ยา Diazoxide (ไดอะซอกไซด์ ) – ข้อมูล ข้อบ่งใช้ ผลข้างเคียง

ยาไดอะซอกไซด์ (Diazoxide) คือยาในกลุ่มยา Potassium channel activator ที่มีฤทธิ์ทำให้กล้ามเนื้อเรียบของอวัยวะต่างๆของร่างกายคลายตัว เช่น ผนังหลอดเลือด จากกลไกข้างต้น วงการแพทย์จึงนำยานี้ไปรักษาโรคความดันโลหิตสูง, ซึ่งรูปแบบยาไดอ ะซอกไซด์ที่เป็นยาแผนปัจจุบันจะมีทั้งประเภทยาฉีดและยารับประทาน

ข้อบ่งใช้

• รักษาภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia) มักใช้ในรูปแบบของยารับประทาน
• รักษาภาวะ/โรคความดันโลหิตสูง (Hypertensive crisis) โดยใช้ในรูปแบบของยาฉีด

กลไกการออกฤทธิ์

• สำหรับเพิ่มน้ำตาลในเลือดให้สูง: ตัวยาไดอะซอกไซด์จะยับยั้งการหลั่งฮอร์โมนอินซูลินจาก ตับอ่อน และเพิ่มการหลั่งน้ำตาลกลูโคสออกจากตับ จากกลไกนี้จึงทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเพิ่มสูงขึ้น
• สำหรับลดความดันโลหิตสูง: ตัวยาไดอะซอกไซด์จะก่อให้เกิดกลไกทางเคมี ทำให้กล้ามเนื้อเรียบที่ผนังหลอดเลือดคลายตัว ส่งผลให้หลอดเลือดเกิดการขยายตัวติดตามมา ส่งผลทำให้ความดันโลหิตลดลงในที่สุด

ไดอะซอกไซด์มีรูปแบบ

• ยาฉีด ขนาด 15 มิลลิกรัม/มิลลิลิตร
• ยาแคปซูลชนิดรับประทาน ขนาด 50 มิลลิกรัม/แคปซูล
• ยาน้ำแขวนตะกอนชนิดรับประทานสำหรับเด็กเล็ก ขนาด 50 มิลลิกรัม/มิลลิลิตร

ปริมาณการใช้ยา
ยาไดอะซอกไซด์มีขนาดรับประทานแตกต่างกันในแต่ละโรค ซึ่งขึ้นกับดุลพินิจของแพทย์ผู้รักษาในการใช้ยาให้ตรงกับแต่ละอาการ/แต่ละโรค

ในที่นี้ขอยกตัวอย่างเฉพาะขนาดรับประทานสำหรับรักษาภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำดังนี้เช่น

• ผู้ใหญ่: รับประทาน 3 – 5 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วันโดยแบ่งรับประทาน 2 – 3 ครั้ง ขนาดที่คงระดับการรักษาคือ 3 – 8 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน
• สำหรับผู้ป่วยกลุ่มโรคเนื้องอกชนิดหนึ่งของต่อมหมวกไตที่พบได้น้อยมากๆที่สร้าง ฮอร์โมนอินซูลินที่เรียกว่าโรค Insulinomas อาจต้องรับประทานถึง 1 กรัม/วัน
• เด็กทารกและเด็ก (นิยามคำว่าเด็ก): รับประทาน 5 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมวันละ 2 ครั้ง ขนาดที่คงการรักษาคือ 3 – 9 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน และแพทย์อาจปรับได้ถึง 20 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน

หมายเหตุ: ยานี้สามารถรับประทานก่อนหรือหลังอาหารก็ได้
ขนาดยาและระยะเวลาในการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ได้ การใช้ยาที่เหมาะสมควรต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

ผลข้างเคียงของการใช้ ไดอะซอกไซด์

• อาจเกิดอาการคลื่นไส้
• เบื่ออาหาร
• ท้องไส้ปั่นป่วน
• ต่อมรับรสมีการเปลี่ยนแปลง
• เพิ่มการเจริญเติบโตของเส้นขน โดยเฉพาะที่บริเวณหน้าผาก หลัง แขน หรือขา อาการนี้มักจะไม่ใช่อาการถาวร และจะหายไปเมื่อหยุดใช้ยา
• ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจที่รุนแรง
• อาการบวมที่แขน ขา มือ หรือเท้า
• น้ำหนักขึ้นอย่างหาสาเหตุไม่ได้
• หายใจลำบาก
• เพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดของคุณสูงขึ้น
• ผดผื่น คันหรือบวม บริเวณใบหน้า ลิ้น และลำคอ

ไม่ใช่ทุกคนจะเจอกับผลข้างเคียงเหล่านี้อาจจะมีอาการอย่างอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณมีข้อสงสัยใดๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกร

แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– haamor.com
– hellokhunmor.com
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM