โรคหัวใจวาย (Heart Failure) หรือในทางการแพทย์เรียกว่า ภาวะหัวใจล้มเหลว คือภาวะที่หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกายได้เพียงพอต่อความต้องการ ส่งผลให้เกิดอาการเหนื่อยง่าย หายใจลำบาก และบวมน้ำ
สาเหตุของโรคหัวใจวาย
ภาวะหัวใจวายอาจเกิดจากโรคหรือภาวะอื่น ๆ ที่ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง เสียหาย หรือทำงานหนักเกินไปเป็นเวลานาน โดยแบ่งได้ดังนี้:
1. โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (Coronary Artery Disease – CAD)
- เป็นสาเหตุ ที่พบบ่อยที่สุด
- หลอดเลือดแดงที่ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจตีบแคบ → กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด → หัวใจทำงานได้น้อยลง
2. กล้ามเนื้อหัวใจเสื่อมหรืออักเสบ (Cardiomyopathy)
- กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรงหรือหนาตัวผิดปกติ อาจเกิดจาก:
- พันธุกรรม
- ติดเชื้อไวรัส (viral myocarditis)
- การดื่มแอลกอฮอล์หรือสารพิษอื่น
- ยาบางชนิด เช่น ยาเคมีบำบัด
3. โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension)
- หัวใจต้องทำงานหนักเพื่อสูบฉีดเลือด → ผนังหัวใจหนาขึ้น → กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรงในระยะยาว
4. โรคลิ้นหัวใจผิดปกติ (Valvular Heart Disease)
- ลิ้นหัวใจตีบหรือลิ้นรั่ว → หัวใจต้องสูบเลือดมากขึ้นหรือแรงขึ้น → กล้ามเนื้อหัวใจเหนื่อยล้า
5. หัวใจเต้นผิดจังหวะ (Arrhythmia)
- หัวใจเต้นเร็วหรือช้าผิดปกติ → ทำให้การสูบฉีดเลือดไม่สม่ำเสมอ
6. โรคหัวใจแต่กำเนิด (Congenital Heart Disease)
- โครงสร้างหัวใจผิดปกติตั้งแต่กำเนิด เช่น ผนังกั้นห้องหัวใจรั่ว
7. โรคเบาหวาน (Diabetes)
- เพิ่มความเสี่ยงต่อหลอดเลือดหัวใจตีบ และทำให้กล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ
8. ภาวะอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
- โรคต่อมไทรอยด์ (ทั้งไฮเปอร์และไฮโป) คือความผิดปกติของต่อมไทรอยด์ ซึ่งเป็นต่อมไร้ท่อขนาดเล็ก
บริเวณ ด้านหน้าลำคอใต้ลูกกระเดือก ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนไทรอยด์ (T3 – Triiodothyronine และ T4 – Thyroxine) ที่ควบคุมกระบวนการเผาผลาญ (metabolism), พลังงาน, น้ำหนัก, อุณหภูมิร่างกาย และการทำงานของหัวใจ สมอง และระบบสืบพันธุ์
- ภาวะโลหิตจางเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease – CKD) คือภาวะที่การทำงานของไตลดลงอย่างช้า
ๆ และต่อเนื่อง จนไม่สามารถขับของเสีย น้ำ และเกลือแร่ส่วนเกินออกจากร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- โรคไตเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease – CKD) คือภาวะที่การทำงานของไตลดลงอย่างช้า ๆ และ
ต่อเนื่อง จนไม่สามารถขับของเสีย น้ำ และเกลือแร่ส่วนเกินออกจากร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เคล็ด(ไม่)ลับในการดูแลหัวใจให้แข็งแรง
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- รับประทานอาหารที่ดีต่อหัวใจ เช่น ผัก ผลไม้ ธัญพืช ปลา
- หลีกเลี่ยงอาหารเค็ม มัน และหวาน-
- งดสูบบุหรี่ และลดการดื่มแอลกอฮอล์
- พักผ่อนให้เพียงพอและจัดการความเครียด
- ตรวจสุขภาพหัวใจและความดันโลหิตอย่างสม่ำเสมอ

แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
1. Cleveland Clinic – Heart Failure: Causes – อธิบายสาเหตุของโรคหัวใจวายอย่างละเอียด
2. Mayo Clinic – Heart Failure Causes
3. Cleveland Clinic – Heart Failure: Causes – อธิบายสาเหตุของโรคหัวใจวายอย่างละเอียด
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM