โรคเครียดจากการปรับตัว เกิดจากอะไร

โรคเครียดจากการปรับตัว (Adjustment Disorder) เป็นภาวะทางจิตที่เกิดขึ้นเมื่อบุคคลมีปัญหาหรือความยากลำบากในการปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลงหรือเหตุการณ์ที่มีผลกระทบต่อชีวิต เช่น การสูญเสียคนรัก การเปลี่ยนแปลงในที่ทำงาน หรือการย้ายที่อยู่อาศัย ซึ่งส่งผลให้เกิดอาการเครียด วิตกกังวล หรือ

ซึมเศร้าอย่างรุนแรงมากกว่าที่ควรจะเป็นในสถานการณ์เหล่านั้น

สาเหตุของ โรคเครียดจากการปรับตัว

โรคเครียดจากการปรับตัว มักเกิดขึ้นจากการที่บุคคลไม่สามารถปรับตัวหรือรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในชีวิตได้ดีเพียงพอ การเกิดโรคนี้อาจมาจากเหตุการณ์ที่ส่งผลกระทบเชิงลบหรือความเครียดที่มีความรุนแรงในชีวิต ดังนี้

1. การสูญเสียบุคคลที่รัก เช่น การเสียชีวิตของครอบครัวหรือคนรัก
2. การหย่าร้างหรือปัญหาความสัมพันธ์ เช่น ความขัดแย้งในชีวิตคู่
3. การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญในที่ทำงาน เช่น การถูกไล่ออกจากงาน หรือการย้ายตำแหน่งที่ทำให้เกิดความเครียด
4. การย้ายที่อยู่อาศัย เช่น การย้ายไปยังเมืองใหม่หรือประเทศใหม่
5. การเจ็บป่วยหรือการรักษาทางการแพทย์ เช่น โรคร้ายแรงหรือการรักษาที่มีความเครียด
6. ปัญหาทางการเงิน เช่น การขาดแคลนทรัพยากรทางการเงิน หรือหนี้สิน

อาการของ โรคเครียดจากการปรับตัว

อาการของ โรคเครียดจากการปรับตัวสามารถแบ่งออกเป็นหลายลักษณะ รวมถึง

1.อาการทางอารมณ์

• รู้สึกเศร้า, ท้อแท้, หมดกำลังใจ,หงุดหงิดหรือโกรธง่าย
• รู้สึกโดดเดี่ยวและไม่มีความสนใจในกิจกรรมที่เคยทำ
• ความรู้สึกสิ้นหวังหรือรู้สึกไม่มีค่า

2.อาการทางร่างกาย

• ปัญหาการนอนหลับ เช่น นอนไม่หลับหรือตื่นกลางดึกบ่อย
• ปวดหัว, ปวดท้อง หรือมีอาการทางกายอื่นๆ ที่ไม่มีสาเหตุทางการแพทย์ชัดเจน

3.อาการทางพฤติกรรม

• ความล้มเหลวในการจัดการกับความรับผิดชอบในชีวิตประจำวัน
• การใช้สารเสพติดหรือดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปเพื่อบรรเทาความเครียด

ชนิดของ โรคเครียดจากการปรับตัว

การปรับตัวที่มีปัญหานี้สามารถเกิดขึ้นได้ในหลายลักษณะและมักจะแบ่งประเภทตามอาการที่แสดงออก ดังนี้

1. มีอาการซึมเศร้าและความรู้สึกท้อแท้
2. มีความวิตกกังวล หรือรู้สึกกังวลมากเกินไป
3. มีอาการทั้งวิตกกังวลและซึมเศร้า
4. พฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เช่น การกระทำที่ไม่เหมาะสม หรือการประพฤติผิด
5. มีทั้งอารมณ์แปรปรวนและพฤติกรรมที่ผิดปกติ
6. อาการที่ไม่สามารถระบุได้อย่างชัดเจน

ผลกระทบจาก โรคเครียดจากการปรับตัว

หากไม่ได้รับการรักษาหรือการจัดการที่เหมาะสม โรคเครียดจากการปรับตัว อาจทำให้เกิดปัญหาต่างๆ ต่อชีวิตได้ เช่น

1. ปัญหาทางอารมณ์และจิตใจ : อาการซึมเศร้าและวิตกกังวลอาจทำให้บุคคลไม่สามารถทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันได้ตามปกติ
2. ปัญหาทางสังคม : ความเครียดและการปรับตัวไม่ดีอาจทำให้ความสัมพันธ์กับครอบครัวหรือเพื่อนฝูงแย่ลง
3. ปัญหาทางการงาน : ความเครียดจากการปรับตัวอาจทำให้ประสิทธิภาพการทำงานลดลง
4. ปัญหาสุขภาพ : หากไม่ได้รับการดูแล อาการทางกายและจิตใจอาจกลายเป็นปัญหาที่ยืดเยื้อและอาจมีผลกระทบต่อสุขภาพโดยรวม

วิธีการรักษา โรคเครียดจากการปรับตัว

การรักษา โรคเครียดจากการปรับตัวจะช่วยเหลือบุคคลในการปรับตัวและจัดการกับความเครียดที่เกิดขึ้น จากการเปลี่ยนแปลงในชีวิต โดยมีวิธีการ ดังนี้

1.การบำบัดทางจิตวิทยา (Psychotherapy)

• การบำบัดเชิงพฤติกรรมและการพูดคุยสามารถช่วยให้บุคคลเข้าใจความเครียดที่เกิดขึ้นและพัฒนาทักษะในการปรับตัวกับสถานการณ์ใหม่ๆ
• การบำบัดแบบ Cognitive Behavioral Therapy (CBT) : ช่วยในการเปลี่ยนแปลงวิธีคิดที่มีต่อสถานการณ์และเพิ่มทักษะการจัดการกับอารมณ์และพฤติกรรม

2.การรักษาด้วยยา

• ในบางกรณี แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาต้านเศร้าหรือยาต้านวิตกกังวลเพื่อช่วยบรรเทาอาการ

3.การสนับสนุนจากครอบครัวและเพื่อน

• การมีการสนับสนุนจากคนใกล้ตัวจะช่วยให้บุคคลสามารถปรับตัวได้ดีขึ้นและรู้สึกมีแรงสนับสนุนในการเผชิญกับปัญหา

4.การฝึกทักษะการจัดการกับความเครียด

• การฝึกสมาธิ การหายใจลึกๆ หรือการทำกิจกรรมที่ช่วยลดความเครียด เช่น การออกกำลังกาย, การทำโยคะ

5.การดูแลสุขภาพโดยรวม

• การมีวิถีชีวิตที่มีสุขภาพดี เช่น การนอนหลับเพียงพอ, การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และการออกกำลังกาย

สรุป :

โรคเครียดจากการปรับตัว (Adjustment Disorder) เป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อบุคคลไม่สามารถปรับตัวได้ดีต่อการเปลี่ยนแปลงในชีวิต ซึ่งทำให้เกิดอาการเครียด ซึมเศร้า หรือวิตกกังวลในระดับที่รุนแรงเกินกว่าที่ควรจะเป็น การรักษาที่เหมาะสมด้วยการบำบัด, การสนับสนุนจากครอบครัวและเพื่อน รวมถึงการดูแลสุขภาพโดยรวม จะช่วยให้ผู้ที่เผชิญกับปัญหานี้สามารถปรับตัวและฟื้นตัวได้

หากท่านมีปัญหาสุขภาพ หรือต้องการปรึกษาการใช้ผลิตภัณฑ์และการใช้ยา สามารถเข้ามาปรึกษาได้ที่หน้าร้านขายยาจุฬาลักษณ์เภสัชทุกสาขา หรือใช้บริการให้คำปรึกษา ช่องทางออนไลน์ได้ทุกช่องทางของเรา

แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– คณะแพทย์ศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
– อำพล สูอำพัน ภาวะการปรับตัวผดิปกต.ิใน: เกษม ตันตผิลาชวีะ, บรรณาธกิ าร. ตำรา
จติเวชศาสตร์สมาคมจติแพทย์แหง่ ประเทศไทย ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์, 2536: 514-20..
– Kaplan HI, Sadock BJ. Comprehensive textbook of psychiatry. 5th ed.Baltimore : Williams & Wilkins, 1989: 1141-4.
– American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manaul of mental
– disorders. 4th ed. Washington, DC: American Psychiatric Association, 1994:623-7.
– Goldman HH. Review of general psychiatry. 2nd ed. Prentice-Hall International, 1988: 391-400.
– Schatzberg AF. Anxiety and adjustment disorder : a treatment approach. J
Clin Psychiatry 1991; 51(Suppl): 20-4.
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM