ยาอะซิโธรมัยซิน (Azithromycin 250 mg) กลไกการออกฤทธิ์

ซิโธรแมกซ์ มีตัวยาสำคัญ คือ Azithromycin 250 มก. จัดเป็นยาปฏิชีวนะใช้ในการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น ติดเชื้อที่หู ผิวหนัง คอ หรือต่อมทอนซิล ใช้รักษาโรคปอดและระบบทางเดินหายใจติดเชื้อ เช่น โรคหลอดลมอักเสบ ไซนัสอักเสบ ปอดบวม โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (chronic obstructive pulmonary disease (COPD)) และโรคไอกรน (pertussis)
นอกจากนี้ Azithromycin ยังใช้รักษาอาการติดเชื้อที่อวัยวะเพศและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น หนองใน การติดเชื้อในท่อปัสสาวะหรือปากมดลูก แผลที่อวัยวะเพศและโรคอุ้งเชิงกรานอักเสบอย่างรุนแรง Azithromycin เป็นยาปฏิชีวนะอยู่ในกลุ่ม macrolide ซึ่งทำงานโดยป้องกันเชื้อแบคทีเรียไม่ให้สร้างโปรตีนของตัวมันเอง

กลไกการออกฤธิ์

Azithromycin เป็นยาปฏิชีวนะในกลุ่มMacrolides ที่ยับยั้งการสังเคราะห์โปรตีนของแบคทีเรีย ยาแทรกซึมผ่านผนังเซลล์ของแบคทีเรีย และจับกับ 50S ribosome subunit จึงยับยั้งการเคลื่อนย้าย (translocation) ของ aminoacyl transfer-RNA ที่มีผลต่อการสังเคราะห์โปรตีน

รูปแบบของยา

รูปแบบของยา Binozyt มีหลายแบบ ได้แก่ ชนิดแคปซูล, เม็ดเคลือบฟิล์ม, ผงบรรจุขวดสำหรับผสมน้ำรับประทาน, ผงสำหรับผสมน้ำรับประทานบรรจุในซองขนาด 100 มก. และผงละลายน้ำสำหรับฉีดเข้าหลอดเลือดดำ

ลักษณะของยา

แคปซูล: ยา Azithromycin แคปซุลสำหรับรับประทานมีจำหน่ายในรูปแคปซูลเจลาตินแข็งสีขาว No.0 บรรจุตัวยา azithromycin dihydrate เทียบเท่ากับ azithromycin 250 มก. มีตัวอักษร Pfizer และ/หรือ “ZTM 250” สีดำบนปลอกแคปซูล
ชนิดเม็ดเคลือบฟิล์ม : ยาเม็ดเคลือบฟิล์มขาว Azithromycin มีลักษณะเป็นเม็ดยาวรี รูปไข่ มีตัวยา Azithromycin Dihydrate เทียบเท่ากับ Azithromycin 250 มก. และมีตัวอักษร “ZTM 250” บนเม็ดยาด้านหนึ่ง อีกด้านหนึ่งมีตัวอักษร Pfizer

วิธีการใช้ และขนาดยาที่แนะนำ

ขนาดและระยะเวลาในการใช้ azithromycin ขึ้นอยู่กับประเภทของการติดเชื้อ

• ติดเชื้อที่ผิวหนังและเนื้อเยื่อใต้ผิว: วันแรก 500 มิลลิกรัม ตามด้วย 250 มิลลิกรัม/วัน เป็นเวลา 4 วัน
• ติดเชื้อที่ลำคอและต่อมทอนซิล: วันแรก 500 มิลลิกรัม ตามด้วย 250 มิลลิกรัม/วัน เป็นเวลา 4 วัน
• ปอดบวม (Community Acquired Pneumonia (CAP)): วันแรก 500 มิลลิกรัม ตามด้วย 250 มิลลิกรัม/วัน เป็นเวลา 4 วัน
• เป็นแผลที่อวัยวะเพศ (Genital Ulcer Disease) หนองในเทียม/แผลริมอ่อน: 1 กรัม เพียงครั้งเดียว
• การติดเชื้อโพรงจมูกเนื่องจากเชื้อแบคทีเรีย: 500 มิลลิกรัม/วัน เป็นเวลา 3 วัน หรือ 2 กรัมครั้งเดียว

การใช้ยาในสตรีมีครรภ์ / กำลังให้นมบุตร

• การใช้ยาในสตรีมีครรภ์พบว่ามีความปลอดภัย เนื่องจาก Azithromycin ผ่านรกได้น้อย ไม่ก่อให้เกิดความผิดปกติของตัวอ่อนในสัตว์ทดลอง ไม่มีรายงานการเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดทารก-วิรูป ทั้งนี้การใช้ Azithromycin ในสตรีมีครรภ์ ควรใช้เมื่อมีความจำเป็นจริงๆ
• การใช้ยา Azithromycin ในหญิงที่กำลังให้นมบุตร พบยาสะสมในน้ำนม
• มีข้อมูลความปลอดภัยในมนุษย์จำกัด โปรดใช้ด้วยความระวัง ถ้าจำเป็นต้องใช้

ผลข้างเคียง

• ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น ได้แก่ ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน อุจจาระเหลว ท้องเสีย ท้องอืด
• ผลข้างเขียงที่รุนแรง : หอบหืด มีเสียงหายใจหวีด หายใจถี่ ลำบาก หัวใจเต้นเร็วผิดจังหวะ มีผื่นแดงอักเสบที่เนื้อเยื่ออ่อน เช่น ริมฝีปาก ตา จมูก อวัยวะเพศ ผิวลอกรุนแรง มีเลือดออก

ข้อแนะนำในการใช้

หากจำเป็นต้องรับประทานยาลดกรดร่วมกับ Azithromycin ควรรับประทานยาazithromycinก่อนรับประทานยาลดกรด 1 ชั่วโมง หรือหลังรับประทานยาลดกรดแล้ว 2 ชั่วโมง

ข้อควรระวัง / ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น

Azithromycin สามารถทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติในระบบไฟฟ้าของหัวใจ ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติรุนแรง ตามคำเตือนพิเศษขององค์การอาหารและยาในปี ค.ศ. 2012
ควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากว่า คุณมีภาวะต่อไปนี้เพื่อหลีกเลี่ยงการได้รับยา Azyithromycin

• ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ หรือเต้นช้า
  ระดับ Potassium และ Magnesium ในเลือดไม่ปกติ
  แพ้ยา Azithromycin หรือเคยเจอภาวะที่ยาชนิดนี้กระตุ้นให้เกิดภาวะดีซ่าน (Cholestatic Jaundice) ซึ่งทำให้น้ำดีเก็บที่ตับไม่ได้ เกิดภาวะผิวหนัง ตาหรือเล็บเป็นสีเหลือง
  มีการใช้ยา Pimozide (Orap)

ข้อห้ามใช้

• ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่แพ้ยานี้หรือมีประวัติการแพ้ยาฆ่าเชื้อกลุ่มแมคโครไลด์ (Macrolides) เช่น อีริโทรไมซิน (Erythromycin), คลาริโทรไมซิน (Clarithromycin) หรือแพ้ส่วนประกอบอื่นๆ ของยา
• ห้ามใช้ในโรคติดเชื้อจากไวรัส
• ห้ามใช้ยานี้ในผู้ที่มีประวัติเป็นโรคตับรุนแรง เนื่องจากยานี้ทำให้เกิดอันตรายต่อตับได้ ควรตรวจติดตามการทำงานของตับขณะใช้ยานี้
• ห้ามใช้ยา Azithromycin ร่วมกับยากลุ่มรักษาไมเกรน (เออร์กอต) เนื่องจากทำให้เกิด ergotism ได้

อันตรกิริยากับยาอื่น

• การใช้ยา Azithromycin ร่วมกับยาเหล่านี้ เพิ่มการเกิดพิษต่อหัวใจ (prolong QT interval)
• Amiodarone, Pimozide, Propafenone
• การใช้ยา Azithromycin ร่วมกับยาเหล่านี้ลดความเข้นข้นยา Azithromycin ในเลือด Antacid (Aluminium, magnesium) ทำให้ลดประสิทธิภาพในการรักษา
• การใช้ยา Azithromycin ร่วมกับยาเหล่านี้เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดเลือดออกยาวนานขึ้น Anticoagulant (Coumarin, Warfarin)
• การใช้ยา Azithromycin ร่วมกับยา Colchicine เพิ่มการเกิดปฏิกิริยาที่ไม่พึงประสงค์ของ Colchicine
• การใช้ยา Azithromycin ร่วมกับยา Cyclosporine เพิ่มความเข้มข้นยา Cyclosporine ในเลือด
• การใช้ยา Azithromycin ร่วมกับยา Digoxin เพิ่มระดับยา Digoxin ในเลือดทำให้มีอาการคลื่นไส้ หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ
• การใช้ยา Azithromycin ร่วมกับยา Ergotamineเพิ่มการเกิดพิษเฉียบพลันของสารกลุ่มเออร์กอต หลอดเลือดส่วนปลายหดตัวรุนแรงจนทำให้ขาดออกซิเจนได้

วิธีการเก็บรักษา 

ควรเก็บยาไว้ในที่แห้ง ไม่โดนความร้อนหรือแสง อุณหภูมิไม่เกิน 25 องศาเซลเซียส

แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– hdmall.co.th
– เว็บพบแพทย์
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM