ข้อควรระวังหากมีประวัติลิ่มเลือดอุดตัน ก่อนใช้ยาคุมแผ่นแปะ

เคยมีภาวะลิ่มเลือดอุดตัน ใช้ ยาคุมแผ่นแปะ ได้หรือไม่? มาทำความเข้าใจความเสี่ยง พร้อมคำแนะนำจากแพทย์และเภสัชกร ก่อนตัดสินใจใช้ยาคุมแบบฮอร์โมนรวม

คำถามที่พบบ่อย: เคยมีลิ่มเลือดอุดตันมาก่อน ใช้ยาคุมแผ่นแปะได้ไหม?

คำตอบคือ:  ไม่แนะนำให้ใช้แผ่นแปะคุมกำเนิด หากคุณมีประวัติลิ่มเลือดอุดตัน ไม่ว่าจะเป็นที่ขา (DVT), ปอด (PE) หรือหลอดเลือดสมอง

ทำไมแผ่นแปะถึงไม่เหมาะ?

• แผ่นแปะคุมกำเนิดมี เอสโตรเจน (estrogen) ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการแข็งตัวของเลือด
• โดยเฉพาะในผู้ที่มี พันธุกรรมผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด (เช่น Factor V Leiden)
• หรือผู้ที่มี ความเสี่ยงร่วม เช่น สูบบุหรี่, ความดันสูง, น้ำหนักเกิน, อายุ >35 ปี

 สัญญาณเตือนลิ่มเลือดอุดตันที่ต้องรู้

ทางเลือกคุมกำเนิดที่ปลอดภัยกว่า

• ถุงยางอนามัย
• ห่วงอนามัยชนิดทองแดง (IUD)
• ยาคุมชนิดโปรเจสตินล้วน (Mini-pill)
• ยาฉีดแบบไม่มีเอสโตรเจน
• การทำหมัน (หากไม่ต้องการมีลูกอีก)

ความเห็นจากแพทย์

“หากคุณมีประวัติลิ่มเลือดอุดตัน แผ่นแปะจะยิ่งเพิ่มความเสี่ยง แม้จะเคยใช้มาแล้วโดยไม่มีปัญหา ก็ไม่ควรเสี่ยงใช้อีกในอนาคต”
— แพทย์เฉพาะทางอายุรกรรมหัวใจและหลอดเลือด

คำแนะนำจากเภสัชกร

“การใช้ยาคุมแผ่นแปะต้องประเมินประวัติเส้นเลือดโดยละเอียด อย่าลืมแจ้งแพทย์หรือ เภสัชกรที่ร้านขายยา ว่าเคยมีภาวะลิ่มเลือด เพื่อให้เลือกทางที่ปลอดภัยที่สุด”
— เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญเวชปฏิบัติทั่วไป

• ❌ ห้ามใช้ยาคุมแผ่นแปะหากมีประวัติลิ่มเลือดอุดตัน
• ⚠️ ความเสี่ยงสูงโดยเฉพาะผู้ที่มีปัจจัยร่วม เช่น สูบบุหรี่ อายุมาก น้ำหนักเกิน
• ✅ มีทางเลือกปลอดภัยอื่นที่ไม่มีเอสโตรเจน
• ✅ ขอคำแนะนำจาก แพทย์หรือเภสัชกรที่ร้านขายยา ทุกครั้งก่อนเลือกใช้ยาคุมชนิดใด ๆ

ข้อมูลอ้างอิง (References)

1. WHO. Medical eligibility criteria: Thrombosis and hormonal contraception. who.int
2. Mayo Clinic. Birth control and blood clots: What are the risks? mayoclinic.org
3. NHS UK. Contraception and risk of thrombosis. nhs.uk
4. ACOG. Hormonal contraception and venous thromboembolism. acog.org

เรียบเรียงข้อมูลโดย  www.chulalakpharmacy.com