ปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ (Balanitis) คือ อาการบวมอักเสบบริเวณปลายอวัยวะเพศ สามารถเกิดขึ้นได้กับเพศชายในทุกวัย โดยเฉพาะผู้ที่มีหนังหุ้มปลาย และไม่ได้ทำการขลิบอวัยวะเพศ แม้ว่าอาการนี้จะไม่ได้เป็นอันตรายร้ายแรงแต่อย่างใด แต่ถ้าหากทำการขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ และดูแลสุขอนามัยให้สะอาด ก็สามารถช่วยรักษา และป้องกันปลายอวัยวะเพศชายอักเสบได้
สาเหตุของปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ
- การทำความสะอาดอวัยวะเพศไม่ถูกสุขลักษณะ โดยเฉพาะผู้ชายที่มีหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ และยังไม่ได้ทำการขลิบหนังหุ้มปลายออก จะทำให้เกิดการหมักหมมของคราบเหงื่อไคล และจากหยดปัสสาวะ ที่ตกค้าง ส่งผลให้เกิดการระคายเคืองบริเวณปลายอวัยวะเพศได้
- การระคายเคืองจากผลิตภัณฑ์ที่ใช้ทำความสะอาดอวัยวะเพศ ผิวหนังปลายอวัยวะเพศนั้นเป็นส่วนที่อ่อนโยน หากได้รับสารเคมีจึงเป็นสาเหตุให้ปลายอวัยวะเพศอักเสบได้ เช่น การใช้สบู่ที่มีaสารเคมีที่ส่งผลต่อการระคายเคืองต่อปลายอวัยวะเพศชาย หรือการสัมผัสสารเคมีบางชนิด แล้วปัสสาวะก่อนการล้างทำความสะอาดมือ เป็นต้น อีกทั้งการใช้ถุงยางอนามัย สารหล่อลื่น และการตกค้างของสารเคมีในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดกางเกงชั้นใน สามารถส่งผลให้ปลายอวัยวะเพศอักเสบได้เช่นกัน
- การติดเชื้อจากการหมักหมมสิ่งตกค้างที่ปลายอวัยวะเพศ โดยมักจะเกิดจากการติดเชื้อของยีสต์แคนดิดา ส่งผลให้เกิดปลายอวัยวะเพศอักเสบได้
- โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และท่อปัสสาวะอักเสบ เช่น หนองใน เริม หรือมีหนองไหลออกมาจากทางท่อปัสสาวะ มีความเสี่ยงที่จะเกิดการอักเสบของปลายอวัยวะเพศได้
อาการของการอักเสบของปลายอวัยวะเพศชาย
- มีอาการแดง เจ็บ คัน และระคายเคืองบริเวณส่วนปลายของอวัยวะเพศ ปลายอวัยวะเพศมีผื่นแดง โดยอาจเป็นปื้นแดงเพียงเล็กน้อยหรือลามทั่วทั้งปลายอวัยวะเพศ
- รู้สึกเจ็บขณะปัสสาวะ
- มีหนองหรือน้ำสีเหลืองข้นไหลออกมาจากปลายอวัยวะเพศ
- อวัยวะเพศมีกลิ่นเหม็น
- ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงอาจไม่สามารถร่นหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศขึ้นและลงได้ตามปกติ
หากมีอาการข้างต้นหรือสงสัยว่าเป็นโรค Balanitis ควรไปพบแพทย์ เพื่อตรวจให้แน่ใจว่าไม่ใช่อาการของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่มีความรุนแรง และเข้ารับการรักษาได้อย่างเหมาะสมทันการณ์
การรักษาปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ
- การทำความสะอาดอวัยวะเพศให้ถูกสุขลักษณะ โดยการร่นหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ และใช้น้ำสะอาดล้าง ไม่ควรล้างแบบรุนแรงจนเกินไป หลังจากนั้นก็ซับอวัยวะเพศให้แห้งใส่กางเกงชั้นในตามปกติ
- การใช้ยาสเตียรอยด์ชนิดทาภายนอกสามารถบรรเทาอาการปลายอวัยวะเพศชายอักเสบได้
- ปลายอวัยวะเพศชายอักเสบจากการแพ้สารเคมี สามารถรักษาด้วยครีมสเตียรอยด์อ่อน ๆ ผสมกับยาปฏิชีวนะ
- ปลายอวัยวะเพศชายอักเสบจากการติดเชื้อราแคนดิดา สามารถรักษาด้วยยาฆ่าเชื้อราปลายอวัยวะเพศชายอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย สามารถรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ
- ในผู้ป่วยปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ ที่มีภาวะหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศตีบ (Phimosis) แพทย์จะทำการผ่าตัดขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศออก
การป้องกันปลายอวัยวะเพศชายอักเสบ
- การทำความสะอาดอวัยวะเพศให้ถูกสุขลักษณะเป็นประจำ ทุกครั้งหลังทำกิจกรรม เช่น หลังการออกกำลังกาย หลังมีเพศสัมพันธ์ เป็นต้น
- หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่ระคายเคืองต่ออวัยวะเพศ
- ล้างมือทุกครั้งก่อนทำการปัสสาวะ
- เลือกใช้ถุงยางอนามัยให้เหมาะสมในการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
- หากมีหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำการขลิบหนังหุ้มปลายออก
ภาวะแทรกซ้อนของการอักเสบของปลายอวัยวะเพศชาย
โรค Balanitis หากเป็นแล้วเกิดการอักเสบหรือติดเชื้อเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ขึ้นได้ เช่น
- เกิดแผลเป็นที่ท่อปัสสาวะและทำให้ท่อปัสสาวะตีบแคบ
- ภาวะหนังหุ้มปลายตีบ อาจทำให้รู้สึกเจ็บในขณะร่นหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ หรือร่นขึ้นลงได้ยาก
- เลือดไหลเวียนไปยังอวัยวะเพศไม่เพียงพอ
- เสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งองคชาต
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– โรงพยาบาลเพชรเวช
– web pobpad
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM