิเอลิส (Haematococcus pluvialis): เป็นแหล่งที่เข้มข้นที่สุด
- ปลาแซลมอน: โดยเฉพาะปลาแซลมอนที่เลี้ยงตามธรรมชาติ
- กุ้ง, ล็อบสเตอร์, ปู: มีปริมาณแอสตาแซนธินแต่ไม่สูงเท่าแซลมอน
ควรเสริมแอสตาแซนธินหรือไม่?
การได้รับแอสตาแซนธินจากอาหารเสริมเป็นทางเลือกที่ได้รับความนิยม เนื่องจากสามารถควบคุมปริมาณและมั่นใจในการได้รับสารสำคัญในปริมาณที่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับ
- ผู้ที่ต้องการดูแลสุขภาพดวงตาและผิวพรรณเป็นพิเศษ
- ผู้ที่ต้องเผชิญกับมลภาวะ แสงแดด หรือใช้หน้าจอคอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน
- นักกีฬาหรือผู้ที่ออกกำลังกายหนักเป็นประจำ
- ผู้ที่ต้องการชะลอความเสื่อมของร่างกายและบำรุงสุขภาพโดยรวม
ข้อควรระวัง
แอสตาแซนธินถือว่าปลอดภัยเมื่อรับประทานในปริมาณที่แนะนำ ผลข้างเคียงที่พบน้อยมากและมักไม่รุนแรง เช่น อาการไม่สบายท้องเล็กน้อย อย่างไรก็ตาม:
- ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเริ่มรับประทานอาหารเสริมใดๆ เสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากคุณมีโรคประจำตัว กำลังตั้งครรภ์ ให้นมบุตร หรือกำลังรับประทานยาอื่นๆ อยู่
- ผู้ที่แพ้อาหารทะเล ควรระมัดระวังในการเลือกผลิตภัณฑ์แอสตาแซนธินที่อาจสกัดมาจากแหล่งที่เกี่ยวข้องกับสัตว์ทะเล
สรุป
แอสตาแซนธินคือสุดยอดสารต้านอนุมูลอิสระจากธรรมชาติที่มีศักยภาพสูงในการปกป้องเซลล์และเสริมสร้างสุขภาพในหลากหลายมิติ ตั้งแต่ดวงตา ผิวพรรณ สมอง ไปจนถึงระบบภูมิคุ้มกันและประสิทธิภาพการออกกำลังกาย การเพิ่มแอสตาแซนธินในแผนการดูแลสุขภาพประจำวันของคุณ ไม่ว่าจะจากอาหารหรืออาหารเสริม จึงเป็นก้าวสำคัญที่จะช่วยให้คุณมีสุขภาพที่ดีและใช้ชีวิตได้อย่างเต็มที่ในทุกวัน
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- Mayo Clinic:Mayo Clinic Astaxanthin” หรือ “Mayo Clinic antioxidants skin eyes”
- WebMD:Astaxanthin Overview: https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1073/astaxanthin
- Healthline:Astaxanthin: Benefits, Side Effects, Sources, and Dosage: https://www.healthline.com/nutrition/astaxanthin
- Linus Pauling Institute, Oregon State University
- Carotenoids (บทความมักจะกล่าวถึง Astaxanthin ในกลุ่มนี้): https://lpi.oregonstate.edu/mic/dietary-factors/phytochemicals/carotenoids
เรียบเรียงข้อมูลโดย : www.chulalakpharmacy.com