โรคชิคุนกุนยา หรือโรคไข้ปวดข้อยุงลายเป็นโรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อไวรัสซึ่งถูกแพร่กระจายโดยยุงลายสวย (Aedes albopictus) และยุงลายบ้าน (Aedes aegypti) ส่งผลกระทบต่อคนทุกเพศ ทุกวัยแม้กระทั่งเด็กเล็ก มีอาการคล้ายคลึงกับโรคไข้เลือดออก แต่โรคไข้เลือดออกจะรุนแรงมากกว่า “โรคชิคุนกุนยา” มักไม่เป็นอันตรายร้ายแรงต่อชีวิต แต่ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการปวดข้อเรื้อรังต่อเนื่องเป็นเดือนหรือเป็นปี ทำให้ถูกวินิจฉัยผิดว่าเป็นโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ได้เช่นกัน
👉 สาเหตุเกิดจากอะไร
โรคชิคุนกุนยา หรือโรคไข้ปวดข้อยุงลาย เป็นโรคที่มียุงลายเป็นพาหะนำเชื้อไวรัสมาสู่คนโดยการกัด ซึ่งแพร่เชื้อโดยยุงลายบ้านและยุงลายสวน และสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศ ทุกวัย แม้กระทั่งในเด็กเล็กเอง แม้ความรุนแรงของโรคจะไม่ส่งผลอันตรายถึงชีวิต แต่ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการปวดข้อเรื้อรังต่อเนื่องเป็นเดือนหรือเป็นปีก็ได้ เช่นกัน
👉 ลักษณะอาการ
ระยะการฟักตัวของโรคชิคุนกุนยาจะอยู่ที่ 3-12 วัน แต่ที่พบบ่อยจะอยู่ที่ 2-4 วัน และอาการที่เกิดขึ้นในเด็กจะไม่รุนแรงเท่าในผู้ใหญ่ ดังนี้
- มีไข้สูงแบบเฉียบพลัน
- มีผื่นแดงตามตัว
- ปวดศีรษะและคลื่นไส้
- ตาแดง
- รู้สึกปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ และปวดตามข้อ
👉 วิธีการรักษา
ในปัจจุบันโรคชิคุนกุนยายังไม่มียาที่ใช้รักษาอย่างเฉพาะเจาะจง และยังไม่มีวัคซีนสำหรับป้องกันการติดเชื้อ โดยแพทย์จะให้การรักษาตามอาการ ดังนี้
- การให้น้ำเกลือ
- การให้ยาแก้ปวดข้อ
- ให้ยาลดไข้ หรือเช็ดตัวลดไข้หากไข้สูงเป็นระยะเวลานาน

นอกจากการรักษาตามอาการแล้วอย่าลืมให้ความสำคัญกับการดูแลตัวเองร่วมด้วย เพื่อช่วยให้อาการของโรคบรรเทาลงได้เร็วขึ้น ดังนี้
- ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
- นอนหลับพักผ่อนให้เต็มที่
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบ 5 หมู่
- รับประทานยาตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด
👉 การป้องกันไข้ ชิคุนกุนยา
ยังไม่มีวัคซีนป้องกันไข้ชิคุนกุนยา โรคนี้ติดต่อจากยุงสู่คน การหลีกเลี่ยงการถูกยุงกัดเป็นการป้องกันที่ดีที่สุดโดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าต้องเดินทางไปยังพื้นที่ที่มีการระบาดของโรค
- ป้องกันตนเองโดยการสวมเสื้อแขนยาวและกางเกงขายาว
- ทายากันยุงที่มีสารป้องกันที่มีประสิทธิภาพ เช่น พิคาร์ดิน (Picaridin) หรือ (DEET)
- ใช้มุ้งกันยุง
- กําจัดน้ำนิ่งรอบ ๆ บ้าน
- งดการเดินทางไปยังพื้นที่ที่มีการระบาดของโรคชิคุนกุนยา โดยเฉพาอย่างยิ่งหากกําลังตั้งครรภ์หรือมีโรคประจําตัว เช่น โรคความดันโลหิต โรคหัวใจ โรคเบาหวาน หรือในผู้สูงอายุอายุ 65 ปีขึ้นไป
แม้โรคชิคุนกุนยาจะไม่รุนแรงถึงชีวิต แต่ความปวดข้อที่ยืดเยื้อก็อาจกระทบการใช้ชีวิตประจำวันได้มาก การรู้จักป้องกันตนเองจากยุงลาย และการรักษาอย่างถูกวิธีตั้งแต่เริ่มต้น จะช่วยให้หายเร็วขึ้น และลดการระบาดในชุมชนได้
หากท่านมีปัญหาสุขภาพ หรือต้องการปรึกษาการใช้ผลิตภัณฑ์และการใช้ยาอย่างถูกวิธี สามารถเข้ามาปรึกษาได้ที่หน้าร้านขายยาจุฬาลักษณ์เภสัชทุกสาขา หรือใช้บริการให้คำปรึกษา ช่องทางออนไลน์ได้ทุกช่องทางของเรานะคะ
ข้อมูลอ้างอิง (References):
- พญ. ภัสสร บุณยะโหตระ กุมารเวชศาสตร์โรคติดเชื้อ โรงพยาบาลสมิติเวช
- นพ.ศุภวิชญ สมิทธิเศรษฐ์ อายุรแพทย์ ชำนาญการด้านโรคติดเชื้อ โรงพยาบาลเปาโล เกษตร
เรียบเรียงข้อมูลโดย : www.chulalakpharmacy.com