Fluticasone Furoate Nasal Spray (ฟลูติคาโซน ฟูโรเอต ชนิดพ่นจมูก)  กลไกเชิงลึก-ข้อควรระวัง

ฟลูติคาโซน ฟูโรเอต (Fluticasone Furoate) เป็นยาคอร์ติโคสเตียรอยด์สังเคราะห์ในกลุ่มที่เรียกว่า “second-generation” [1] ซึ่งมีจุดเด่นคือมีประสิทธิภาพในการออกฤทธิ์ต้านการอักเสบสูง แต่มีการดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดต่ำมาก ทำให้เกิดผลข้างเคียงในวงกว้างน้อย [2] ยาชนิดนี้ใช้สำหรับบรรเทาอาการของโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ (Allergic Rhinitis) ทั้งแบบตามฤดูกาลและแบบตลอดปี

กลไกการออกฤทธิ์เชิงลึก

ยา Fluticasone Furoate ทำงานในระดับเซลล์ โดยเข้าไปจับกับตัวรับกลูโคคอร์ติคอยด์ (glucocorticoid receptor) ที่อยู่ภายในเซลล์เยื่อบุโพรงจมูก [3] กลไกนี้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับพันธุกรรม (gene expression) ซึ่งมีผลดังนี้:

1. ยับยั้งการแสดงออกของยีนที่สร้างสารก่อการอักเสบ: ยาจะลดการสร้างสารสื่ออักเสบ (inflammatory mediators) ต่างๆ เช่น ไซโตไคน์ (cytokines) และคีโมไคน์ (chemokines) ที่เป็นสาเหตุของอาการแพ้ เช่น IL-4, IL-5 และ IL-13 ซึ่งมีบทบาทสำคัญในปฏิกิริยาภูมิแพ้
2. ลดการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกัน: ยาจะลดจำนวนและลดการทำงานของเซลล์ที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบในเยื่อบุจมูก เช่น แมสต์เซลล์ (mast cells), อีโอซิโนฟิล (eosinophils) และนิวโทรฟิล (neutrophils)
3. ลดการแพร่ของน้ำและสารก่อภูมิแพ้: ยาช่วยลดความสามารถของหลอดเลือดฝอยในการซึมผ่านของน้ำและสารก่อภูมิแพ้ จึงช่วยลดอาการคัดจมูกและบวมได้
   
   

ด้วยกลไกเหล่านี้ ยา Fluticasone Furoate จึงสามารถลดการอักเสบในจมูกได้อย่างครอบคลุม ทำให้บรรเทาอาการภูมิแพ้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ประโยชน์ (ข้อบ่งใช้)

Fluticasone Furoate Nasal Spray ใช้เพื่อรักษาอาการต่อไปนี้ [1, 2]:

• บรรเทาอาการทางจมูก: คัดจมูก, น้ำมูกไหล, คันจมูก, และจาม
• บรรเทาอาการทางตา: คันตา, น้ำตาไหล, และตาแดง ซึ่งเป็นอาการที่มักเกิดร่วมกับโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้
  
  

ข้อควรระวังและคำแนะนำเพิ่มเติมเชิงลึก

• การดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย: แม้ว่า Fluticasone Furoate จะมีการดูดซึมเข้าสู่ร่างกายในระดับต่ำมาก แต่การใช้ในปริมาณสูงเป็นระยะเวลานานอาจส่งผลต่อการทำงานของต่อมหมวกไตได้ (HPA axis suppression) [5]
• ปัญหาเกี่ยวกับตา: การใช้ยาในระยะยาวโดยไม่จำเป็นอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดต้อกระจกและต้อหินได้ ควรมีการตรวจตาเป็นประจำหากต้องใช้ยาต่อเนื่องเป็นเวลานาน [4]
• การเจริญเติบโตในเด็ก: มีรายงานว่าการใช้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ชนิดพ่นจมูกในระยะยาวอาจส่งผลต่อความสูงในเด็กเล็กได้ จึงควรใช้ในขนาดยาต่ำสุดที่ได้ผลและติดตามการเจริญเติบโตอย่างใกล้ชิด
• การติดเชื้อ: ยาสามารถปิดบังอาการของโรคติดเชื้อในจมูก (เช่น เชื้อราหรือแบคทีเรีย) ได้ หากมีอาการควรปรึกษาแพทย์
• การบาดเจ็บในจมูก: ไม่ควรใช้ยาจนกว่าเยื่อบุโพรงจมูกจะหายดีจากการผ่าตัดหรือบาดเจ็บ เพราะอาจส่งผลต่อการดูดซึมของยาและกระบวนการสมานแผล
  
  

ยี่ห้อยาที่มีส่วนประกอบในไทย

ยาชื่อสามัญ Fluticasone Furoate มีวางจำหน่ายในประเทศไทยภายใต้ชื่อการค้าหลักคือ:

• Avamys

แหล่งซื้อยา (ระบุว่าต้องมีใบสั่งแพทย์)

ยา Fluticasone Furoate Nasal Spray จัดเป็นยาอันตรายที่ต้องได้รับใบสั่งยาจากแพทย์และคำแนะนำจากเภสัชกรเท่านั้น จึงจะสามารถซื้อได้จากโรงพยาบาลหรือร้านขายยาที่มีเภสัชกรประจำ

“ข้อมูลในบทความนี้เป็นเพียงความรู้เบื้องต้น ไม่สามารถใช้ทดแทนการปรึกษาและวินิจฉัยจากแพทย์หรือเภสัชได้”

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

1. Drugs.com. (n.d.). Fluticasone Furoate Nasal Spray. Retrieved from https://www.drugs.com/fluticasone-furoate-nasal.html
2. MedlinePlus. (n.d.). Fluticasone Furoate Nasal Spray. Retrieved from https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a610014.html
3. British National Formulary (BNF). (n.d.). Fluticasone Furoate. Retrieved from https://bnf.nice.org.uk/drugs/fluticasone-furoate/
4. National Health Service (NHS). (n.d.). Fluticasone furoate nasal spray – Side effects. Retrieved from https://www.nhs.uk/medicines/fluticasone-furoate-nasal-spray/side-effects/
5. U.S. Food and Drug Administration (FDA). (2018, November 13). Avamys (fluticasone furoate) prescribing information. Retrieved from https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2018/022055s010lbl.pdf

เรียบเรียงโดย (Compiled by)  : www.chulalakpharmacy.com