อะม็อกซี่ซิลลิน (Amoxicillin) จัดอยู่ในยาปฏิชีวนะกลุ่มเพนิซิลลิน (Penicillins) ซึ่งจะใช้ในการรักษาโรคที่มีสาเหตุการติดเชื้อมาจากแบคทีเรีย เช่น การติดเชื้อเกี่ยวกับทางเดินหายใจ ทางเดินปัสสาวะ หู คอ จมูก และผิวหนัง โดยต้องปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้ยาชนิดนี้ทุกครั้ง อะม็อกซี่ซิลลิน จะใช้ในการรักษาโรคที่มีการติดเชื้อจากแบคทีเรียเท่านั้น และจะไม่มีผลช่วยในการรักษาการติดเชื้อที่มาจากไวรัส ซึ่งยาชนิดนี้จะกำจัดแบคทีเรียด้วยการยับยั้งการก่อตัวของผนังเซลล์แบคทีเรียนั้น ๆ
นอกจากนี้ ยา Amoxicillin ยังใช้ร่วมกับยาอื่นสำหรับรักษาโรคแผลในกระเพาะอาหาร หรือแผลในลำไส้ที่มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อแบคทีเรีย H. pylori ได้ และใช้เพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำของแผลด้วย
อะม็อกซี่ซิลลิน เป็นยาที่นิยมใช้อย่างแพร่หลาย มักมีการเข้าใจผิดจากผู้ป่วยเวลาเป็นไข้หวัดแล้วจะขอยานี้เพื่อแก้เจ็บคอ แต่ไข้หวัดมีสาเหตุจากเชื้อไวรัส ซึ่งอะม็อกซี่ซิลลินฆ่าเชื้อไวรัสไม่ได้นะคะ
วิธีใช้ยา Amoxicillin
- รับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง โดยสามารถรับประทานก่อน หรือหลังอาหารก็ได้ โดยทั่วไปจะรับประทานยานี้ทุก 8 หรือ 12 ชั่วโมง
- ขนาดยาที่ผู้ป่วยได้รับจะขึ้นกับสภาวะโรคที่เป็น และการตอบสนองต่อการรักษาของผู้ป่วย แนะนำให้ดื่มน้ำมากๆ ระหว่างการใช้ยานี้ ยกเว้นแพทย์สั่งเป็นอย่างอื่น
- เพื่อให้ได้ผลจากการรักษาดีที่สุด จะต้องรับประทานยาด้วยช่วงห่างที่เท่าๆ กัน
- จะต้องรับประทานยาจนหมด แม้ว่าอาการจะดีขึ้นภายใน 2-3 วันก็ตาม การหยุดยาเร็วเกินไปอาจทำให้เชื้อแบคทีเรียกลับมาเจริญเติบโตอีกครั้ง และทำให้เกิดอาการเชื้อดื้อยา
- แจ้งแพทย์ หรือเภสัชกรทราบ หากอาการยังไม่ดีขึ้น หรืออาการแย่ลง
คำเตือนในการใช้ยาอะม็อกซี่ซิลลิน
- ผู้ป่วยที่มีประวัติแพ้ยาเพนนิซิลิน ห้ามใช้ยานี้
- ผู้ป่วยที่ตั้งครรภ์หรือกำลังให้นมบุตร ต้องปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้ยา
- ผู้ป่วยที่ใช้ยาคุมกำเนิดขณะที่มีการใช้ยาอะม็อกซี่ซิลลิน ควรเลือกคุมกำเนิดวิธีอื่นแทน เช่น การใช้ถุงยางอนามัย เพราะอะม็อกซี่ซิลลินทำให้ประสิทธิภาพของยาคุมกำเนิดน้อยลง
- ผู้ป่วยที่เป็นโรคหอบหืด ผู้ที่เป็นโรคเกี่ยวกับตับหรือไต ต้องปรึกษาและทำตามคำแนะนำในการใช้ยาจากแพทย์อย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีความบกพร่องเกี่ยวกับไต ต้องใช้ยาชนิดนี้อย่างระมัดระวัง
- ไม่ควรใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อจากไวรัสเอบสเตนบาร์ (มีอาการคล้ายไข้หวัด ร่วมกับต่อมน้ำเหลืองโต) เพราะจะทำให้เกิดผื่นคันขึ้น
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Amoxicillin
ผลข้างเคียงอาจพบได้น้อย แต่หากเคยมีประวัติว่าเคยได้รับผลข้างเคียงจากการใช้ยานี้ ควรอธิบายให้แพทย์ทราบก่อนทุกครั้ง ซึ่งผลข้างเคียงจากการใช้ยาอะม็อกซี่ซิลลินที่อาจเกิดขึ้นได้ มีดังนี้
- มีอาการคลื่นไส้และอาเจียน
- ปวดท้อง ท้องร่วง ท้องเดิน
- ปวดหัว เวียนหัว
- มีผื่นคัน ลมพิษ
- ในกรณีที่มีผื่นคันเกิดขึ้น ให้รีบติดต่อหรือพบแพทย์ในทันที หากพบว่ามีอาการบวมที่ใบหน้าและปาก หรือมีอาการหายใจติดขัด อาการเหล่านี้เป็นสัญญาณของการแพ้ยาปฏิชีวนะชนิดนี้นั่นเอง ซึ่งควรหยุดใช้ยาในทันทีและเข้าพบแพทย์ให้เร็วที่สุด
นอกจากนี้ ยา Amoxicillin ยังอาจเป็นสาเหตุของโรคทางลำไส้ที่ร้ายแรงแต่พบได้น้อย คือ มีอาการท้องเสียที่เกิดจากเชื้อ Clostridium difficile (Clostridium difficile-associated diarrhea) ซึ่งเกิดจากแบคทีเรียที่ดื้อยา
โรคนี้อาจเกิดขึ้นระหว่างการใช้ยาตัวนี้ หรือภายในสัปดาห์จนถึงเดือนหลังหยุดยาแล้ว
อาการข้างเคียงที่กล่าวไว้ข้างต้นไม่ใช่อาการข้างเคียงทั้งหมดที่อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นถ้าผู้ป่วยมีอาการผิดปกติใดๆ ที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้น ให้ปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกรทันทีนะคะ
แหล่งข้อมูลอ้างอิง :
- pharmacies-chat
- pobpad.com
เรียบเรียงข้อมูลโดย : www.chulalakpharmacy.com