เมื่อจุลินทรีย์ในระบบทางเดินอาหารไม่สมดุล คุณจะเป็นอย่างไร

จุลินทรีย์ในระบบทางเดินอาหารโดยเฉพาะในลำไส้และระบบอื่นๆ มีมากกว่า 1000 ชนิด เเบ่งเป็น กลุ่มที่เป็นอันตรายหรือก่อโรค และกลุ่มส่งเสริมสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็น แบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อรา โดยเรียกว่า ไมโครไบโอม (Microbiome) หากจุลินทรีย์ในระบบทางเดินอาหารไม่สมดุล หรือจุลินทรีย์ตัวดีมีน้อยเกินไปไม่สามารถควบคุมจุลินทรีย์ตัวร้ายได้ อาจก่อให้เกิดการอักเสบในร่างกาย เช่น ลำไส้อักเสบ เป็นต้น รวมทั้งส่งผลให้เกิดความผิดปกติของร่างกายตามมาได้

จุลินทรีย์ ประกอบไปด้วยอะไรบ้าง

จุลินทรีย์ ประกอบไปด้วย  แบคทีเรีย (Bacteria) ไวรัส (Viruses) เชื้อรา (Fungi) ปรสิต (Parasites) โดยอยู่แบบพึ่งพาอาศัยกัน (Symbiosis) บางชนิดมีส่วนช่วยป้องกันโรค  กระตุ้นกระบวนการเผาผลาญ การย่อยอาหาร  และการขับถ่าย บางชนิดช่วยสร้างสารที่จำเป็นต่อร่างกาย เสริมระบบภูมิคุ้มกัน  ขณะเดียวกันความผิดปกติของร่างกายบางครั้งอาจเกิดจากการที่จุลินทรีย์ขาดสมดุล 

ดังนั้น  นักวิทยาศาสตร์จึงทำการศึกษารหัสพันธุกรรมของจุลินทรีย์ที่เรียกว่า ไมโครไบโอม (Microbiome) เพื่อบ่งบอกชนิด จำนวน รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างจุลินทรีย์และอวัยวะในร่างกายมนุษย์ที่จุลินทรีย์เหล่านั้นอาศัยอยู่  ซึ่งมีประโยชน์ต่อการดูแลรักษาสุขภาพ ทั้งการทำนายโรค การเลือกวิธีรักษา รวมถึงการป้องกันโรคที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต  

ประโยชน์ของจุลินทรีย์ในระบบทางเดินอาหาร

ด้วยความหลากหลายของจุลินทรีย์และจำนวนที่แตกต่างกัน  จึงมีบทบาทสำคัญที่แตกต่างกัน ทั้งนี้ จุลินทรีย์ เเบ่งเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ 

1.จุลินทรีย์ที่เป็นอันตรายหรือก่อโรค (Harmful/Pathogenic) ทำให้เกิดโรคได้โดยการสร้างสารพิษภายในร่างกาย ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดโรค เช่น 

  • เฮลิโคแบคเตอร์ ไพโลไร (Helicobacter pylori) ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ที่ทําให้เกิดโรคในกระเพาะอาหาร เพิ่มความเสี่ยงโรคแผลกระเพาะอาหาร เนื้องอก และมะเร็งในกระเพาะอาหาร 
  • จุลชีพบริเวณลำไส้ใหญ่บางชนิด หรือ แบคทีเรียในลําไส้ ก็มีความเกี่ยวข้องกับการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ ลำไส้อักเสบเรื้อรัง รวมถึงการส่งผลให้เกิดภาวะอ้วน โรคหัวใจ โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ โรคไขมันพอกตับ โรคตับแข็ง และมะเร็งตับ 

2.จุลินทรีย์กลุ่มส่งเสริมสุขภาพ (Health Promoting function) ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ที่ร่างกายต้องการ เช่น  

  • Lactobacillus ช่วยยับยั้งและป้องกันไม่ให้แบคทีเรียก่อโรคเจริญเติบโต   
  • Eubacteria / Bifidobacteria ช่วยสังเคราะห์สารอาหารที่ร่างกายต้องการ เป็นเกราะป้องกันเชื้อโรค กระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน และช่วยช่วยในการย่อยอาหารหรือการดูดซึมสารอาหาร  

หากจุลินทรีย์ในระบบทางเดินอาหารไม่สมดุล จะส่งผลต่อสุขภาพต่างๆ ดังนี้

  • อารมณ์แปรปรวน  
  • ภาวะซึมเศร้าหรือความวิตกกังวล 
  • ภาวะอ้วน 
  • โรคผิวหนัง เช่น กลาก 
  • โรคหัวใจและหลอดเลือด 
  • โรคเบาหวาน 
  • มะเร็ง 
  • โรคตับ 
  • ปัญหาสุขภาพช่องปาก เช่น ฟันผุ

จะทำให้จุลินทรีย์สมดุลและแข็งแรงได้อย่างไร

  • การใช้ยาปฏิชีวนะเมื่อจำเป็นจริงๆเท่านั้น
  • รับประทานอาหารให้หลากหลาย โดยเฉพาะเส้นใยอาหารและอาหารหมักดองที่มีจุลินทรีย์ตัวเป็น ๆ เช่น กิมจิ
  • เสริมด้วยแบคทีเรียโพรไบโอติกส์ (Probiotics) และอาหารพรีไบโอติกส์ (Prebiotics)
  • ควบคุมน้ำหนักให้เหมาะสม
  • ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
  • พักผ่อนให้เพียงพอ
  • ลด/หรือจัดการภาวะความเครียด


แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
– โรงพยาบาลสมิติเวช
– โรงพยาบาลนครธน
เรียบเรียงข้อมูลโดย: CHULALAKPHARMACY.COM

แชร์

สินค้าที่เกี่ยวข้อง

No results found.

ยังไม่มีบัญชี