ยา Diltiazem (ดิลไทอะเซม) – ข้อมูล ข้อบ่งใช้ ผลข้างเคียง

Diltiazem (ดิลไทอะเซม) เป็นยากลุ่มแคลเซียมแชนแนลบล็อกเกอร์ (Calcium Channel Blocker) มีกลไกการออกฤทธิ์โดยช่วยไม่ให้หัวใจทำงานหนักเกินไปและช่วยให้หลอดเลือดขยายตัวมากขึ้นเพื่อเพิ่มการลำเลียงเลือดและออกซิเจนไปสู่หัวใจ ยานี้ใช้รักษาภาวะความดันโลหิตสูง ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะบางชนิด อาการเจ็บหน้าอก และอาจใช้รักษาโรคอื่น ๆ ตามดุลยพินิจของแพทย์

ข้อบ่งใช้

• รักษาโรค/ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด (Angina pectoris)
• รักษาโรคความดันโลหิตสูง (Hypertension)
• รักษาโรค/อาการหัวใจเต้นผิดจังหวะ (Cardiac arrhythmias)

กลไกการออกฤทธิ์

กลไกการออกฤทธิ์ของยาดิลไทอะเซมคือ ตัวยาจะช่วยขยายหลอดเลือดแดงโดยออกฤทธิ์ยับยั้งการดูดซึมประจุแคลเซียมในบริเวณผนังหลอดเลือดแดงและกล้ามเนื้อหัวใจ นอกจากนี้ยังช่วย เพิ่มปริมาณออกซิเจนที่ไปหล่อเลี้ยงหัวใจได้มากขึ้น จากกลไกดังกล่าวส่งผลให้เกิดฤทธิ์การรักษา ตามสรรพคุณ

รูปแบบการจัดจำหน่าย

• ยาเม็ด ขนาด 30, 60 และ 120 มิลลิกรัม/เม็ด
• ยาแคปซูล ขนาด 90, 100, 120, 180, 200, 240, 300 และ 360 มิลลิกรัม/แคปซูล
• ยาฉีด ขนาด 10 และ 50 มิลลิกรัม/ขวด

ปริมาณการใช้ยา Diltiazem

ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยาขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยมีตัวอย่างการใช้ยา ดังนี้

ความดันโลหิตสูง

• ผู้ใหญ่ รับประทานยาปริมาณเริ่มต้นครั้งละ 90–120 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง เพิ่มปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 360 มิลลิกรัม/วัน
• ผู้สูงอายุ รับประทานยาปริมาณเริ่มต้น 120 มิลลิกรัม/วัน โดยรับประทานวันละ 1 ครั้งหรือแบ่งรับประทานวันละ 2 ครั้ง อาจเพิ่มปริมาณยาอย่างระมัดระวังในกรณีที่มีอัตราการเต้นของหัวใจมากกว่า 50 ครั้ง/นาที

เจ็บหน้าอกจากหัวใจขาดเลือด

• ผู้ใหญ่ รับประทานยาปริมาณเริ่มต้นครั้งละ 60 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง จากนั้นเพิ่มปริมาณเป็น 360 มิลลิกรัม/วัน หรือเพิ่มปริมาณสูงไม่เกิน 480 มิลลิกรัม/วัน
• ผู้สูงอายุ รับประทานยาปริมาณเริ่มต้น 120 มิลลิกรัม/วัน โดยรับประทานวันละ 1 ครั้งหรือแบ่งรับประทานวันละ 2 ครั้ง อาจเพิ่มปริมาณยาอย่างระมัดระวังในกรณีที่มีอัตราการเต้นของหัวใจมากกว่า 50 ครั้ง/นาที

โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ

• ผู้ใหญ่ ฉีดยาปริมาณเริ่มต้น 250 ไมโครกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยฉีดยาเข้าทางหลอดเลือดเป็นเวลาประมาณ 2 นาที อาจฉีดเพิ่มหลังจากผ่านไป 15 นาที ในปริมาณ 350 ไมโครกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

สำหรับผู้ป่วยหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ (Atrial Flutter: AF) หยดยาเข้าหลอดเลือดดำปริมาณเริ่มต้น 5–10 มิลลิกรัม/ชั่วโมง อาจเพิ่มเป็น 5 มิลลิกรัม/ชั่วโมง หรือเพิ่มปริมาณไม่เกิน 15 มิลลิกรัม/ชั่วโมง และให้ยาต่อเนื่องเป็นระยะเวลาไม่เกิน 24 ชั่วโมง

ข้อควรระวังในการใช้ยา

• ระมัดระวังการใช้ยานี้ในหญิงตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร เนื่องจากยังไม่มีข้อมูลยืนยันความปลอดภัย

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Diltiazem

การใช้ยา Diltiazem อาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ คัดจมูก ไอ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องผูก ท้องเสีย อ่อนเพลีย มีผื่นขึ้น ผิวหนังแดง เป็นต้น หากอาการดังกล่าวไม่หายไปหรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน ผู้ป่วยควรไปพบแพทย์

หากเกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงต่อไปนี้ ควรไปพบแพทย์ทันที

• อาการแพ้ยา เช่น ผื่น คัน หน้าบวม ลิ้นบวม คอบวม เวียนศีรษะรุนแรง หายใจลำบาก เป็นต้น
• เจ็บหน้าอก
• หัวใจเต้นช้า ใจสั่น
• หายใจไม่อิ่ม หายใจลำบาก
• วิงเวียนศีรษะคล้ายจะหมดสติ
• ตับทำงานผิดปกติ อาจมีอาการบ่งชี้ เช่น เบื่ออาหาร คลื่นไส้ ปวดท้องส่วนบน อ่อนเพลีย มีเลือดออกหรือเกิดรอยช้ำได้ง่าย ปัสสาวะสีเข้ม อุจจาระสีซีด ดีซ่าน คัน เป็นต้น

การเก็บรักษา

ควรเก็บยาไว้ในที่แห้ง ไม่โดนความร้อนหรือแสง เก็บในภาชนะบรรจุเดิมที่ได้รับมา

แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– haamor.com
– เว็บพบแพทย์
– papahayomhospital.com
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM