โรคไม่ติดต่อ (NCDs) โรคที่เกิดจากพฤติกรรมดำเนินชีวิต

โรค NCDs หรือ non-communicable diseases เป็นกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง คือ ไม่ได้เกิดจากเชื้อโรคและไม่สามารถแพร่กระจายจากคนสู่คนได้ แต่เป็นโรคที่เกิดจากนิสัยหรือพฤติกรรมการดำเนินชีวิต ซึ่งจะมีการดำเนินโรคอย่างช้าๆ ค่อยๆ สะสมอาการอย่างต่อเนื่อง และเมื่อมีอาการของโรคแล้วมักจะเกิดการเรื้อรังของโรคด้วย จึงอาจจัดว่าโรค NCDs เป็นกลุ่มโรคเรื้อรังได้

สิ่งที่น่ากลัวของโรคในกลุ่ม NCDs คือ เราอาจจะเป็นโรคนี้อยู่โดยไม่รู้ตัวก็ได้ เนื่องจากโรคนี้มีการดำเนินโรคแบบค่อยเป็นค่อยไป เพิ่งทำให้มีอาการแสดงที่ไม่ชัดเจนนัก เช่น คนที่เป็นเบาหวานหากระดับน้ำตาลยังไม่สูงมากจนเกินไปและเพิ่งจะเกิดความผิดปกติขึ้น อาจจะไม่มีอาการอะไรเลยหรืออาจมีเพียงปัสสาวะบ่อยขึ้นเล็กน้อยหรือกระหายน้ำบ่อยขึ้นหน่อย ถ้าไม่ทันสังเกตตนเองหรือมาเจาะตรวจระดับน้ำตาลในเลือดอาจไม่รู้ตัวเลยว่าตนเองเป็นเบาหวานแล้ว หรือโรคความดันโลหิตสูง เราอาจจะพบคนที่วัดความดันโลหิตได้สูง เช่น 160/100 มม.ปรอท แต่ยังทำงานได้ปกติ เดินไปเดินมา โดยไม่มีอาการใดๆ แต่คนที่ไม่มีอาการใดๆ เหล่านี้อาจไม่รู้ตัวเลยว่าน้ำตาลที่สูงในเลือด ไขมันที่สูงในเลือด และความดันโลหิตที่สูงนั้นก่อการอักเสบและทำร้ายเส้นเลือดทั่วร่างกายของเค้าอยู่ จนเมื่อร่างกายเค้าทนต่อไปไม่ไหว ก็จะแสดงอาการของภาวะแทรกซ้อนจากตัวโรคออกมา เช่น อาการบวม ปัสสาวะออกน้อย อ่อนเพลียจากการเกิดไตวายแทรกซ้อน เจ็บหน้าอก หอบเหนื่อยจากภาวะหัวใจขาดเลือด แขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก ปากเบี้ยวจากภาวะแทรกซ้อนของโรคเส้นเลือดสมองตีบหรือแตก เป็นต้น ดังนั้นการที่มาตรวจคัดกรองแล้วพบโรค NCDs ได้ในระยะแรกๆ ของโรคเพื่อรีบทำการรักษาและควบคุมค่าต่างๆ ให้ลงมาอยู่ในเกณฑ์ปกติที่จะไม่ทำร้ายร่างกายของเราจึงเป็นการดูแลที่ดีที่สุด

สาเหตุเกิดจากอะไร?

เนื่องจากการใช้ชีวิตประจำวันของเราในปัจจุบันมีสิ่งอำนวยความสะดวกเพิ่มขึ้นมากมาย จนทำให้เรามีการเคลื่อนไหวร่างกายน้อยลง รวมถึงการรับประทานอาหารในปริมาณที่มากเกินความต้องการของร่างกาย และ รับประทานอาหารรสหวานจัด เค็มจัด หรือแม้กระทั่งอาหารที่มีไขมันสูง สิ่งต่างๆเหล่านี้จะทำให้เกิดภาวะอ้วน ซึ่งเป็นสาเหตุที่จะนำไปสู่โรคต่างๆได้ง่าย เช่น เกิดโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง โรคหลอดเลือดหัวใจ และโรคหลอดเลือดสมองซึ่งอาจจะตีบหรือแตกได้ นอกจากนี้ การสูบบุหรี่เป็นประจำ ก็จะทำให้เกิดโรคถุงลมโป่งพอง รวมทั้งโรคมะเร็งต่าง ๆ ได้ และเมื่อนำมาประกอบความเครียดและการพักผ่อนไม่เพียงพอรวมกันและสะสมเรื้อรังไปนาน ๆ ก็นำไปสู่การเกิดกลุ่มโรค NCDs ขึ้นได้ ซึ่งก็จะทำให้มีค่าใช้จ่ายในการรักษาโรคสูง รวมทั้งบางโรคยังรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้

ตัวอย่างของโรค NCDs

• โรคทางระบบหัวใจและหลอดเลือด เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจ
• โรคหลอดเลือดสมอง
• โรคเบาหวาน
• โรคมะเร็งต่างๆ
• โรคระบบทางเดินหายใจเรื้อรัง เช่น โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ถุงลมโป่งพอง
• โรคไตเรื้อรัง
• โรคอ้วนลงพุง
• โรคตับแข็ง
• โรคสมองเสื่อม

วิธีที่ทำให้ให้ห่างไกลจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรังหรือ NCDs

1. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน

2. รับประทานอาหารครบ 5 หมู่ เพิ่มผักผลไม้ในมื้ออาหาร

3. หลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสจัด อาทิ หวานจัด เค็มจัด เปรี้ยวจัด เผ็ดจัด เป็นต้น

4. พักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ

5. งดปัจจัยเสี่ยงอย่างเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และบุหรี่

6. หากิจกรรมทำเพื่อผ่อนคลายความเครียด

7. หมั่นตรวจสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมอ

แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– โรงพยาบาลบางปะกอก
– โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์
– web sirirajhsolutions
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM