​Etoricoxib (อีโตริคอกซิบ)  ยาแก้ปวดข้อกระดูก และรักษาอักเสบกล้ามเนื้อ  ข้อบ่งใช้ และข้อควรระวัง

โรคข้อเสื่อม (OA) เป็นภาวะที่พบบ่อยโดยเฉพาะในผู้สูงอายุ เกิดจากการที่กระดูกอ่อนบริเวณข้อสึกหรอหรือเสื่อมสภาพตามกาลเวลา ทำให้กระดูกบริเวณข้อต่อเสียดสีกันโดยตรง ส่งผลให้เกิดอาการ ปวด บวม ตึงข้อ และขยับลำบาก

การรักษาโรคข้อเสื่อมในปัจจุบันมุ่งเน้นไปที่ การบรรเทาอาการปวดและลดการอักเสบของข้อ ซึ่งหนึ่งในยาที่มีบทบาทสำคัญคือ Etoricoxib (อีโตริคอกซิบ)

Etoricoxib เป็นยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) ที่มีฤทธิ์จำเพาะในการยับยั้งเอนไซม์ COX-2 ซึ่งมีบทบาทในการสร้างสารพรอสตาแกลนดิน (prostaglandins) ที่กระตุ้นให้เกิดการอักเสบ ปวด และบวม โดยไม่รบกวนการทำงานของเอนไซม์ COX-1 ที่ช่วยปกป้องเยื่อบุกระเพาะอาหาร ทำให้ Etoricoxib มีแนวโน้ม ลดผลข้างเคียงที่กระเพาะอาหาร เมื่อเทียบกับ NSAIDs ทั่วไป เช่น Ibuprofen หรือ Diclofenac 

ซึ่งในปัจจุบัน ยา Etoricoxib มีหลายยี่ห้อ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของแพทย์หรือเภสัชกรในการนำจ่ายให้คนไข้  ตัวอย่างยาที่นำนิยม เช่น

• etoricoxib sandoz 120 mg
• exib 90 mg
• arcoxia 200 mg

กลไกโดยละเอียด:

1.     ยับยั้งเอนไซม์ Cyclooxygenase-2 (COX-2)

• COX-2 เป็นเอนไซม์ที่มีบทบาทสำคัญในการสร้าง สารพรอสตาแกลนดิน (Prostaglandins)
• Prostaglandins เหล่านี้เกี่ยวข้องกับ
  • การอักเสบ
  • ความเจ็บปวด
  • อาการบวม
  • ไข้

เมื่อ Etoricoxib ยับยั้ง COX-2 การสร้าง prostaglandins ลดลง ส่งผลให้ ลดอาการปวดและอักเสบ

2.     ไม่รบกวนเอนไซม์ COX-1 มากนัก

• COX-1 มีบทบาทในการ ปกป้องเยื่อบุกระเพาะอาหาร และ ควบคุมการทำงานของเกล็ดเลือด
• NSAIDs ทั่วไป เช่น ibuprofen, diclofenac ยับยั้งทั้ง COX-1 และ COX-2 → จึงมีผลข้างเคียงต่อกระเพาะอาหาร

แต่ Etoricoxib ยับยั้งเฉพาะ COX-2 จึงมีแนวโน้มทำให้ ระคายเคืองกระเพาะอาหารน้อยกว่า

สรุปกลไกแบบเข้าใจง่าย:

ข้อบ่งใช้

Etoricoxib ใช้สำหรับบรรเทาอาการปวดและอักเสบในภาวะต่าง ๆ เช่น:

• โรคข้อเสื่อม (Osteoarthritis): ช่วยลดอาการปวดและอักเสบในข้อ​
• โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid Arthritis): บรรเทาอาการปวดและอักเสบที่เกิดจากภูมิคุ้มกันทำลายข้อต่อ​
• โรคข้อสันหลังอักเสบยึดติด (Ankylosing Spondylitis): ลดการอักเสบของข้อสันหลัง​
• โรคเกาต์เฉียบพลัน (Acute Gouty Arthritis): บรรเทาอาการปวดและอักเสบที่เกิดขึ้นอย่างเฉียบพลันจากการสะสมของกรดยูริกในข้อ​
• อาการปวดหลังการผ่าตัดทางทันตกรรม: ช่วยลดอาการปวดหลังการทำฟันหรือผ่าตัดช่องปาก ​

ขนาดและวิธีการใช้

ขนาดยาที่แนะนำขึ้นอยู่กับภาวะที่รักษา:

• โรคข้อเสื่อม: รับประทาน 30 มก. วันละครั้ง หากจำเป็นอาจเพิ่มเป็น 60 มก. วันละครั้ง​
• โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์และข้อสันหลังอักเสบยึดติด: รับประทาน 60 มก. วันละครั้ง หากจำเป็นอาจเพิ่มเป็น 90 มก. วันละครั้ง​
• โรคเกาต์เฉียบพลัน: รับประทาน 120 มก. วันละครั้ง ติดต่อกันไม่เกิน 8 วัน​
• อาการปวดหลังการผ่าตัดทางทันตกรรม: รับประทาน 90 มก. วันละครั้ง ติดต่อกันไม่เกิน 3 วัน ​

หมายเหตุ: ควรใช้ขนาดยาต่ำสุดที่มีประสิทธิภาพและใช้ในระยะเวลาสั้นที่สุดเท่าที่จำเป็น​ และความปรึกษาแพทย์และเภสัชกรอย่างเคร่งครัด ไม่ควรซื้อยากินเอง โดยที่ไม่ได้รับคำแนะนำ

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น

ผลข้างเคียงทั่วไป:

• ปวดศีรษะ​
• ปวดท้องหรือไม่สบายท้อง​
• ท้องผูกหรือท้องเสีย​
• ความดันโลหิตสูง​
• บวมที่ขา ข้อเท้า หรือเท้า ​

ผลข้างเคียงร้ายแรง (พบไม่บ่อย):

• แผลหรือเลือดออกในกระเพาะอาหาร​
• ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ เช่น หัวใจวายหรือโรคหลอดเลือดสมอง
• ปฏิกิริยาภูมิแพ้รุนแรง เช่น ผื่นแดง คัน บวม หรือหายใจลำบาก

หากพบอาการข้างเคียงที่รุนแรง ควรหยุดยาและปรึกษาแพทย์ทันที

ข้อควรระวัง

• โรคหัวใจและหลอดเลือด: การใช้ Etoricoxib อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหัวใจวายหรือโรคหลอดเลือดสมอง โดยเฉพาะเมื่อใช้ขนาดสูงหรือเป็นเวลานาน ​
• โรคทางเดินอาหาร: ควรระวังการใช้ในผู้ที่มีประวัติโรคแผลในกระเพาะอาหารหรือเลือดออกในทางเดินอาหาร ​
• โรคตับหรือไต: ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับตับหรือไตควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา​
• สตรีมีครรภ์หรือให้นมบุตร: ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาในระหว่างตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร เว้นแต่แพทย์จะเห็นว่าจำเป็น ​

การเก็บรักษา

• เก็บยาในอุณหภูมิห้อง หลีกเลี่ยงความชื้นและแสงแดดโดยตรง​
• เก็บยาให้พ้นมือเด็ก

         โดยสรุป Etoricoxib เป็นยาในกลุ่ม COX-2 inhibitor ที่มีประสิทธิภาพในการลดอาการ ปวดข้อและอักเสบ โดยเฉพาะในผู้ป่วยโรคข้อเสื่อมหรือข้ออักเสบรูมาตอยด์ และยังเหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาทางกระเพาะอาหารจาก NSAIDs ทั่วไป อย่างไรก็ตามควรใช้ภายใต้ คำแนะนำของแพทย์ โดยเฉพาะในผู้ที่มีความเสี่ยงต่อโรคหัวใจหรือโรคตับ ไต

แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– Patient.info – Etoricoxib for pain and inflammation-ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการใช้ยา Etoricoxib ในการบรรเทาอาการปวดและอักเสบ รวมถึงข้อบ่งใช้และคำแนะนำในการใช้ยา
– Drugs.com – Arcoxia Uses, Dosage, Side Effects & Warnings-ให้รายละเอียดเกี่ยวกับการใช้ยา Arcoxia (ชื่อทางการค้าของ Etoricoxib) ขนาดยา ผลข้างเคียง และคำเตือนในการใช้ยา
– Pobpad.com – อีโตริคอกซิบ (Etoricoxib)-ให้ข้อมูลเกี่ยวกับสรรพคุณ วิธีใช้ และผลข้างเคียงของยา Etoricoxib ในภาษาไทย​
– Medicover Hospitals – Etoricoxib: Uses, Side Effects, and Dosage -ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการใช้ยา Etoricoxib ผลข้างเคียง และขนาดยาที่แนะนำ
– Drugs.com – Arcoxia (Etoricoxib): Uses, Dosage, Side Effects & Warnings -ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการใช้ยา Arcoxia (ชื่อทางการค้าของ Etoricoxib) ขนาดยา ผลข้างเคียง และคำเตือนในการใช้ยา
– Wikipedia – Etoricoxib -บทความสรุปข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับ Etoricoxib รวมถึงการใช้ ผลข้างเคียง และกลไกการออกฤทธิ์

เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM