ยา Allopurinol (อัลโลพูรินอล) – ข้อมูล ข้อบ่งใช้ ผลข้างเคียง

อัลโลพูรินอล มีชื่อเรียกภาษาอังกฤษว่า Allopurinol ถูกค้นพบในปี ค.ศ. 1950 โดย Hitchings และคณะ เป็นยากลุ่มลดกรดยูริกในร่างกาย ใช้สำหรับรักษาโรคเกาต์ (Gout) ทั้งโรคเกาต์เรื้อรัง โรคนิ่วในไตจากการมีกรดยูริกสูง และในผู้ป่วยมะเร็งที่รักษาด้วยการใช้ยาเคมีบำบัด ฯลฯ ซึ่งยาอัลโลพูรินอลสามารถควบคุมระดับของกรดยูริกในเลือดให้เป็นปกติ แต่ไม่สามารถช่วยลดอาการปวดหรืออักเสบของผู้ป่วยโรคเกาต์ได้

ข้อบ่งใช้
ใช้ลดกรดยูริกในร่างกาย สำหรับรักษาโรคเกาต์

การออกฤทธิ์ของยา Allopurinol
หากร่างกายมีปริมาณกรดยูริกจำนวนมากมักเสี่ยงต่อการเกิดโรคเกาต์หรือโรคไต ซึ่งยาอัลโลพูรินอล (Allopurinol) จะออกฤทธิ์ช่วยให้ปริมาณกรดยูริกในร่างกายลดลงหลังจากรับยาไปแล้ว 24 ชั่วโมงแรก และจะลดลงมากที่สุดในวันที่ 4 หรือระยะภายใน 2 สัปดาห์ อีกทั้งช่วยป้องกันการเกิดโรคเกาต์หรือโรคไต โดยยาชนิดนี้จะถูกขับออกด้วยไตผ่านทางปัสสาวะ

รูปแบบของยา Allopurinol
ยาอัลโลพูรินอล (Allopurinol) มีรูปแบบในการใช้ 2 แบบ คือ รูปแบบรับประทาน และรูปแบบฉีดเข้าเส้นเลือด โดยรูปแบบที่นิยมให้รับประทานมักเป็นรูปแบบยาเม็ด ปริมาณที่ใช้อยู่ที่ 100 ไปจนถึง 800 มิลลิกรัมต่อวัน ส่วนแบบฉีดจะใช้อยู่ที่ปริมาณ 200 ไปจนถึง 800 มิลลิกรัมต่อวัน ทั้งนี้ปริมาณที่เหมาะสมในการใช้จะขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยจากแพทย์ตามอาการเท่านั้น

ปริมาณการใช้ยา Allopurinol
ทั่วไป
ยารับประทาน วันละครั้ง ครั้งละ 100 มิลลิกรัม/วัน โดยแพทย์อาจเพิ่มปริมาณยาขึ้น 100 มิลลิกรัม ทุก ๆ สัปดาห์ จนกว่าระดับกรดยูริคในร่างกายจะน้อยกว่าหรือเท่ากับ 6 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
ทั้งนี้ แพทย์อาจพิจารณาปริมาณและการใช้ยาตามระดับความรุนแรงเป็นรายกรณีด้วย เช่น

โรคเก๊าท์ระดับไม่รุนแรง
– ยารับประทาน วันละครั้ง ครั้งละ 200-300 มิลลิกรัม/วัน

โรคเก๊าท์ระดับรุนแรง
– ยารับประทาน ปริมาณเฉลี่ย 400-600 มิลลิกรัม/วัน โดยแบ่งรับประทานวันละหลายครั้ง

ควรรับประทานยาหลังมื้ออาหาร เพื่อป้องกันอาการระคายเคืองในกระเพาะอาหาร
การใช้ยาในปริมาณมากกว่า 300 มิลลิกรัม/วัน ควรแบ่งรับประทานเป็นหลาย ๆ ครั้ง ซึ่งโดยทั่วไปมักแบ่งออกเป็น 3 ครั้ง/วัน เพื่อป้องกันการเกิดเก๊าท์แบบข้ออักเสบเฉียบพลัน
ปริมาณยาน้อยที่สุดที่จะส่งผลต่อการรักษา คือ 100-200 มิลลิกรัม/วัน
ปริมาณยาสูงสุดที่ใช้รักษาผู้ป่วยต้องไม่เกิน 800 มิลลิกรัม/วัน
ยาจะส่งผลให้ปริมาณกรดยูริคลดลงจนอยู่ในระดับปกติภายใน 1-3 สัปดาห์

ข้อควรระวังในการใช้ยา Allopurinol
ก่อนที่ใช้ยาอัลโลพูรินอล (Allopurinol) ผู้ที่ใช้ควรต้องรู้ในเรื่องดังต่อไปนี้

1.ผู้ที่สามารถใช้ยา Allopurinol ได้ ดังนี้

• ผู้ที่แพทย์วินิฉัยแล้วว่ามีปริมาณกรดยูริกในเลือดสูง
• ไม่เคยแพ้ยาประเภทนี้ หรือแพ้ส่วนประกอบของยาชนิดนี้อย่างรุนแรงมาก่อน

2.ผู้ที่ไม่ควรใช้ยา Allopurinol ดังนี้

• ผู้ที่มีประวัติแพ้ยาชนิดนี้หรือส่วนประกอบในยาชนิดนี้
• ที่มีประวัติเกี่ยวกับการป่วยเป็นโรคตับ โรคไต โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง
• หญิงตั้งครรภ์หรือหญิงให้นมบุตรต้องปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา
• ควรเฝ้าระวังผลข้างเคียงของยาในผู้สูงอายุเป็นพิเศษ เนื่องจากไตอาจทำงานได้น้อยลง และยา Allopurinol จะต้องถูกขับออกโดยไต

3.ยานี้อาจทำให้รู้สึกง่วงซึมได้ ไม่ควรขับรถหรือใช้เครื่องจักรหลังรับประทานยา

ผลข้างเคียงและอาการแพ้ยา Allopurinol
พบว่า อาการข้างเคียงหรืออาการแพ้จากการใช้ยาอัลโลพูรินอล (Allopurinol) โดยส่วนมากมักมีอาการ ดังนี้

• มีอาการบวมบริเวณหน้า ริมฝีปาก เปลือกตา และมีอาการลมพิษ
• หายใจลำบาก แน่นหน้าอก หน้ามืด หรือเป็นลม
• รู้สึกคั่นเนื้อคั่นตัว ปวดศีรษะ ไข้ หนาวสั่น
• ตามผิวหนังมีเลือดออกมากผิดปกติ มีตุ่มพอง ผิวหนังลอก มีผื่นขึ้น
• ปวดท้อง ท้องอืด หรือท้องเสียขั้นรุนแรง
• มีแผลเปื่อยบริเวณปาก คอ จมูก
• ผมร่วงผิดปกติ
• ปวดตา หรือการมองเห็นผิดปกติ
• น้ำหนักลดผิดปกติ
• ตัวเหลือง ตาเหลืองคล้ายดีซ่าน

การเก็บรักษายา Allopurinol
ควรเก็บรักษายาที่อุณหภูมิห้อง ห่างจากแสงแดงและความชื้น ไม่เก็บยาในห้องอาบน้ำ และควรไว้ในที่ที่ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง ไม่เทยานี้ทิ้งในห้องน้ำหรือในท่อระบายน้ำ ให้ทิ้งผลิตภัณฑ์ยานี้อย่างเหมาะสมเมื่อยาหมดอายุหรือเมื่อไม่จำเป็นต้องใช้ยานี้อีก

แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– hdmall
– doctorraksa.com
– เว็บพบแพทย์
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM