ยา Losartan (ลอซาร์แทน) ลดความดันโลหิต ข้อมูล ข้อบ่งใช้ ผลข้างเคียง

ยา Losartan (ลอซาร์แทน) ใช้สำหรับรักษาโรคความดันโลหิตสูง เป็นยาในกลุ่ม Angiotensin receptor blockers (ARBs) ที่ออกฤทธิ์ขยายหลอดเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนได้ง่ายขึ้น ใช้ช่วยปกป้องไตไม่ให้ถูกทำลายจากโรคเบาหวาน และยังใช้เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือดสมอง (Strokes) ในผู้ป่วยที่มีความดันโลหิตสูงและผู้ป่วยที่มีหัวใจโต เมื่อความดันโลหิตลดลงจะช่วยป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง โรคกล้ามเนื้อหัวใจตายจากการขาดเลือด และโรคไต

สรรพคุณของยา Losartan

• รักษาความดันโลหิตสูง: ช่วยลดความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของโรคหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงโรคหลอดเลือดสมอง (stroke) และโรคไต
• รักษาภาวะหัวใจล้มเหลว: ใช้ในการรักษาและป้องกันภาวะหัวใจล้มเหลว โดยช่วยให้หัวใจทำงานได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
• ป้องกันโรคไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2: ลดความเสี่ยงของโรคไตและการเสื่อมของไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีโปรตีนในปัสสาวะ

กลไกการออกฤทธิ์ยา Losartan

Losartan เป็นยาที่อยู่ในกลุ่ม angiotensin II receptor blockers (ARBs) ซึ่งทำงานโดยการบล็อกการทำงานของแองจิโอเทนซิน II (angiotensin II) ซึ่งเป็นสารเคมีในร่างกายที่มีบทบาทในการเพิ่มความดันโลหิต

• Losartan ทำงานโดยการบล็อกตัวรับแองจิโอเทนซิน II ชนิด AT1 ซึ่งจะป้องกันไม่ให้แองจิโอเทนซิน II สามารถเพิ่มความดันโลหิตได้
• การลดการทำงานของแองจิโอเทนซิน II ยังช่วยลดการหลั่งแอลโดสเตอโรน ซึ่งจะช่วยลดปริมาณโซเดียมและน้ำในร่างกาย และลดความดันโลหิต
• ผลของการบล็อกตัวรับแองจิโอเทนซิน II จะช่วยขยายหลอดเลือด ลดความดันโลหิต และป้องกันภาวะหัวใจล้มเหลว

ปริมาณการใช้ยา Losartan

ตัวอย่างปริมาณการใช้ยา Losartan เพื่อรักษาอาการต่าง ๆ เช่น

1. ภาวะความดันโลหิตสูง

ผู้ใหญ่ และเด็กอายุตั้งแต่ 6 ปีขึ้นไปที่มีน้ำหนักตัวมากกว่า 50 กิโลกรัม รับประทานยาวันละครั้ง ครั้งละ 50 มิลลิกรัม หรือแพทย์อาจเพิ่มเป็น 100 มิลลิกรัม วันละครั้ง

เด็กอายุตั้งแต่ 6 ปีขึ้นไป และมีน้ำหนักตัวในช่วง 20–50 กิโลกรัม เริ่มให้ยาจาก 0.7 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัวเป็นกิโลกรัม และให้ยาไม่เกิน 50 มิลลิกรัม/วัน

2. ลดความเสียหายของไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

ผู้ใหญ่ เริ่มจากรับประทานยาวันละครั้ง ครั้งละ 50 มิลลิกรัม หรือแพทย์อาจเพิ่มเป็น 100 มิลลิกรัม วันละครั้ง ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับการตอบสนองของระดับความดันโลหิต

3. ภาวะหัวใจล้มเหลว

ผู้ใหญ่ เริ่มจากรับประทานยา วันละครั้ง ครั้งละ 12.5 มิลลิกรัม ในระหว่างการรักษาอาจปรับขนาดยาเพิ่มขึ้นสูงสุดไม่เกิน 150 มิลลิกรัม วันละครั้ง ขึ้นอยู่กับการตอบสนองและการทนต่อยาของผู้ป่วย

วิธีใช้ยา Losartan

ยามีหลายขนาด เช่น 25 mg, 50 mg และ 100 mg ส่วนใหญ่แพทย์จะสั่งยา Losartan 50 mg ในการรักษาทั่วไป

รับประทานยานี้ตามแพทย์สั่ง โดยทั่วไปจะรับประทานวันละ 1 ครั้ง ก่อนหรือหลังอาหารตามที่แพทย์กำหนด ขนาดยาที่คุณได้รับจะขึ้นกับสภาวะโรคและการตอบสนองต่อการรักษาของคุณ

• อ่านคำแนะนำในการใช้ยาที่ได้รับจากเภสัชกรก่อนใช้ยานี้ และในทุกครั้งที่มารับยาซ้ำ หากมีคำถามใดๆ ให้สอบถามจากแพทย์หรือเภสัชกร
• ถ้าคุณใช้ยา Losartan รูปแบบยาน้ำ ให้เขย่าขวดก่อนใช้ยาทุกครั้ง และให้ตวงยาโดยใช้ช้อนตวงยา/อุปกรณ์ตวงยาโดยเฉพาะ อย่าใช้ช้อนรับประทานอาหารตวงยาเพราะอาจทำให้ได้รับขนาดยาไม่ถูกต้องได้
• ให้รับประทานยานี้เป็นประจำเพื่อให้ได้ประโยชน์จากยาเต็มที่ แนะนำให้รับประทานยาในเวลาเดียวกันของทุกวันเพื่อป้องกันการลืมรับประทานยา คุณจะต้องใช้ยานี้อย่างต่อเนื่องแม้ว่าจะรู้สึกดีขึ้นแล้วก็ตาม เพราะผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงส่วนใหญ่จะไม่มีอาการใดๆ

ปฏิกิริยาระหว่างยา Losartan กับยาอื่น

ก่อนใช้ยา ผู้ป่วยต้องแจ้งให้แพทย์ทราบประวัติทางการแพทย์ และยารักษาตัวอื่นที่กำลังใช้อยู่เสมอ เนื่องจากยาบางชนิดอาจทำปฏิกิริยากับ Losartan จนส่งผลกระทบที่เป็นอันตรายได้ โดยแพทย์จะแนะนำว่าควรเริ่มใช้ยาหรือควรหยุดใช้ยาชนิดใด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากผู้ป่วยกำลังใช้ยารักษาดังต่อไปนี้

• ยาขับปัสสาวะ (Diuretic)
• ยารักษาความดันโลหิตชนิดอื่น
• ยาลิเทียม (Lithium)
• ยาต้านอาการอักเสบในกลุ่มที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) เช่น แอสไพริน (Aspirin) ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) นาพรอกเซน (Naproxen) ไดโคลฟีแนค (Diclofenac) เซเลโคซิบ (Celecoxib) อินโดเมทาซิน (Indomethacin) หรือ มีลอกซิแคม (Meloxicam) เป็นต้น

ใครบ้างที่ไม่ควรใช้ยา Losartan

สภาวะต่อไปนี้ถือเป็นข้อห้ามในการใช้ยา Losartan ดังนั้นต้องแจ้งแพทย์ทราบหากคุณมีสภาวะดังต่อไปนี้

• มีโพแทสเซียมในเลือดสูง
• หลอดเลือดแดงที่ไตตีบแคบ (Renal artery stenosis)
• ความดันโลหิตต่ำผิดปกติ
• เป็นโรคตับ
• ไตบกพร่องเล็กน้อยถึงปานกลาง
• กำลังตั้งครรภ์
• มีปริมาณเลือดในร่างกายลดลง
• แพ้ยา Losartan
• แพ้ยาในกลุ่ม Angiotensin receptor antagonist (ARB) ตัวอื่นๆ

ผลข้างเคียงของยา Losartan

• อาการข้างเคียงที่อาจเกิดจากการใช้ยา Losartan คือ เวียนศีรษะ หรือหน้ามืด ซึ่งเกิดจากการที่ร่างกายกำลังปรับตัวกับการใช้ยาอยู่ หากอาการเหล่านี้ไม่ดีขึ้นหรือมีอาการแย่ลง ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทันที
• เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดอาการวิงเวียนศีรษะ และอาการหน้ามืด ให้ค่อยๆ ลุกขึ้นช้าๆ เมื่อเปลี่ยนจากท่านั่ง หรือจากท่านอน
• โปรดจำไว้ว่า การที่แพทย์สั่งยานี้ให้กับคุณ เพราะว่าแพทย์ได้ประเมินแล้วว่าคุณจะได้รับประโยชน์จากยานี้มากกว่าความเสี่ยงต่อการเกิดอาการข้างเคียง ผู้ป่วยหลายรายที่ใช้ยานี้ไม่เกิดอาการข้างเคียงร้ายแรงจากยา
• แม้ว่ายา Losartan อาจช่วยป้องกันปัญหาที่เกิดขึ้นกับไต หรือใช้รักษาผู้ป่วยที่มีปัญหาที่ไตอยู่ก่อนแล้ว แต่มีความเป็นไปได้ที่ยาจะทำให้เกิดโรคไตอย่างร้ายแรง หรือทำให้อาการของโรคไตแย่ลงได้เช่นกัน ดังนั้นแพทย์จะให้คุณตรวจการทำงานของไตระหว่างใช้ยา Losartan และให้แจ้งแพทย์ทันทีถ้าคุณมีอาการที่บ่งบอกว่ามีปัญหาที่ไตเกิดขึ้น เช่น มีการเปลี่ยนแปลงปริมาณปัสสาวะ
• ปฏิกิริยาการแพ้ยานี้ เป็นเรื่องที่พบได้น้อย อย่างไรก็ตามถ้าเกิดอาการใดๆ ของการแพ้ยาให้รีบไปพบแพทย์ทันที ได้แก่ ผื่น คัน/บวม (โดยเฉพาะที่หน้า ลิ้น คอ) เวียนศีรษะรุนแรง หายใจลำบาก
• อาการข้างเคียงที่กล่าวไว้ข้างต้นไม่ใช่อาการข้างเคียงทั้งหมดที่อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นถ้าคุณมีอาการผิดปกติใดๆ ที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้น ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

แจ้งแพทย์ทันทีถ้าคุณมีอาการข้างเคียงที่พบได้น้อย แต่ร้ายแรง ได้แก่

• หน้ามืด เป็นลม
• มีอาการของภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูง เช่น กล้ามเนื้ออ่อนแรง หัวใจเต้นช้า หัวใจเต้นผิดจังหวะ

ข้อควรระวังในการใช้ยา Losartan

• ถ้าคุณแพ้ยา Losartan หรือแพ้สิ่งอื่นๆ ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบก่อนได้รับยานี้ ผลิตภัณฑ์ยานี้อาจประกอบด้วยสารไม่ออกฤทธิ์อื่นซึ่งอาจเป็นสาเหตุของการแพ้หรือปัญหาอื่นได้ ให้ปรึกษาเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
• ยา Losartan อาจทำให้วิงเวียนศีรษะ โดยแอลกอฮอล์จะทำให้อาการวิงเวียนศีรษะเป็นมากขึ้น ห้ามขับรถ ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร หรือทำกิจกรรมใดๆ ที่ต้องอาศัยการตื่นตัว จนกว่าคุณจะทำกิจกรรมดังกล่าวได้อย่างปลอดภัย และแนะนำให้จำกัดการดื่มแอลกอฮอล์
• ยา Losartan อาจเพิ่มระดับโพแทสเซียมในเลือดได้ ดังนั้นก่อนใช้ยา/อาหารเสริมโพแทสเซียม ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อน
• ก่อนเข้ารับการผ่าตัด ให้แจ้งแพทย์หรือทันตแพทย์ทราบเกี่ยวกับรายการยา อาหารเสริม และสมุนไพรที่กำลังใช้อยู่
• ไม่แนะนำให้ใช้ยา Losartan ระหว่างตั้งครรภ์ เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้ ปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
• ยังไม่ทราบแน่ชัดว่ายานี้ผ่านไปยังน้ำนมหรือไม่ ดังนั้นให้ปรึกษาแพทย์ก่อนให้นมบุตร

ก่อนการใช้ยา Losartan ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบเกี่ยวกับประวัติทางการแพทย์ของคุณ โดยเฉพาะถ้าคุณ

• เป็นโรคตับ
• มีการสูญเสียน้ำและเกลือแร่จากร่างกายในปริมาณมาก (ร่างกายขาดน้ำ หรือ Dehydration)

คำเตือนในการใช้ยา Losartan

• การใช้ยา Losartan ระหว่างตั้งครรภ์ อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้ (อาจถึงแก่ชีวิต) ดังนั้นต้องคุมกำเนิดระหว่างใช้ยานี้ โดยให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับข้อมูลเพิ่มเติมและวิธีในการคุมกำเนิดที่เชื่อถือได้ระหว่างใช้ยานี้ หากคุณวางแผนจะตั้งครรภ์ กำลังตั้งครรภ์ หรือคิดว่าตนเองอาจจะตั้งครรภ์ ให้รีบแจ้งแพทย์ทันที
• ห้ามแบ่งยานี้ให้ผู้อื่นใช้
• การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น การเข้าโปรแกรมเพื่อฝึกผ่อนคลายความเครียด การออกกำลังกาย การปรับเปลี่ยนการรับประทานอาหาร อาจช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของการใช้ยานี้ ดังนั้นให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่อาจเป็นประโยชน์ต่อคุณ
• ควรมีการตรวจติดตามทางห้องปฏิบัติการ และ/หรือการตรวจทางการแพทย์อื่นๆ ระหว่างใช้ยานี้ เช่น ตรวจการทำงานของไต, ตรวจระดับโพแทสเซียมในเลือด ดังนั้นให้ไปพบแพทย์ตามนัดเป็นประจำ และปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
• คุณต้องวัดความดันโลหิตเป็นประจำระหว่างใช้ยานี้ โดยให้เรียนรู้วิธีการวัดความดันโลหิตด้วยตนเอง และนำผลการวัดนั้นมาให้แพทย์ดูด้วย