Enalapril (อีนาลาพริล) คือยาต้านเอนไซม์เอซีอี (Angiotensin Converting Enzyme Inhibitors: ACE Inhibitors) ใช้รักษาความดันโลหิตสูงในผู้ใหญ่และเด็กอายุ 1 ขวบขึ้นไป ภาวะหัวใจล้มเหลวในผู้ใหญ่ ทั้งยังใช้ในการรักษาความผิดปกติของหัวใจห้องล่างซ้ายซึ่งทำหน้าที่ส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายด้วยเช่นกัน
Enalapril ใช้ได้ทั้งแบบตัวเดียว และใช้ร่วมกับยาอื่น ๆ เพื่อรักษาความดันโลหิตสูง ภาวะหัวใจล้มเหลว และภายหลังการเกิดภาวะหัวใจวาย ซึ่งช่วยให้การทำงานของหัวใจดียิ่งขึ้น โดยขยายหลอดเลือดจากการยับยั้ง Angiotensin Converting Enzyme ทั้งนี้ ยานี้มีทั้งในรูปแบบรับประทาน (ยาเม็ดและยาน้ำ) และสารละลาย โดยสารละลายมักใช้ในกรณีที่ไม่สามารถรักษาด้วยยารูปแบบรับประทานได้
รูปแบบและส่วนประกอบของยา Enalapril
อีนาลาพริล (enalapril) เป็นยาในกลุ่มยาต้านเอนไซม์เอซีอี (ACE inhibitor) เป็นรูปแบบยาเม็ดที่มีปริมาณ 4 ขนาด ประกอบด้วยอีนาลาพริล ขนาด 2.5, 5, 10 และขนาด 20 มิลลิกรัม
ข้อบ่งใช้
- รักษาโรคความดันโลหิตสูง โดยจะใช้เป็นยาเดี่ยวหรือใช้ร่วมกับยาขับปัสสาวะกลุ่มไทอะ ไซด์ (Thiazide – type diuretics)
- รักษาโรคหัวใจล้มเหลว แพทย์มักจะใช้ร่วมกับยาขับปัสสาวะ และยาในกลุ่มดิจิตัลลิส (Digitalis: ยาควบคุมการเต้นของหัวใจเช่น Digoxin)
กลไกการออกฤทธิ์
- ยาอีนาลาพริลมีกลไกการออกฤทธิ์ โดยตัวยาจะยับยั้งการทำงานของ Angiotensincon verting enzyme (เอนไซม์ควบคุมการบีบตัวของหลอดเลือดแดง) ส่งผลให้ร่างกายไม่สามารถเปลี่ยนสารตั้งต้นที่ควบคุมการบีบตัวของหลอดเลือดแดง (Angiotensin I) ไปเป็นสาร Angiotensin II ที่ควบคุมการบีบตัวของหลอดเลือดแดงได้ ด้วยกลไกนี้จึงลดภาวะการหดตัว/บีบตัวของหลอดเลือดแดง และส่งผลให้ลดความดันโลหิตของร่างกายในที่สุด
ปริมาณการใช้ยา Enalapril
ความดันโลหิตสูง
ผู้ใหญ่
ยารับประทาน ปริมาณเริ่มต้น 5 มิลลิกรัม รับประทาน 1 ครั้งต่อวัน
ปริมาณต่อเนื่อง 10-40 มิลลิกรัม รับประทาน 1 ครั้งต่อวัน หรือแบ่งเป็น 2 ครั้งต่อวัน
ปริมาณสูงสุด 40 มิลลิกรัม รับประทาน 1 ครั้งต่อวัน หรือแบ่งเป็น 2 ครั้งต่อวัน
กรณีใช้ร่วมกับยาขับปัสสาวะ (Diuretics)
ปริมาณเริ่มต้น 2.5 มิลลิกรัม รับประทาน 1 ครั้งต่อวัน
ควรหยุดใช้ยาขับปัสสาวะ 2-3 วันก่อนเริ่มใช้ Enalapril
สารละลาย
ฉีดสารละลายเข้าหลอดเลือดปริมาณ 1.25-5 มิลลิกรัมเป็นเวลา 5 นาที ทุก ๆ 6 ชั่วโมง
การตอบสนองทางการรักษามักเกิดขึ้นภายใน 15 นาทีหลังการฉีดสารละลาย
เด็ก
ยารับประทาน ปริมาณเริ่มต้น 0.8 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมต่อวัน (สูงสุด 5 กิโลกรัม) รับประทาน 1 ครั้งต่อวันหรือแบ่งเป็น 2 ครั้งต่อวัน
หมายเหตุ:
- ปริมาณยาอาจปรับเปลี่ยนได้ตามการตอบสนองของผู้ป่วย
- ไม่ควรใช้ยาในทารกแรกเกิดและผู้ป่วยเด็กที่มีอัตราการกรองไต (Glomerular Filtration Rate) ต่ำกว่า 30 มิลลิลิตรต่อนาที ทั้งยังไม่มีการประเมินการใช้ยาเกิน 0.58 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (40 มิลลิกรัม) ในผู้ป่วยเด็กอีกด้วย
ภาวะหัวใจล้มเหลว
ผู้ใหญ่
ยารับประทาน ปริมาณเริ่มต้น 2.5 มิลลิกรัม รับประทาน 1 ครั้งต่อวัน
ปริมาณต่อเนื่อง 2.5-20 มิลลิกรัม โดยแบ่งรับประทาน 2 ครั้งต่อวัน
ปริมาณสูงสุด 40 มิลลิกรัม โดยแบ่งรับประทาน 2 ครั้งต่อวันครั้ง
หมายเหตุ:
- ปริมาณยาอาจเพิ่มขึ้นตามระยะเวลาและปริมาณที่ผู้ป่วยสามารถรับได้
- แพทย์มักใช้ยานี้รักษาร่วมกับยาขับปัสสาวะและยาดิจิตาลิส (Digitalis)
- ความผิดปกติของหัวใจห้องล่างซ้าย (Left Ventricular Dysfunction)
ผู้ใหญ่
ยารับประทาน ปริมาณเริ่มต้น 2.5 มิลลิกรัม รับประทาน 2 ครั้งต่อวัน
ปริมาณต่อเนื่อง 20 มิลลิกรัม โดยแบ่งรับประทาน 2 ครั้งต่อวัน
หมายเหตุ:
- ผู้ป่วยควรลดปริมาณยาขับปัสสาวะลง เพราะอาจทำให้เกิดความดันโลหิตต่ำได้
- ภายหลังผู้ป่วยรับประทานยาเป็นเวลา 2 ชั่วโมง จะเริ่มเห็นการตอบสนองต่อยา แพทย์ควรสังเกตอาการผู้ป่วยจนกว่าระดับความดันโลหิตจะคงที่ โดยควรใช้เวลาสังเกตอาการอย่างน้อย 1 ชั่วโมง
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Enalapril
- มึนงงหรือหน้ามืด
- รู้สึกเหนื่อย
- ไอ
- ผลข้างเคียงที่พบและควรไปพบแพทย์ ได้แก่
- หัวใจเต้นแรง
- เวียนศีรษะคล้ายจะเป็นลม
- เม็ดเลือดขาวต่ำลง อาจพบอาการอักเสบหรือติดเชื้อ เช่น เจ็บช่องปากขณะกลืนอาหาร รู้สึกเหนื่อยหรืออ่อนล้า รู้สึกหนาว มีไข้ ไอ หรือมีอาการคล้ายไข้หวัด หายใจลำบาก หรือติดขัด
- ความผิดปกติของไต อาจพบปัสสาะวะน้อย เจ็บปวดขณะปัสสาวะหรือปัสสาวะลำบาก บวมที่เท้าหรือข้อเท้า เหนื่อย หายใจลำบาก
- ผลข้างเคียงที่ควรรีบพบแพทย์ทันที ได้แก่
- หายใจลำบาก
- มีอาการบวมบริเวณใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้นหรือช่องคอ
- ปวดท้องรุนแรง
- ผื่น
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– เว็บพบแพทย์
– hellokhunmo.com
– haamor.com
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM